Στα επόμενα 3 λεπτά θα μάθεις:
-Τα 5 στάδια του συλλογικού πένθους.
-Γιατί η σκέψη “μπορώ” βοηθά.
Όλο αυτό το κακό, το μαζικά συγκλονιστικό που συμβαίνει παγκοσμίως, που εισέβαλε και στη χώρα μας και που μας αφορά άμεσα, έχει αυτή τη στιγμή ένα συλλογικό αποτέλεσμα. Τη μαζική δυσφορία, την αίσθηση του αβέβαιου, την ανησυχία και το άγχος.
Ξαφνικά εκεί έξω υπάρχει ο κορονοϊός που μας απειλεί. Και εκτός από αυτό ξαφνικά και βίαια έχουμε να διαχειριστούμε το άγχος για την υγεία μας, τα οικονομικά μας, την απώλεια της ρουτίνας μας όπως την είχαμε ορίσει, την κοινωνικότητά μας, την εργασία μας όπως την γνωρίζαμε μέχρι λίγες εβδομάδες πριν, τις δραστηριότητές μας. Όλα όσα συνέθεταν την ζωή μας και μας εφοδίαζαν με την βεβαιότητα πως είμαστε ζωντανοί και ενεργοί.
Τι είναι το συλλογικό πένθος
Η θλίψη μας για όσα αυτή την στιγμή στερούμαστε μας προκαλεί σύγχυση και η αβεβαιότητα για το μέλλον μας άγχος. Τα αρνητικά αυτά συναισθήματα μας πλήττουν όλους μαζί. Συλλογικά. Και παραπέμπουν σε προσδοκώμενο συλλογικό πένθος. Έχουμε χάσει όλοι την ασφάλειά μας ατομικά και συλλογικά. «Πενθούμε σε μικρο- και μακρο- επίπεδο» όπως λέει και ο ειδικός σε θέματα πένθους David Kessler .
Όπως σε κάθε πένθος, όταν καλούμαστε να το διαχειριστούμε είναι σημαντικό αρχικά να μπορούμε να το ονομάσουμε, να μπορούμε να μιλήσουμε για αυτό, έτσι ώστε οι αφηγήσεις μας να οργανώσουν την σκέψη μας, οι ιστορίες μας να συναντηθούν, να μοιραστούμε τα βιώματά μας είτε είναι θετικά είτε είναι αρνητικά, για να είμαστε σε θέση να το κατανοήσουμε και στο τέλος να βρούμε το προσωπικό μας νόημα σε αυτό.
Τα στάδια του
Σύμφωνα με τον David Kessler μια αρχή για να διαχειριστoύμε αυτό το πένθος είναι να αναγνωρίσουμε τα στάδιά του τα οποία δεν συμβαίνουν απαραίτητα και πάντα με την παρακάτω σειρά. Mας παρέχουν όμως ένα σκελετό για να πορευτούμε στην διαδικασία αυτή.
Σε πρώτη φάση υπάρχει η άρνηση, για παράδειγμα: Αυτός ο κορονοϊός δεν θα μας επηρεάσει. Δεν είναι επικίνδυνος. Μια γρίπη είναι. Μας τρομοκρατούν άδικα. Ψέματα είναι.
Σε δεύτερη φάση υπάρχει θυμός: Μας βάζουν σε καραντίνα και χάνουμε τις δραστηριότητές μας και τις ελευθερίες μας. Θέλουν να μας ελέγξουν. Θέλουν να μας χειραγωγήσουν.
Στην τρίτη φάση υπάρχει διαπραγμάτευση: Εντάξει, αν τηρήσω την κοινωνική απόσταση για δύο εβδομάδες, όλα θα είναι καλύτερα. Θα φοράω την μάσκα μου, θα μείνω μέσα. Δεν θα βλέπω τους ηλικιωμένους γονείς μου.
Στην τέταρτη φάση υπάρχει θλίψη: Πότε θα τελειώσει αυτό; Πόσο θα μείνουμε μέσα; Για πόσο θα στερούμαστε ό,τι αγαπάμε;
Και τέλος υπάρχει αποδοχή: Αυτό συμβαίνει τώρα πράγματι και χρειάζεται να δω πως θα πορευτώ. Και σε αυτό ακριβώς το στάδιο, το στάδιο της αποδοχής βρίσκεται η δύναμή μας, βρίσκονται τα αποθέματά μας που καλούμαστε να ενεργοποιήσουμε. Βρίσκονται τα δυνατά μας σημεία.
Γιατί να εστιάσεις στο μπορώ κι όχι στο δεν μπορώ.
Μπορώ να κάνω κάτι τώρα. Αυτή η σκέψη είναι η σκέψη που μπορεί να σε βοηθήσει να νιώσεις καλύτερα. Μπορώ να πλύνω τα χέρια μου. Μπορώ να κρατήσω μια ασφαλή απόσταση. Μπορώ να μάθω να δουλεύω από απόσταση. Μπορώ να φτιάξω ένα πρόγραμμα. Mπορώ να βοηθήσω τους άλλους. Μπορώ να φροντίσω τον εαυτό μου. Μπορώ να εκτιμήσω τι κάνουν οι άλλοι. Μπορώ να αντέξω. Μπορώ να ονειρευτώ. Μπορώ να είμαι ευγνώμων για όσα έχω.
«Απέναντι στην απώλεια, στις αντιξοότητες και στον πόνο που όλοι αργά ή γρήγορα συναντάμε στη ζωή, πολλές στρατηγικές είναι δυνατές. Είτε αφηνόμαστε στον πόνο και σταδιοδρομούμε ως θύματα, είτε κάνουμε κάτι για να τον ξεπεράσουμε» λέει ο Boris Cyrulnik.
Αφήστε λοιπόν τον εαυτό σας να νιώσει τον φόβο, τη θλίψη, την ανησυχία χωρίς να νιώθετε ένοχοι για αυτά. Ακούστε τι έχουν να σας πουν και προχωρήστε μπροστά κάνοντας ό,τι καλύτερο μπορείτε.
Διάβασε ακόμα:
Πες «όχι» στη μοναξιά στα χρόνια του κορονοϊού με τη βοήθεια της τεχνολογίας