Πόσο εύκολο είναι να αποβάλουμε από τη ζωή μας τις περιοριστικές πεποιθήσεις και να επαναπρογραμματίσουμε τον νου μας; Πώς μπορούμε να να δημιουργήσουμε μία αρμονία ανάμεσα στον εξωτερικό και στον εσωτερικό μας κόσμο και να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες που δημιουργούνται; Υπάρχει τελικά τρόπος να διαχειριστούμε τα αρνητικά συναισθήματα; Σε ατομικό επίπεδο, ποια μικρά βήματα μπορούμε να κάνουμε για να επιτύχουμε την ευημερία σε κάθε τομέα της ζωής μας; Με αφορμή το νέο του βιβλίο, ο Γιώργος Παπαδόπουλος – Κυπραίος απαντά στις ερωτήσεις μας.
Περιοριστικές πεποιθήσεις. Πόσο εύκολο είναι να αποβάλουμε από τη ζωή μας αυτούς τους «δυνάστες», που ενδεχομένως μας κρατούν πίσω στη ζωή μας, και να επαναπρογραμματίσουμε τον νου μας;
Είναι αλήθεια ότι δεν είναι καθόλου εύκολο να εντοπίσουμε και να αντικαταστήσουμε τις αρνητικές, τις περιοριστικές μας πεποιθήσεις, γιατί βρίσκονται βαθιά στο ασυνείδητό μας και από εκεί ελέγχουν τη συμπεριφορά μας, τις δράσεις μας και τον τρόπο που ενεργούμε στη ζωή. Πιο εύκολο είναι να εντοπίσουμε τους τομείς της ζωής, τις καταστάσεις που δημιουργούν προβλήματα στην καθημερινότητά μας, σχηματίζοντας έναν κατάλογο με τα θέματα στα οποία δεχόμαστε κριτική, δικαιολογημένη ή όχι. Τέτοιοι τομείς μπορεί να είναι: Οικονομία (Αφθονία, Ευημερία), Σχέσεις (Σύντροφος, Γάμος, Διαζύγιο), Εργασία (Πρόσληψη, Απόλυση), Υγεία, Στρες και άλλα αρνητικά συναισθήματα.
Αφού εντοπίσουμε αυτά που δεχόμαστε, τις διαμαρτυρίες ή τις κριτικές, εντοπίζουμε το θέμα στο οποίο συναντούμε τα προβλήματα (Σχέσεις, Εργασία κ.λπ.), σχεδιάζουμε τις θετικές δηλώσεις που θα υποβάλουμε στο υποσυνείδητο για να επικαλύψουμε τις αρνητικές πεποιθήσεις που θέλουμε να αντικαταστήσουμε. Θα χρειαστεί να γνωρίζουμε τους κανόνες λειτουργίας του υποσυνείδητου, καθώς και τις τεχνικές και τις διαδικασίες που οφείλουμε να ακολουθήσουμε κατά την υποβολή των θετικών δηλώσεων, προκειμένου αυτές να αποτυπωθούν στο υποσυνείδητο για να το επαναπρογραμματίσουν.
Όλα αυτά αποτελούν το περιεχόμενο του βιβλίου Κάνε το υποσυνείδητό σου να δουλεύει για σένα.
