Σε όλους μας έχει τύχει να πρέπει να παρηγορήσουμε κάποιον που θρηνεί γιατί έχει υποστεί μια μεγάλη και δυσβάσταχτη απώλεια ή ζει μια τραγωδία. Να έχει χάσει κάποιον αγαπημένο του, να έχει καταστραφεί οικονομικά, να έχει καταρρεύσει η σχέση του, να έχει χάσει ευκαιρίες, να έχει καταστραφεί από αρρώστια. Φυσικά κάτι τέτοιο μπορεί να έχει συμβεί και σε μας και να είχαμε την ανάγκη να μας συμπαρασταθεί κάποιος και να μας στηρίξει ψυχολογικά για την απώλειά μας.
Το ζήτημα βέβαια που προκύπτει είναι τί πρέπει να πούμε σ’ αυτόν τον άνθρωπο για να έχει ουσία η στήριξη που θα του δώσουμε. Και αν ήμασταν εμείς σ’ αυτή τη θλιβερή θέση, τι θα μας βοηθούσε και θα μας ανακούφιζε να ακούσουμε.
Ο Tim Laurence, ο συγγραφέας του “The love save the day” γράφει πως «πρέπει να είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί με αυτά που λέμε σε έναν άνθρωπο, ο οποίος βιώνει μια προσωπική και δυσβάσταχτη απώλεια. Είναι προτιμότερο να μην πούμε τίποτα από το να πούμε κάποιες τυπικές φράσεις, που μπορεί να πληγώσουν περισσότερο».
Φέρνει λοιπόν ένα παράδειγμα την περίπτωση ενός άντρα που προσπαθούσε να παρηγορήσει μια φίλη του η οποία μετά από ένα σοβαρό τροχαίο ατύχημα ζούσε ως παραπληγική. Της έλεγε ότι νομίζει πως η τραγωδία της οδήγησε σε θετικές αλλαγές στη ζωή της, πως όλα για κάποιον λόγο συμβαίνουν και πως το ατύχημα ήταν κάτι που έπρεπε να συμβεί για να ωριμάσει!
«Οι λέξεις αυτές δεν αποτελούν τίποτα λιγότερο από μια ψυχολογική, συναισθηματική και πνευματική βία! Είναι βλακείες που καταστρέφουν ανθρώπινες ζωές και είναι κατηγορηματικά ψευδείς. Έχοντας δουλέψει για πολλά χρόνια ως σύμβουλος με ανθρώπους που υποφέρουν, εξακολουθεί να με εκπλήσσει, ότι αυτοί οι μύθοι εξακολουθούν να υφίστανται παρά το γεγονός ότι δεν είναι τίποτα περισσότερο από κοινοτοπίες μεταμφιεσμένες ως σοφίες. Και το χειρότερο από όλα είναι, ότι μας κρατά μακριά από το μοναδικό πράγμα που πρέπει να κάνουμε, όταν έρθουν τα πάνω κάτω στην ζωή μας, δηλαδή να θρηνήσουμε» λέει ο Tim Laurence
Η Megan Devine συγγραφέας του “It’s OK That You’re Not OK” και Contributor της Huffpost υποστηρίζει πως η πραγματικότητα έχει ως εξής: “Κάποια πράγματα στη ζωή δεν μπορούν να διορθωθούν. Μπορούν μόνο να κουβαληθούν. Η διαδικασία του θρήνου είναι εξαιρετικά επώδυνη. Το να χάνεις το παιδί σου δεν μπορεί να διορθωθεί. Το να διαγιγνώσκεσαι με μια ανίατη ασθένεια δεν μπορεί να διορθωθεί. Το να προδίδεσαι από έναν κοντινό σου άνθρωπο δεν μπορεί να διορθωθεί. Αυτές τις καταστάσεις μπορούμε μόνο να τις κουβαλάμε μέσα μας».
«Αν έχετε έρθει αντιμέτωποι με μια τραγωδία και κάποιος σας λέει με οποιονδήποτε τρόπο, ότι η τραγωδία σας ήταν γραφτό να γίνει, ότι συνέβη για κάποιο λόγο, ότι θα σας κάνει ένα καλύτερο άνθρωπο, ή ότι αν αναλάβετε την ευθύνη για αυτό η κατάσταση θα διορθωθεί, έχετε κάθε δικαίωμα να τον απομακρύνετε από την ζωή σας. Ναι, η καταστροφή μπορεί μελλοντικά να οδηγήσει στην ωρίμανση, αλλά πολύ συχνά δεν το κάνει. Συχνά καταστρέφει ζωές. Εν μέρει, δηλαδή, αφού έχουμε αντικαταστήσει τον θρήνο με τις συμβουλές. Με τις κοινοτοπίες.» λέει ο Tim Laurence και συνεχίζει:
«Όλες αυτές οι κοινότοπες εκφράσεις είναι άκρως επικίνδυνες: Όταν τις λέμε σε αυτούς που ισχυριζόμαστε ότι αγαπάμε αυτόματα τους αφαιρούμε το δικαίωμα να θρηνήσουν. Στην ουσία, τους αρνούμαστε το δικαίωμα να είναι άνθρωποι. Κλέβουμε λίγη από την ελευθερία τους, ακριβώς όταν την χρειάζονται περισσότερο, επειδή είναι εύθραυστοι και απελπισμένοι.
Ξέρετε ο πόνος για την απώλεια δεν φεύγει ποτέ, απλά μαθαίνουμε να τον διοχετεύουμε στη δουλειά μας. Αλλά, το να πούμε, πως η απώλεια που βιώσαμε και ο πόνος που νιώσαμε έγιναν για να μπορέσουμε να γίνουμε καλύτεροι στη δουλειά μας είναι τουλάχιστον ανήκουστο. Οπότε τι λέμε σε κάποιον που θρηνεί αντί για “όλα για κάποιον λόγο γίνονται;”
Το τελευταίο πράγμα που θέλει να ακούσει ένας άνθρωπος που θρηνεί, είναι συμβουλές. Ο κόσμος του έχει γκρεμιστεί. Το να προσπαθήσουμε να εκλογικεύσουμε την κατάσταση μπορεί μόνο να βαθύνει περισσότερο τον πόνο του. Το μόνο που λοιπόν που μπορείτε να κάνετε είναι να είστε συμπονετικοί. Να πείτε ακριβώς τις παρακάτω λέξεις:
“Αναγνωρίζω τον πόνο σου. Είμαι εδώ μαζί σου.”
Δεν χρειάζονται ιδιαίτερες ικανότητες, απλά να έχετε τη θέληση να είστε μαζί με τους αγαπημένους σας, που υποφέρουν για όσο χρειαστεί, να είστε παρόντες όσο καιρό τους πάρει για να συνέλθουν. Να είστε μαζί τους και σωματικά και πνευματικά. Μην φεύγετε, όταν αισθάνεστε άβολα ή νιώθετε ότι δεν τους προσφέρετε τίποτα. Κάθε άνθρωπος που θρηνεί χρειάζεται έναν τέτοιο άνθρωπο μαζί του, για να μπορέσει να θεραπευτεί και να λυτρωθεί.» καταλήγει ο Tim Laurence.
Διάβασε ακόμα:
Ο εγκέφαλος και το σώμα βάζουν σε προτεραιότητα την προσαρμογή, όχι την ισορροπία