Μέρα εγκλεισμού Νούμερο 15. Δεν έχει νόημα να περιγράψω όσα συμβαίνουν έξω και μέσα στο σπίτι, πώς περνάμε, αν φοβόμαστε και αν έχουμε σκασμένα από το πλύσιμο χέρια. Τα ξέρετε.
Έχει όμως ίσως νόημα να εξηγήσω ποιες ομοιότητες έχει η ζωή με ένα πρόωρο παιδί, με αναπνευστική ευαισθησία, με όσα ζούμε την εποχή του κορονοϊού. Τι μαθαίνει και τι νιώθει κανείς και στις δύο περιπτώσεις και γιατί η κατάσταση μου φαίνεται σε έναν βαθμό οικεία (σε έναν άλλο βέβαια ξεπερνά και την πιο τρελή ταινία επιστημονικής φαντασίας);
Αποστείρωση και μετάδοση των ιώσεων
Χέρια σκασμένα είχα όλο τον πρώτο χρόνο της ζωής του πρόωρου μωρού μου και μάσκα φορούσαμε περιστασιακά στο σπίτι, ενώ τα αντισηπτικά δεν έλειπαν από κανενός την τσάντα. Οι οδηγίες των νεογνολόγων ήταν σαφείς: ένα παιδί που έχει μείνει 25 μέρες διασωληνωμένο δεν πρέπει να αρπάξει καμία ίωση τον πρώτο χρόνο, διότι κάτι τέτοιο μπορεί να το στείλει ξανά στην εντατική. Αναγκάστηκα να μάθω πώς κολλάνε οι ιώσεις και γιατί έχει σημασία να πλένουμε συχνά και καλά τα χέρια μας. Έμαθα επίσης ότι ακόμη και ένας φορέας που δεν νοσεί μπορεί να μεταδώσει. Γυρίζοντας σε εκείνες τις ημέρες θυμάμαι ότι χρειάστηκε να μείνουμε κλεισμένοι στο σπίτι με το μωρό, να διώξω για λίγες ημέρες τον άντρα μου που είχε αρρωστήσει, να ζητήσω από συγγενείς και φίλους να μείνουν μακριά, να πλένομαι και να αλλάζω ρούχα κάθε φορά που γυρνούσα από τη δουλειά. Με άλλα λόγια, να ζήσω υπό παρόμοιες με τις σημερινές συνθήκες την ώρα που όλοι οι άλλοι, όχι μόνο ζούσαν φυσιολογικά, αλλά και δεν καταλάβαιναν για τι πράγμα τους μιλούσα.
Αόρατη απειλή
Όταν η επικίνδυνη περίοδος έληξε και έπαιζα πια στα δάχτυλα τα επιστημονικά δεδομένα περί διάδοσης των ιών, τολμήσαμε να χαλαρώσουμε. Η πρώτη βρογχιολίτιδα όμως, συνοδεία νοσηλείας, ήρθε για να μου θυμίσει ότι η απειλή των ιών είναι αόρατη. Το παιδί ήταν 1μιση έτους και δεν είχε έρθει σε επαφή με κανέναν φανερά άρρωστο, κρυολογημένο, συναχωμένο (όλα αυτά) – πήγαινε μόνο στην παιδική χαρά. Η τρομάρα που πήρα, μεταφέροντας ένα αναίσθητο παιδί στο νοσοκομείο συνοδεία περιπολικών – αφού εκείνη την ημέρα είχε διαδήλωση στο Κέντρο – και το μετατραυματικό στρες που βίωσα από τον κίνδυνο μιας αόρατης απειλής, παρά τα μέτρα που λάμβανα, ήταν το δεύτερο στάδιο μιας συνειδητοποίησης που τώρα βιώνουμε όλοι. Τότε όμως δεν καταλάβαιναν όλοι…
Το απλό κρυολόγημα για κάποιους σημαίνει… εντατική
Όταν ήρθε η ώρα του παιδικού σταθμού και τολμήσαμε να χαλαρώσουμε για δεύτερη φορά, θεωρώντας ότι το ανοσοποιητικό του παιδιού έχει δυναμώσει, ήρθε η τρίτη ψυχρολουσία. Η μικρή αρρώσταινε συνεχώς (χωρίς καμία υπερβολή) και περνούσε όλα τα απλά κρυολογήματα βαριά, μέχρι που έπαθε πνευμονία και χρειάστηκε όχι μόνο να νοσηλευτεί, αλλά να περάσει και ένα βράδυ στην εντατική. Αυτή τη φορά ήρθα αντιμέτωπη με την αδιαφορία των άλλων γονιών, που εξακολουθούσαν να φέρνουν στο σταθμό τα παιδάκια τους με βήχα και συναχωμένες μύτες, παρότι τους είχα εξηγήσει την ευαισθησία του δικού μου και τους είχαμε ζητήσει ευγενικά με τη δασκάλα να μην το κάνουν. Βλέπετε, για τους άλλους γονείς, ένα κρυολόγημα ήταν «λίγες μυξούλες», ενώ για εμάς πιθανότητα νοσηλεία που έφτανε μέχρι την εντατική. Αυτό κι αν δεν μπορούσε να το καταλάβει κανείς…