«Ένα γραμμάριο πράξης αξίζει έναν τόνο θεωρίας». Πιστεύετε ότι, για να περάσουμε από τη θεωρία στην πράξη, το μυστικό για να υλοποιήσουμε τους στόχους μας και να ζήσουμε μία καλύτερη ζωή κρύβεται στα μικρά βήματα; Είναι τα μικρά βήματα το μυστικό για τις μεγάλες αλλαγές;
Μπορεί να μην έχουμε μεγαλώσει όλοι δικά μας παιδιά, σίγουρα όμως έχουμε παρακολουθήσει την προσπάθεια μικρών παιδιών να μάθουν να περπατούν. Στην αρχή μπουσουλούν στα τέσσερα και προχωρούν αργά αργά… Σε επόμενο βήμα προσπαθούν να σηκωθούν ακουμπώντας σε διάφορα αντικείμενα, στις καρέκλες, στα πόδια των τραπεζιών, προτείνοντας τα χεράκια τους σε κάποιον μεγαλύτερο για να τα βοηθήσει να σηκωθούν. Στη συνέχεια κάνουν τα πρώτα βηματάκια τους, πέφτουν και σηκώνονται πάλι για να πέσουν και να σηκωθούν ξανά. Μετά τα πρώτα βήματα συνεχίζουν την προσπάθεια και μαθαίνουν να τρέχουν, να κλοτσάνε μια μπάλα, να παίζουν με άλλα παιδιά…
Κάτι ανάλογο γίνεται και με την πραγματοποίηση των επιθυμιών και την υλοποίηση των στόχων μας. Ο νους κάνει τη σκέψη, που μεταφέρεται στον εγκέφαλο. Εκεί γίνεται η επεξεργασία της και με τη μορφή ηλεκτροχημικών σημάτων δίνονται εντολές στο σώμα να την εκφράσει με λόγια, να κάνει τις κατάλληλες κινήσεις και να υλοποιήσει τελικά τη σκέψη του νου.
Στην περίπτωση της διαδικασίας πραγματοποίησης μιας επιθυμίας μας, ξεκινάμε με τη σκέψη τού ΤΙ θέλουμε να υλοποιηθεί από το υποσυνείδητο. Το επόμενο βήμα είναι να την καταγράψουμε, να χαλαρώσουμε το σώμα και να ηρεμήσουμε τον νου, για να παρακάμψουμε τις αμφιβολίες και τους φόβους του συνειδητού νου, που έχουν σχέση με την υλοποίηση του στόχου μας. Τελικά υποβάλλουμε την επιθυμία μας στο υποσυνείδητο… Γενικά για καθετί που επιθυμούμε να έρθει στη ζωή μας ή για κάθε αλλαγή που επιδιώκουμε χρειάζεται να ξεκινήσουμε με τη σκέψη του ΤΙ επιζητούμε και να προχωρήσουμε σιγά σιγά, βήμα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.
Για κάθε αλλαγή που επιδιώκουμε χρειάζεται να ξεκινήσουμε με τη σκέψη του τι επιζητούμε.
Μπορούμε να δημιουργήσουμε μία αρμονία ανάμεσα στον εξωτερικό και στον εσωτερικό μας κόσμο; Το αντικειμενικό και το υποκειμενικό;
Όταν μιλάμε για αρμονία μεταξύ εξωτερικού και εσωτερικού κόσμου, εννοούμε ότι αυτά που συμβαίνουν γύρω μας ή αυτά που σκεφτόμαστε συμβαδίζουν, συμπορεύονται με αυτά που πιστεύουμε μέσα μας ότι είναι το σωστό για μας, ότι είναι η αλήθεια μας. Αν συμφωνούν, τότε ο συνειδητός και ο υποσυνείδητος νους βρίσκονται σε αρμονία, συμφωνούν ως προς το τι πρέπει να γίνει και το υποσυνείδητο θα πραγματοποιήσει αυτά που αποφάσισε ο συνειδητός νους. Αν η απόφαση του συνειδητού νου δεν είναι σύμφωνη με τις πεποιθήσεις και τα πιστεύω μας, με τον ηθικό μας κώδικα, τότε δημιουργείται μια ένταση μεταξύ του εσωτερικού και του εξωτερικού μας κόσμου.
Για να δημιουργήσουμε αρμονία ανάμεσα στον εξωτερικό και στον εσωτερικό μας κόσμο χρειάζεται να εντοπίσουμε τις αρνητικές πεποιθήσεις και τα πιστεύω μας που δεν μας εξυπηρετούν πια και να τα αντικαταστήσουμε με θετικές δηλώσεις. Χρειάζεται να επαναπρογραμματίσουμε το υποσυνείδητό μας, να αντικαταστήσουμε δηλαδή τις αρνητικές πεποιθήσεις με θετικές. Αυτός είναι ένας από τους βασικούς στόχους του βιβλίου Κάνε το υποσυνείδητό σου να δουλεύει για σένα.
