Στα επόμενα 3 λεπτά θα μάθεις:

-Ποιες μορφές μπορεί να πάρει ο σεξισμός στο γραφείο.
-Πώς μπορεί να καταπολεμηθεί.


Τον τελευταίο καιρό, τα γεγονότα της επικαιρότητας μας εκπλήσσουν καθημερινά και μάλιστα δυσάρεστα. Η βία κατά των γυναικών είναι πλέον έκδηλη και λαμβάνει διαφορετικές μορφές, με κυριότερες τον ξυλοδαρμό, το βιασμό, ακόμα και τη γυναικοκτονία. Επομένως, δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι η ισότητα έχει επιτευχθεί και ότι ο σεξισμός έχει εξαλειφθεί. Ας αρχίσουμε, όμως, από τα βασικά.

Ο ορισμός του σεξισμού

Ως σεξισμός ορίζεται κάθε έκφραση (πράξη, λέξη, εικόνα, χειρονομία), η οποία βασίζεται στην ιδέα ότι κάποια άτομα, πιο συχνά γυναίκες, είναι κατώτερα από άλλα, εξαιτίας του φύλου τους. O σεξισμός βλάπτει. Προκαλεί αισθήματα αναξιότητας, αυτολογοκρισία, αλλαγές στη συμπεριφορά, ακόμα και επιδείνωση της υγείας. Ο σεξισμός βρίσκεται στη ρίζα του ζητήματος της ανισότητας των φύλων. Επηρεάζει σε δυσανάλογο βαθμό τις γυναίκες και τα κορίτσια. Μάλιστα, ο σεξισμός μπορεί να έχει πιο βλαβερές συνέπειες για ορισμένες γυναίκες και άνδρες λόγω εθνικότητας, ηλικίας, αναπηρίας, κοινωνικής προέλευσης, θρησκείας, έμφυλης ταυτότητας, σεξουαλικού προσανατολισμού ή άλλων παραγόντων. Οι μεμονωμένες σεξιστικές πράξεις μπορεί να φαίνονται καλοπροαίρετες, αλλά καλλιεργούν ένα κλίμα εκφοβισμού, φόβου και ανασφάλειας. Αυτό οδηγεί στην αποδοχή της βίας, κυρίως εναντίον των γυναικών και των κοριτσιών.

Ο σεξισμός σε νούμερα

-Το 63% των γυναικών δημοσιογράφων έχει υποστεί λεκτική βία.

-To 80% των γυναικών δήλωσε ότι έχει αντιμετωπίσει το φαινόμενο του “mansplaining” και του “manterrupting” στην εργασία.

-Στη Σερβία, έρευνα δείχνει ότι το 76% των γυναικών στις επιχειρήσεις δεν λαμβάνεται τόσο σοβαρά υπόψη όσο οι άνδρες.

-Οι γυναίκες αφιερώνουν σχεδόν διπλάσιο χρόνο από τους άνδρες στη μη αμειβόμενη οικιακή εργασία (χώρες του ΟΟΣΑ).

Ωστόσο, εδώ θα επικεντρωθούμε στο σεξισμό στο χώρο εργασίας.

Ο σεξισμός στο γραφείο

Ποιες μορφές μπορεί να πάρει ο σεξισμός στο γραφείο; Αρκετές και πιθανότατα πολλοί από εμάς μας, ακούσια ή εκούσια, εκφραζόμαστε ή ακόμα χειρότερα πράττουμε με σεξιστικά κίνητρα. Παραδείγματα σεξισμού είναι η πρακτική του ανεπίσημου αποκλεισμού των γυναικών που έχουν παιδιά από ευκαιρίες καριέρας. Ακόμα, δρούμε σεξιστικά όταν σε συναντήσεις αγνοούμε τις γυναίκες, οικειοποιούμενοι τις συνεισφορές τους ή σιωπαίνοντάς τες. Δίνοντας προτεραιότητα σε έναν άντρα και όχι σε μια γυναίκα για μια διευθυντική θέση, υποθέτοντας ότι η γυναίκα δεν είναι ικανή να ασκήσει εξουσία. Άλλα παραδείγματα σεξισμού είναι τα σχόλια σχετικά με την εξωτερική εμφάνιση ή τον τρόπο ντυσίματος μιας γυναίκας, που ενδεχομένως μπορούν να την υπονομεύσουν ως επαγγελματία. Μια άλλη πιο ύπουλη μορφή σεξισμού είναι τα υποτιμητικά σχόλια στους άνδρες που αναλαμβάνουν ρόλους φροντίδας. Και εννοείται υπάρχει και το “mansplaining”, ή αλλιώς η πράξη του να εξηγεί κάποιος κάτι σε κάποιον, συνήθως ένας άνδρας σε μία γυναίκα, με τρόπο περιφρονητικό, κηδεμονικό ή πατροναριστικό. 

