- Λειτουργικά ονομάζονται τα ψωμιά, που μπορούν- μέσω των συστατικών τους- να επιδράσουν ευεργετικά στον οργανισμό.
- Λειτουργικά θεωρούνται ψωμιά & παξιμάδια με χαρουπάλευρο, αλεύρι Ζέας, σπόρους, χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη.
- Υπάρχει και ψωμί με χαμηλούς υδατάνθρακες!!!
- Και τα λειτουργικά ψωμιά έχουν θερμίδες, γι΄αυτό δεν υπερβάλλουμε με την ποσότητα που καταναλώνουμε.
Τα λειτουργικά ψωμιά και κατά συνέπεια τα αντίστοιχα παξιμάδια, συνδυάζουν γεύση και υψηλή διατροφική αξία. Επίσης έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε αλάτι, ζάχαρη και κορεσμένα λίπη.
Ψωμί με χαρουπάλευρο
Η προσθήκη χαρουπάλευρου στο κλασικό ψωμί ολικής άλεσης, μπορεί να συμβάλλει στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας και τον περιορισμό των τιμών χοληστερόλης, λόγω της υψηλής περιεκτικότητας του χαρουπιού σε πηκτίνη.
Πιο συγκεκριμένα, σε 100 γρ χαρουπάλευρου περιέχονται 41 γρ. αδιάλυτες φυτικές ίνες, όταν στο αλεύρι ολικής άλεσης περιέχονται μόλις 11 γρ!
Χάρη σε αυτές, συμβάλλει ακόμα στην ομαλή ανάπτυξη της μικροβιακής χλωρίδας του εντέρου, αλλά και στην επίτευξη εντονότερου κορεσμού. Έχει πιο γλυκιά γεύση, χωρίς όμως αυτό να αντιστοιχεί σε διαφορετική επίδραση στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Ψωμί με ιδιαίτερες ποικιλίες σιταριού (Ζέας – Dinkel)
Ονομάζονται και αγριοσίταρα ή «καλυμμένα» σιτάρια. Είναι ένα από τα αρχαιότερα είδη σιταριού που χρησιμοποιούνται από τον άνθρωπο. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του είναι ότι παραμένει αναλλοίωτος ως καρπός, μέχρι την συγκομιδή και την άλεση του, αφού είναι καλυμμένος από ένα σκληρό περίβλημα. Το γεγονός αυτό βοηθά στην διατήρηση των θρεπτικών συστατικών του, ανεξάρτητα από τις περιβαλλοντικές συνθήκες.
Μελέτες δείχνουν ότι συγκριτικά με το κλασικό σιτάρι φέρεται να είναι πλουσιότερο σε Β1, Β2 και Β3 βιταμίνες, όπως επίσης και σε ψευδάργυρο και χαλκό. Εξαρτάται όμως και από το έδαφος όπου παράγεται.
Ψωμί με σπόρους – chia, quinoa, λιναρόσπορος, σουσάμι, ηλιόσπορος
Στην κατηγορία ανήκουν ψωμιά που έχουν προστεθεί ποσότητες σπόρων όπως chia, λιναρόσπορος, κινόα, ηλιόσπορος και σουσάμι, σε ποσότητες ικανές για να αλλάξουν σημαντικά το διαθρεπτικό προφίλ του προϊόντος.
Οι σπόροι αυτοί «μετατρέπουν» το ψωμί σε πηγή ω-3 λιπαρών οξέων. Η σύγχρονη διατροφή υπολείπεται στα απαραίτητα ω-3 λιπαρά οξέα.
Η επαρκής πρόσληψη ω-3 λιπαρών, σύμφωνα με μελέτες, συμβάλλει στην προστασία της καρδιάς και των αγγείων, στην μείωση των επιπέδων χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων, ενώ παράλληλα προσφέρει ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση.
Ψωμί με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη
Ο γλυκαιμικός δείκτης σε τρόφιμα που περιέχουν υδατάνθρακες, ορίζει την ταχύτητα που αυξάνει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, μετά την κατανάλωση τους. Όταν ο Γλυκαιμικός Δείκτης είναι χαμηλός, η αύξηση είναι ήπια και εξυπηρετεί άτομα που πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη. Συχνά το ψωμί αποτελεί «κόκκινο πανί» για τους πάσχοντες.
Ο συνδυασμός αλεύρων ολικής άλεσης με συγκεκριμένους σπόρους, επιτυγχάνει την μείωση του και τελικά την παραγωγή ψωμιού που προκαλεί πιο αργή αύξηση των τιμών γλυκόζης στο αίμα. Φυσικά η ποσότητα πρέπει πάντα να ελέγχεται!
Ψωμί χαμηλό σε υδατάνθρακες
Πριν από μερικά χρόνια και μόνο ο τίτλος, θα οδηγούσε την σκέψη σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας!
Το ψωμί εξ ορισμού είναι πλούσιο σε υδατάνθρακες. Νέες όμως συνταγές που συνδυάζουν διαφορετικές αναλογίες σπόρων και ολικής άλεσης αλεύρων, οδηγούν στην παραγωγή ψωμιού με λίγους υδατάνθρακες.
Η μείωση των υδατανθράκων μπορεί να φτάσει στο 80%, η μείωση των σακχάρων στο 60%, ενώ 1 φέτα ψωμί, μπορεί να προσφέρει περισσότερα από 6 γρ. πρωτεΐνης, όσα και 1 ποτήρι 200 ml γάλα!
Αποτελεί μοναδική λύση για όσους θέλουν να ακολουθούν διατροφή χαμηλή σε υδατάνθρακες, είτε επιθυμούν να αυξήσουν την πρόσληψη πρωτεΐνης, για τις ανάγκες της προπόνησης τους. Παράλληλα, τα συγκεκριμένα ψωμιά χάρη στην σύσταση τους, προσφέρουν σημαντικές ποσότητες ω-3 λιπαρών οξέων, φυτικών ινών και πρωτεϊνών. Αποτελούν ιδανική λύση για vegetarians.
Συμπερασματικά
Τα λειτουργικά ψωμιά και παξιμάδια, μπορούν να προσθέσουν πολλά θρεπτικά συστατικά στην καθημερινή μας διατροφή και να ευεργετήσουν την υγεία μας. Όμως προσοχή στην ποσότητα, δεν χρειάζονται υπερβολές, γιατί εξακολουθούν να έχουν θερμίδες.
Αρχική δημοσίευση από τον Γιάννη Χρύσου στο fotinigeorgiou.gr.