Το κλειδί για την υλοποίηση των στόχων μας είναι η ενεργοποίηση του Συμπαντικού Νου μέσω του υποσυνείδητου. Πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες που δημιουργούνται για να το επιτύχουμε;
Εάν ο εσωτερικός και ο εξωτερικός μας κόσμος βρίσκονται σε αρμονία και ακολουθήσουμε μια διαδικασία σύμφωνη με τους κανόνες λειτουργίας του υποσυνείδητου, τότε επέρχεται η σύνδεση με τον Συμπαντικό Νου. Σαν αποτέλεσμα αυτής της σύνδεσης, θα δημιουργηθούν καταστάσεις και θα συμβούν γεγονότα στη ζωή του ατόμου, αυτό που ονομάζουμε ευκαιρίες, τις οποίες εάν αξιοποιήσει, θα το οδηγήσουν στην πραγματοποίηση των επιθυμιών και στην υλοποίηση των στόχων του.
Πώς μπορεί το άτομο να αξιοποιήσει αυτές τις ευκαιρίες; Το άτομο με ανοικτό μυαλό εξετάζει προσεκτικά τα όσα συμβαίνουν στη ζωή, θετικά και αρνητικά. Τίποτα δεν είναι τυχαίο στη ζωή. Ακόμη και το πιο ασήμαντο ή το πιο αρνητικό έχει να μας προσφέρει κάτι θετικό. Οφείλουμε να ψάχνουμε ΤΙ θετικό ήρθε να μας προσφέρει. ΤΙ έχουμε να μάθουμε από αυτό. ΠΟΙΑ ήταν η δική μας συνεισφορά σ’ αυτό;
Αναφέρετε ότι είναι σημαντικό να μάθουμε να ελέγχουμε τις σκέψεις μας. Πιστεύετε ότι είναι εύκολο να παρασυρθούμε από αυτές, με αποτέλεσμα να είμαστε εγκλωβισμένοι σε ένα συνεχές αρνητικό μοτίβο αντίδρασης;
Οι σκέψεις είναι δημιουργικές. Καθετί που γίνεται στη ζωή ξεκινά από μια σκέψη. Οι σκέψεις μας γίνονται λόγια. Τα λόγια γίνονται πράξεις. Οι πράξεις γίνονται συνήθειες. Οι συνήθειες γίνονται ο χαρακτήρας μας και ο χαρακτήρας γίνεται το πεπρωμένο μας. Τα πάντα λοιπόν ξεκινούν από τις σκέψεις μας. Από πανεπιστημιακές έρευνες προκύπτει ότι το παιδί δέχεται 450 αρνητικές και μόνο 30 θετικές επιρροές κατά τη διάρκεια μιας μέρας κι αυτό εξηγεί γιατί σκεφτόμαστε περισσότερο αρνητικά παρά θετικά.
Όταν το μυαλό μας κάνει μια αρνητική σκέψη, εστιάζει σ’ αυτή την προσοχή του, με αποτέλεσμα να λέει και να κάνει αρνητικά πράγματα που εύκολα μας οδηγούν σε επόμενες αρνητικές σκέψεις, παρασύροντάς μας έτσι σε ένα συνεχές αρνητικό μοτίβο αντίδρασης. Οι αρνητικές σκέψεις δημιουργούν αρνητικά, δυσάρεστα συναισθήματα, τα οποία με τη σειρά τους πυροδοτούν την έκκριση ορμονών και ουσιών στο σώμα, όπως η κορτιζόλη, η αδρεναλίνη, η χοληστερίνη, η ινσουλίνη, που αλλάζουν τη χημική κατάσταση του σώματος και τη συναισθηματική κατάσταση του ατόμου. Ως εκ τούτου είναι απαραίτητο να μάθουμε να ελέγχουμε τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας. Σ’ αυτό θα μας βοηθήσουν οι ασκήσεις για τον έλεγχο των σκέψεων και των συναισθημάτων που υπάρχουν στο βιβλίο.
