Στα επόμενα 3 λεπτά θα μάθεις:
-Πώς να καθησυχάσεις τα παιδιά σου.
-Γιατί να αποφύγεις τα ψέματα.
«Μαμά αν αρρωστήσω θα πεθάνω;» Αυτή είναι μόνο μία από τις ερωτήσεις που πιθανόν να ακούσεις αν είσαι γονιός από το παιδί σου από την ώρα που ανακοινώθηκαν τα μέτρα για το κλείσιμο των σχολείων λόγω της επιδημίας του κορονοϊού και μετά το αρχικό “Ζήτω, τα σχολεία έκλεισαν”.
Γιατί μαζί, με τους αρχικούς πανηγυρισμούς των παιδιών για το κλείσιμο των σχολείων, υπάρχουν και τα αρνητικά νέα της εξάπλωσης του κορονοϊού. Ο φόβος για το ότι μπορεί να ασθενήσουμε εμείς ή οι οικείοι μας, ο θυμός που ξεβολευτήκαμε και το άγχος για το τι θα κάνουμε τα παιδιά τόσες μέρες στο σπίτι ιδιαίτερα αν εργαζόμαστε ή τι θα γίνει που θα χάσουν πολύτιμες ώρες διδασκαλίας ιδιαίτερα στις μεγάλες τάξεις. Αυτό δεν αγχώνει μόνο τους γονείς. Αγχώνει και τα παιδιά κι ας μην το εκφράζουν πάντα ανοιχτά. Τι μπορεί να βοηθήσει ώστε να κρατήσουμε μακριά τον φόβο από τις παιδικές ψυχές εξασφαλίζοντας παράλληλα υπεύθυνα για την προστασία τους παιδιά; Τα πιο κάτω σίγουρα μπορεί να βοηθήσουν ας είσαι γονιός.
Ρώτησε το παιδί ή τον έφηβο τι γνωρίζει
Αυτό σε βοηθάει να ξεκινήσεις από το σημείο που βρίσκεται το παιδί σου και να διαπιστώσεις αν έχεις κάποιους φόβους, που θα τους καθησυχάσεις, ή παραπληροφόρηση, που θα διορθώσεις. «Θα πεθάνω μαμά;» ή «Όποιος κολλάει πεθαίνει;» είναι μερικοί φόβοι που μπορεί να έχει όχι μόνο ένα μικρότερο παιδί, αλλά και ένας έφηβος. Ξεκίνα ακούγοντας το παιδί σου: τι έχει να σου πει, τι ξέρει, τι φοβάται. Αυτό λειτουργεί επίσης πολύ καλά και με εφήβους, που έτσι κι αλλιώς δε θέλουν να τους κάνεις κήρυγμα.
Καθησύχασέ το με λογικά επιχειρήματα
Μην πετάς ένα αόριστο “μη φοβάσαι” ή “ο μπαμάς και η μαμά θα σε προστατέψουν”. Σε αυτή τη δύσκολη φάση καλείσαι να δώσεις στο παιδί σου το καλό παράδειγμα και να το καθησυχάσεις ότι σχολείο, γιατροί και κράτος κάνουν το καλύτερο δυνατό για να μας κρατήσουν όλους υγιείς και ασφαλείς μέχρι να περάσει αυτή η κρίση. Πέρα από τον ψυχολογικό εφησυχασμό, τα παιδιά χρειάζονται συγκεκριμένες πληροφορίες και οδηγίες για το τι να κάνουν τα ίδια για να διαχειριστούν την κρίση.
Μίλα στο παιδί και τον έφηβο ανοιχτά για το τι συμβαίνει, δώσε αντικειμενικές πληροφορίες. Δώσε στο παιδί την αίσθηση ότι έχει «δύναμη» και μπορεί να κάνει κάτι για να φροντίσει τον εαυτό του δίνοντας συγκεκριμένες οδηγίες υγιεινής για το πώς μπορεί να προφυλαχθεί από τον κορονοϊό και να βοηθήσει ώστε να μη μεταδοθεί στους γύρω του.