Από την ανοησία στην αδικία
Η ανοησία με την οποία ήρθα αντιμέτωπη ήταν το επόμενο στάδιο. Ανίκητη. Έμαθα ότι κάποιοι γονείς στέλνουν τα παιδιά τους ακόμη και με πυρετό στο σχολείο. Τα πάνε και σε πάρτι. Πάνε και οι ίδιοι, ακόμα κι αν έχουν ύποπτα συμπτώματα, στις δουλειές τους χωρίς να αποφεύγουν κοινωνικές εξόδους, επισκέψεις και φιλιά, κουβαλώντας πάντα τις κάπως έτσι διατυπωμένες σκέψεις στο μυαλό τους: «δεν έχω τίποτε, μωρέ”, “κρυολόγησα απλώς λίγο”, “κάποιο αγέρι με φύσηξε». Για εκείνους ένα κρυολόγημα ήταν το απόλυτο τίποτε τότε. Για εμάς σήμαινε ακροαστικά και κορτιζόνη – χωρίς φυσικά ποτέ να λείπει και ο φόβος μιας ενδεχόμενης νοσηλείας.
Όταν πλέον αποφάσισα να δυναμώσω το παιδί μου όπως μπορούσα, χωρίς να βασίζομαι στην ευσυνειδησία των άλλων, ένιωσα και την αδικία. Για να μη χάσει ο Γιωργάκης το τεστ της Ιστορίας της Γ’ Δημοτικού ή η Αθηνούλα το πάρτι γενεθλίων της ξαδέλφης της (τα ονόματα είναι τυχαία), έπρεπε η δική μας οικογένεια είτε να μείνει… σπίτι σε συνθήκες αυτοπεριορισμού, είτε να αρρωστήσει και να χάσει μία ολόκληρη εβδομάδα από τις επαγγελματικές και κοινωνικές της δραστηριότητες. Για να μη μιλήσω για τους ευπαθείς παππούδες τους οποίους οι…ανεύθυνοι έθεταν σε κίνδυνο.
Κι όμως, πολλοί ήταν αυτοί που με αντιμετώπισαν σαν παράλογη όταν ζητούσα από τους γονείς και ακόμα και από το σχολείο να τηρούνται οι κανόνες υγιεινής. Μα, ποιος θα τα άκουγε λογικά όλα αυτά, πριν από λίγους μήνες; Ενώ τώρα; Τώρα που κάποιοι θα θρηνήσουν δικούς τους ανθρώπους, επειδή κάποιοι άλλοι δεν μπόρεσαν να μείνουν στο σπίτι; Τώρα, η στάση, των περισσότερων έχει αλλάξει…
Πού θέλω να καταλήξω, υποθέτω το έχετε καταλάβει. Δεν χρειάζεστε άλλον έναν να κουνήσει δάχτυλο και να σας παροτρύνει να μείνετε σπίτι. Ίσως κάποιοι τώρα καταλάβατε γιατί όλα τα προηγούμενα χρόνια τελικά κάποιοι από εμάς δεν είμασταν αναίτια παράλογοι. Θα ήθελα όμως να πάω ένα βήμα πιο μετά. Όταν όλο αυτό θα έχει λήξει – και ας μην περιμένουμε να λήξει μια κι έξω, η επόμενη περίοδος θα είναι πολύ δύσκολη – θέλω να μην ξεχάσουμε:
- Πώς μεταδίδονται οι ιώσεις
- Γιατί πρέπει να μένουμε στο σπίτι όταν είμαστε άρρωστοι
- Γιατί ένα απλό κρυολόγημα για κάποιους σημαίνει νοσηλεία
- Γιατί η αδιαφορία προς τις ευπαθείς ομάδες στρέφει τελικά τη νοσηρότητα προς όλους
Δεν θέλω καν να σκεφτώ ότι ένας επόμενος ιός μπορεί να μην είναι τόσο ευγενικός με τις νεότερες ηλικιακές ομάδες. Με αφορμή αυτό τον ιό ας μάθουμε όλοι να είμαστε πιο υπεύθυνοι.
Διάβασε ακόμα:
Βάσω Ραφαέλα Βακουφτσή: ανήκει σε ευπαθή ομάδα και μιλάει για τον COVID-19 μέσα από την καρδιά της