Τίποτα δεν είναι τυχαίο στη ζωή. Ακόμη και το πιο ασήμαντο ή το πιο αρνητικό έχει να μας προσφέρει κάτι θετικό. Οφείλουμε να ψάχνουμε ΤΙ θετικό ήρθε να μας προσφέρει. ΤΙ έχουμε να μάθουμε από αυτό. ΠΟΙΑ ήταν η δική μας συνεισφορά σ’ αυτό.
Υπάρχει τρόπος να διαχειριστούμε τα αρνητικά συναισθήματα;
Συναίσθημα είναι μια ψυχοσωματική εμπειρία που επιδρά στο σώμα και είναι παρατηρήσιμο κυρίως στο πρόσωπο (χαρά, λύπη, έκπληξη), στη φωνή (τρόμος, οργή), στη στάση του σώματος και στις χειρονομίες. Τα συναισθήματα δραστηριοποιούν το σώμα με ευχάριστα αποτελέσματα, αν είναι θετικά, και δυσάρεστα, αν είναι αρνητικά.
Εάν τα αρνητικά συναισθήματα παραταθούν, υπάρχει περίπτωση να διαταραχθεί η ψυχική υγεία του ατόμου, γι’ αυτό χρειάζεται να τα διαχειριστούμε σωστά. Δεν μπορούμε να απαλλαγούμε από τα αρνητικά συναισθήματα, να τα πετάξουμε έξω από τη ζωή μας. Μπορούμε όμως να τα διαχειριστούμε μαθαίνοντας να ερχόμαστε σε επαφή μαζί τους, να παίρνουμε τα μηνύματα που έχουν για μας και να αποφορτιζόμαστε από την αρνητική τους ενέργεια με τεχνικές, όπως το «Κάν’ το κι ας φοβάσαι», η «τεχνική του οραματισμού» και άλλες μέθοδοι που εξετάζονται στο βιβλίο.
«Είναι σημαντικό να καταλάβουμε τη δύναμη που έχουν οι θετικές σκέψεις». Αλλάζοντας λέξεις, πιστεύετε πως αλλάζουμε και σκέψεις;
Όπως εξηγείται διεξοδικά στο βιβλίο, οι σκέψεις είναι δημιουργικές και όπως καθετί άλλο στον κόσμο είναι ενέργεια που ούτε δημιουργείται ούτε καταστρέφεται, απλώς μετασχηματίζεται. Η αρχική ενέργεια των σκέψεων πολλαπλασιάζεται αν εστιάσουμε την προσοχή μας σ’ αυτές, αν τις εκφράσουμε με λόγια, αν σχηματίσουμε εικόνες και δημιουργήσουμε συναισθήματα από αυτές. Τα λόγια με τα οποία εκφράζουμε τις σκέψεις μας, η ένταση, ο τόνος και η χροιά της φωνής μας, η στάση του σώματός μας που τις συνοδεύει, έχουν τον ρόλο τους.
Οι λέξεις είναι γαϊδούρια που μεταφέρουν νοήματα, έλεγε ένας καθηγητής μου στο πανεπιστήμιο. Οι λέξεις είναι φορείς νοημάτων και κάθε λέξη έχει τη δική της ενέργεια. Κι αφού οι λέξεις είναι φορείς νοημάτων, αλλάζοντας τις λέξεις, αλλάζουμε το νόημα, αλλάζουμε λοιπόν και τη σκέψη.
Εκφράζοντας ευγνωμοσύνη σε κάτι που έχουμε, αυξάνουμε τη θετική μας ενέργεια, γινόμαστε περισσότερο αισιόδοξοι και γενναιόδωροι και ενισχύουμε το ανοσοποιητικό μας. Υπάρχει η ευγνωμοσύνη στη ζωή σας; Πόσο συχνά λέτε ευχαριστώ όχι μόνο για τα καλά, αλλά και για τα άσχημα;
Η ευγνωμοσύνη είναι ένα σπουδαίο ευχάριστο συναίσθημα. Είναι η αναγνώριση κάποιου καλού που μου έχουν κάνει (ευεργεσία, χάρη κ.λπ.), καθώς και τα αισθήματα φιλίας και ανταπόδοσης που αισθάνομαι για τον ευεργέτη (Βικιλεξικό).
Εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη μας σε όποιον μας πρόσφερε κάτι ή μας βοήθησε, στην πραγματικότητα εστιάζουμε την προσοχή μας σ’ αυτό που είμαστε, για ό,τι έχουμε, αυξάνοντας τη θετική μας ενέργεια. Γινόμαστε πιο θετικοί, περισσότερο αισιόδοξοι και πιο γενναιόδωροι και ενισχύεται το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Ο μεγάλος ποιητής Χαλίλ Γκιπράν μάς παροτρύνει να είμαστε ευγνώμονες όχι μόνο για τα καλά, αλλά και για τα άσχημα αυτής της ζωής, γιατί και από τα δύο παίρνουμε μαθήματα.
Προσωπικά, λέω συχνά ευχαριστώ για όλα τα καλά, μικρά και μεγάλα, που ήρθαν και εξακολουθούν να έρχονται στη ζωή μου. Για τα άσχημα ψάχνω να βρω ΤΙ θέλουν να μου πουν, ΤΙ έρχονται να με διδάξουν και ΠΟΙΑ ήταν η δική μου συμμετοχή σ’ αυτά. Ακόμα και σε πολύ δύσκολες καταστάσεις δεν αφήνω να με καταβάλει η απαισιοδοξία. Ξαπλώνω στο κρεβάτι, κοιμάμαι και, όταν σηκωθώ, διερευνώ τη δική μου ευθύνη και τα μαθήματα που έχω να πάρω.
Σε ατομικό επίπεδο, ποια μικρά βήματα μπορούμε να κάνουμε για να επιτύχουμε την ευημερία σε κάθε τομέα της ζωής μας;
Όπως είπε εδώ και περισσότερο από 2.500 χρόνια ο Κινέζος φιλόσοφος Λάο Τσε: «Ένα ταξίδι χιλίων χιλιομέτρων αρχίζει με ένα βήμα». Το πρώτο βήμα που χρειάζεται να κάνει το άτομο για να επιτύχει βελτίωση της θέσης του σε κάποιον τομέα της ζωής του είναι να κάνει τη σκέψη ότι επιθυμεί την αλλαγή σε κάποιον συγκεκριμένο τομέα, γιατί τίποτα στον κόσμο δεν έχει επιτευχθεί χωρίς να προηγηθεί μια σκέψη.
Η αρχική του σκέψη θα οδηγήσει στο επόμενο βήμα, που είναι η δημιουργία εικόνων ως προς το πώς θα είναι η ζωή του όταν υλοποιηθεί ο στόχος. Οι εικόνες αυτές θα δημιουργήσουν ευχάριστα συναισθήματα για το πόσο καλύτερη θα είναι η ζωή του. Όπως αναφέραμε και σε προηγούμενη ερώτηση, τα ευχάριστα συναισθήματα, που είναι αποτέλεσμα της αρχικής σκέψης για αλλαγή στον συγκεκριμένο τομέα, θα προκαλέσουν έκκριση ορμονών από τους αδένες, όπως σεροτονίνη, ενδορφίνες, ωκυτοκίνη, με αποτέλεσμα να υπάρχει τόνωση των κυττάρων μας, των μυών, των οργάνων του σώματος και ενίσχυση του ανοσοποιητικού μας συστήματος.