Δώσε του την προσοχή σου όταν μιλάει για τους φόβους του
Με αυτό τον τρόπο θα μειώσεις το άγχος του παιδιού και θα το στηρίξεις στο να κάνει θετικές επιλογές πρόληψης και μη μετάδοσης του κορονοϊού. Μην παραλείπεις να του υπενθυμίζεις τα μέτρα πρόληψης.
Τα παιδιά παρατηρούν τους ενήλικες για να καταλάβουν τι συμβαίνει σε περιόδους κρίσης και να πάρουν καθοδήγηση για το πώς να αντιδράσουν σε στρεσογόνα γεγονότα.
Διατηρώντας την ηρεμία και ψυχραιμία σου
Είναι σημαντικό να θυμάσαι ότι τα παιδιά παρατηρούν τους ενήλικες για να καταλάβουν τι συμβαίνει σε περιόδους κρίσης και να πάρουν καθοδήγηση για το πώς να αντιδράσουν σε στρεσογόνα γεγονότα. Με άλλα λόγια τα παιδιά ακολουθούν και μιμούνται αυτά που λένε αλλά και αυτά που κάνουν οι γονείς τους. οι γονείς είναι πολύ αγχωμένοι ή πανικόβλητοι, τα παιδιά τείνουν να νιώθουν το ίδιο.
Ήδη ανησυχούν για πολλά πράγματα και έχουν έντονο στρες, ας μην τους προσθέσουμε και το στρες του κορονοϊού!
Μην πεις ψέματα
Μην πεις ποτέ σε ένα μικρό παιδί «Δεν είναι τίποτα», γιατί ήδη έχει ακούσει ότι είναι «κάτι» και θέλει να ξέρει αν το ίδιο και η οικογένειά του κινδυνεύουν. Είναι προτιμότερο να πεις «Στην οικογένειά μας τηρούμε όλους τους κανόνες υγιεινής, το σχολείο σου κάνει απολύμανση και όλο το ιατρικό προσωπικό της χώρας είναι έτοιμο και φροντίζει για την υγεία μας».
Επίσης μην πεις ποτέ σε έναν έφηβο «Μη τολμήσεις και βγεις έξω, θα κολλήσεις τον κορονοϊό και θα πεθάνεις!». Το πιθανότερο είναι ότι θα γελάσει μαζί σου και θα βγει έξω έτσι κι αλλιώς. Ο λόγος; Ξέρει ότι δεν του λες αλήθεια. Οι έφηβοι όμως συνήθως ξέρουν μισές αλήθειες και τείνουν να κάνουν παρορμητικές επιλογές, με αποτέλεσμα να μην παίρνουν πάντα τις καλύτερες αποφάσεις. Καλύτερα να εξηγήσεις την αλήθεια, λέγοντας ότι ο λόγος που έκλεισαν τα σχολεία είναι για να μη μαζεύονται πολλά άτομα σε κλειστούς χώρους και συμβάλλουν στη μετάδοση του κορονοϊού. Εξήγησε ότι ναι μεν δεν πεθαίνει κανείς έτσι εύκολα, αλλά αν αρρωστήσει όλος ο κόσμος δεν θα υπάρχει ιατρικό προσωπικό ούτε κρεβάτια στα νοσοκομεία και γι’ αυτό φροντίζουμε όλοι να περιορίσουμε τη διάδοση του κορονοϊού. Και αυτό το κάνουμε επειδή αγαπάμε τη γιαγιά και τον παππού που είναι μεγαλύτερης ηλικίας και ανήκουν σε ευπαθή ομάδα και αν αρρωστήσουν κινδυνεύει σοβαρά η ζωή τους.
Αν κάποιος έχει αρρωστήσει ή αποτελεί επιβεβαιωμένο κρούσμα πες στο παιδί την αλήθεια ή στην αντίθετη περίπτωση διαβεβαίωσέ το ότι στην οικογένεια είστε όλοι υγιείς. Το ότι λες όμως την αλήθεια για ένα γεγονός δεν σημαίνει ότι χρειάζεται να του λες όλες τις σκέψεις σου γύρω από αυτό. Διατήρησε την ψυχραιμία σου και μην εκφράζεις όλους τους φόβους σου στο παιδί.