Γιατί πρέπει να αντιμετωπιστεί;

Ο σεξισμός στο εργασιακό περιβάλλον υπονομεύει την αποτελεσματικότητα των θυμάτων και τη δική τους αίσθηση του ανήκειν. Η αποσιώπηση μέσω του σεξισμού σημαίνει ότι οι ιδέες ή τα ταλέντα αγνοούνται ή δεν χρησιμοποιούνται κατάλληλα. Υποτιμητικά σχόλια δημιουργούν μια εκφοβιστική/καταπιεστική ατμόσφαιρα για αυτούς που τα αντιμετωπίζουν και μπορούν να εκφυλιστούν σε βία / παρενόχληση. Τα θύματα μπορεί να αναπτύξουν υψηλότερα επίπεδα άγχους, να είναι πιο επιρρεπή σε εκρήξεις και κατάθλιψη.Τέλος, ο σεξισμός οδηγεί σε χαμηλότερους μισθούς και λιγότερες ευκαιρίες για όλους όσοι τον αντιμετωπίζουν.

Πώς μπορεί να καταπολεμηθεί;

Τον Μάρτιο του 2019, η Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης υιοθέτησε αποφάσισε να αναλάβει δράση, υιοθετώντας τη Σύσταση για την πρόληψη και την καταπολέμηση του σεξισμού. Μάλιστα, η ισότητα των φύλων αποτελεί σημαντικό στόχο του Συμβουλίου της Ευρώπης. 

Υπενθυμίζοντας ότι οι διακρίσεις λόγω φύλου συνιστούν παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εμπόδιο στην απόλαυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, οι προτάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης για την καταπολέμηση του σεξισμού απευθύνονται πρώτα και κύρια στα 47 κράτη μέλη του Οργανισμού, αλλά μπορούν να εφαρμοστούν από εταιρείες, συνδέσμους, τοπικές αρχές, εκπαιδευτικά ιδρύματα και κάθε μορφή οργανισμού. 

Ακολουθούν μερικές προτάσεις:

-Η θεσμοθέτηση εσωτερικών διαδικασιών για την αναφορά σεξιστικών πράξεων, την τιμωρία των δραστών και την υποστήριξη των θυμάτων

-Η δημιουργία και εφαρμογή κανόνων συμπεριφοράς ή οδηγιών σχετικά με το σεξισμό, ειδικά προσαρμοσμένες στο αντικείμενο κάθε οργανισμού.

-Η οργάνωση εκπαιδεύσεων και εκστρατειών ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για το προσωπικό και τους εξωτερικούς συνεργάτες.

-Η εξασφάλιση ότι η γλώσσα και η επικοινωνία που χρησιμοποιείται εντός των οργανισμών δεν είναι σεξιστική.

-Η συνεργασία με κοινωνικούς οργανισμούς, όπως φεμινιστικούς οργανισμούς, με σκοπό να εντοπιστούν και να εφαρμοστούν οι καλές πρακτικές, τα εργαλεία για την πρόληψη και την καταπολέμηση του σεξισμού. 

Μήπως είσαι κι εσύ σεξιστής; Κάνε το quiz του Συμβουλίου της Ευρώπης και μάθε. 

Με πληροφορίες από το Human Rights Channel.

Για να λαμβανεις τα καλύτερα άρθρα μας στο email σου, γράψου στο Newsletter μας.

Διάβασε ακόμα:

Οδηγός για γονείς: Η συναίνεση ως μέσο πρόληψης της κακοποίησης στα παιδιά

Αξίες: Πώς και γιατί μας καθορίζουν