Η επανάληψη τέτοιων σκέψεων, εικόνων, συναισθημάτων οδηγεί το άτομο στο να νιώθει αισιόδοξο, να αποκτά την πεποίθηση και την πίστη ότι θα επιτύχει την αλλαγή που οραματίστηκε. Κι αν όλα αυτά συμβούν, το υποσυνείδητό του θα συνδεθεί με τον Συμπαντικό Νου για να παρουσιαστούν στο άτομο τα γεγονότα και οι καταστάσεις που θα τον οδηγήσουν τελικά στην πραγματοποίηση της επιθυμίας του, ακόμα κι αν δεν γνωρίζει πώς λειτουργεί το υποσυνείδητο. Αν όμως έχει τη γνώση, θα μπορέσει να επιτύχει τον στόχο του χωρίς τα σκαμπανεβάσματα, τις αμφιβολίες του ως προς τη δυνατότητα και την ικανότητά του να τον πετύχει. Το Κάνε το υποσυνείδητό σου να δουλεύει για σένα θα του μάθει τις τεχνικές και τις διαδικασίες που χρειάζεται να γνωρίζει για να επιτύχει τον στόχο του.
Προσωπικά, λέω συχνά ευχαριστώ για όλα τα καλά, μικρά και μεγάλα, που ήρθαν και εξακολουθούν να έρχονται στη ζωή μου. Για τα άσχημα ψάχνω να βρω ΤΙ θέλουν να μου πουν, ΤΙ έρχονται να με διδάξουν και ΠΟΙΑ ήταν η δική μου συμμετοχή σ’ αυτά. Ακόμα και σε πολύ δύσκολες καταστάσεις δεν αφήνω να με καταβάλει η απαισιοδοξία.
Και μία τελευταία ερώτηση. Πιστεύετε πως η αποτυχία αποτελεί βασική προϋπόθεση της επιτυχίας;
Το τι θεωρεί ο καθένας επιτυχία είναι προσωπικό και έχει να κάνει με τις δικές του εμπειρίες και τα πιστεύω του. Η πλειοψηφία ίσως των ανθρώπων θεωρεί επιτυχία το να διακριθεί σε κάτι: να γίνει πλούσιος, να αναδειχθεί στην πολιτική, να γράψει ένα μεγάλο best seller, να αναδειχθεί πρωταθλητής στο άθλημα που αγαπά…
Για τον γνωστό Βραζιλιάνο συγγραφέα Paulo Coehlo επιτυχία είναι να πέφτεις το βράδυ για ύπνο με την ψυχή σου γαλήνια. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Winston Churchill πίστευε πως επιτυχία είναι να προχωράς από αποτυχία σε αποτυχία χωρίς να χάνεις τον ενθουσιασμό σου, ενώ ο Αμερικανός πολιτικός Robert Kennedy έλεγε ότι «Μόνο αυτοί που τολμούν να αποτύχουν παταγωδώς μπορούν και να πετύχουν μεγαλειωδώς».
Προσωπικά πιστεύω πως η αποτυχία δεν είναι βασική προϋπόθεση της επιτυχίας. Είχα πολλές επιτυχίες στη ζωή μου, μικρές και μεγάλες, χωρίς να έχει προηγηθεί καμιά αποτυχία, αλλά και περιπτώσεις που προηγήθηκε μία ή περισσότερες αποτυχίες.
Ο Γιώργος Παπαδόπουλος-Κυπραίος γεννήθηκε στην Ακρούντα της Κύπρου τον Μάιο του 1941. Σε ηλικία 15 ετών ορκίστηκε μέλος της ΕΟΚΑ στον αγώνα της εναντίον των Άγγλων, για την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Σπούδασε Ηλεκτρονικά στην Αθήνα με υποτροφία και εργάστηκε στην Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου (CYTA). Τον Δεκέμβριο του 1966 μετανάστευσε στο Τορόντο του Καναδά, όπου εργάστηκε σε μεγάλες εταιρείες. Φοίτησε στο College of Education του Πανεπιστημίου του Τορόντο και διορίστηκε καθηγητής Ηλεκτρονικών στο Danforth Technical School. Στην Αθήνα εγκαταστάθηκε τον Φεβρουάριο του 1974 και φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Άσκησε τη δικηγορία έως τον Μάρτιο του 1985. Το 1978 ίδρυσε τον εκδοτικό οίκο Διόπτρα