Μην κατηγορείς άλλους
Σε περιόδους κρίσης οι άνθρωποι τείνουν να ψάχνουν για τον «ένοχο», να αποδώσουν ευθύνες ή να αποκαταστήσουν την τάξη και την ομαλότητα.
Καλό είναι να αποφεύγονται τα στερεότυπα για ανθρώπους και κοινωνικές και πολιτισμικές ομάδες με φράσεις του τύπου: “Οι Κινέζοι φταίνε για όλα”. Ούτε και αυτοί ήθελαν να νοσήσουν ή να το μεταδώσουν. Προσπάθησε να αντιληφθείς τα κρατικά μέτρα από την οπτική της μέριμνας για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας και μην κατηγορείς τους ειδικούς αν έχεις αντίθετη γνώμη. Το παιδί σου δεν χρειάζεται να βλέπει έναν οργισμένο γονιό. Δεν το βοηθάει σε τίποτα αυτό.
Μείωσε τα αρνητικά ερεθίσματα
Δεν παίζει μόνο ρόλο η στάση σου αλλά και το περιβάλλον που βρίσκεται το παιδί σου το οποίο θα πρέπει να είναι προστατευμένο από τον βομβαρδισμό αρνητικών μηνυμάτων. Γι’ αυτό:
-Κλείσε την τηλεόραση. Προτίμησε να διαβάσεις τις ειδήσεις από κάποια αξιόπιστη πηγή. Παρακολούθησε ειδήσεις στην τηλεόραση μία φορά την ημέρα και μην την κρατάς συνέχεια ανοιχτή.
-Εξήγησε στο έφηβο παιδί σου ότι αν επιθυμεί να αναζητήσει πληροφορίες για τον κορονοϊό στο διαδίκτυο θα πρέπει να το κάνει μόνο μέσα από αξιόπιστες πηγές, όπως π.χ. τον ΕΟΔΥ ή τις οδηγίες του σχολείου και όχι από τυχαία άτομα που ποστάρουν ό,τι τους κατέβει στο κεφάλι και μεταδίδουν ψεύτικα νέα (fake news).
-Να θυμάσαι ότι αν εσύ ή το παιδί σου διαρκώς αναζητάτε τις τελευταίες πληροφορίες για τον κορονοϊό αυξάνετε το άγχος σας.
-Απόφυγε τη διαρκή ανταλλαγή πληροφορίας με τον ή την σύζυγο ή σύντροφό σου μπροστά στα παιδιά ή τα τηλεφωνήματα σε φίλους και συγγενείς.
-Μη μιλάς στο τηλέφωνο ή σε άλλους ενήλικες με φόβο και πανικό θεωρώντας ότι το παιδί σου δε σε ακούει ή δεν καταλαβαίνει ή δεν ενδιαφέρεται!
Αφιέρωσε στο παιδί χρόνο και προσοχή
Με τα παιδιά στο σπίτι όλη μέρα, είναι δύσκολο να κάνεις τις δουλειές σου και την εργασία σου. Ωστόσο, τώρα είναι που σε χρειάζονται περισσότερο, για να συζητήσουν μαζί σου όσα τα απασχολούν. Να θυμάσαι ότι τα παιδιά σπάνια πάνε στον γονιό και λένε: «Μαμά, μπαμπά, έχω άγχος για το τάδε θέμα». Συνήθως εκφράζουν το άγχος τους με ψυχοσωματικά συμπτώματα, πχ. «πονάει η κοιλιά μου», ενώ με τη συζήτηση βγαίνει τι είναι αυτό που τα απασχολεί.
Ακόμα και αν δεν ξέρεις τι ακριβώς να πεις, πες απλά «να ξέρεις ότι εγώ είμαι εδώ για εσένα» και «σε αγαπώ». Αυτές οι φράσεις είναι βάλσαμο στην ψυχή του παιδιού σε δύσκολες στιγμές.
Διάβασε ακόμα:
Γιατί Πρέπει Να Διδάξεις Στο Παιδί Σου Τη Νοοτροπία Της Εξέλιξης