Στα επόμενα 3 λεπτά θα μάθεις:
-Γιατί πρέπει να ξεκαθαρίζεις τις προθέσεις σου εξ αρχής.
-Πώς σε βοηθά η ονειροπόληση.
Όταν σκεφτόμαστε το burnout, πολλοί από εμάς σκεφτόμαστε έναν άνθρωπο με κουστούμι σε μία δουλειά μεγάλης πίεσης ή έναν χειρουργό που καλείται να λάβει αποφάσεις ζωής ή θανάτου. Αλλά υπάρχουν πολλά άλλα πεδία δράσης που οι άνθρωποι επίσης βιώνουν burnout.
Πρέπει να απαλλαγούμε από την ιδέα ότι οι άνθρωποι που δημιουργούν για τα προς το ζην -είτε πρόκειται για τέχνη, ρούχα ή διαφημίσεις- ζουν μια ήρεμη ζωή, χωρίς στρες. Στην πραγματικότητα, οι δημιουργικές δουλειές συνήθως περιλαμβάνουν περισσότερα πράγματα, όπως είναι η σύλληψη της ιδέας, η προώθηση αυτής της ιδέας και μετά η συναίνεση στους εταιρικούς όρους. Αυτό μπορεί να είναι εξουθενωτικό.
Γι’ αυτό το λόγο, το δημιουργικό burnout συμβαίνει. Ωστόσο, όπως σε κάθε κλάδο, υπάρχουν κάποια πράγματα που οι δημιουργικοί άνθρωποι μπορούν να κάνουν για να το αποτρέψουν. Ακολουθούν μερικές συμβουλές που μπορείς να εφαρμόσεις.
Μάθε να λες “όχι“
Όταν η δουλειά σου έχει μια δημιουργική πτυχή, περιλαμβάνοντας μια δραστηριότητα που άλλοι έχουν σαν χόμπι, όπως η συγγραφή ή η τέχνη, οι άνθρωποι μπορεί να ξεχάσουν ότι αυτό για σένα είναι πραγματική δουλειά, για την οποία πληρώνεσαι. Για παράδειγμα, μπορεί να είσαι full-time graphic designer και να παίζεις σε μια τοπική ομάδα ποδοσφαίρου. Όταν η ομάδα σου χρειάζεται ένα logo, οι συμπαίκτες σου θεωρούν δεδομένο ότι εσύ θα το κάνεις και μάλιστα δωρεάν. Είναι οκ να συμφωνείς να κάνεις τη δουλειά σου μερικές φορές αφιλοκερδώς (αν φυσικά το επιθυμείς), αλλά είναι κρίσιμο να μάθεις να αρνείσαι project που δε σχετίζονται με τη δουλειά, ειδικά αν αυξάνουν το στρες σου. Αν εξακολουθείς να παράγεις δουλειά στον ελεύθερο χρόνο σου, αντί να χρησιμοποιείς αυτόν τον χρόνο για να επαναφορτιστείς και να αποσυμπιέζεσαι, ίσως οδηγηθείς στο burnout.
Αλλά πώς να πεις “όχι” σε κάτι που τουλάχιστον θεωρητικά απολαμβάνεις; Ένας τρόπος είναι να χρησιμοποιήσεις τη στρατηγική της απόρριψης που αποκαλύφθηκε στην έρευνα του 2012 στο Journal of Consumer Research από τη Vanessa Patrick, Ph.D. και τον Henrik Hagtvedt, Ph.D. Σύμφωνα με τα ευρήματά τους, το να πεις “δεν θα το κάνω” είναι πιο αποτελεσματικό από το να πεις “δεν μπορώ”, όταν απορρίπτεις μια πρόταση. Οι συγγραφείς εξηγούν ότι λέγοντας “δεν μπορώ”, αφήνεις περιθώριο για συζήτηση ή να προτείνει κάποιος να ένα εναλλακτικό σενάριο για να τα καταφέρεις. Αλλά λέγοντας “δεν θα το κάνω”, καθιερώνεις έναν αυστηρό κανόνα σχετικά με τη διαθεσιμότητά σου και την προθυμία σου να κάνεις κάτι. Στη δεύτερη περίπτωση, αυτό θα σήμαινε να πεις “δεν κάνω γραφιστική δουλειά αφιλοκερδώς”, που ενημερώνει το άτομο ότι πρόκειται για μια προσωπική αρχή και δεν επιδέχεται διαπραγματεύσεις.
Κάνε διοικητικές εργασίες
Ακόμα κι αυτοί που κάνουν δημιουργικές δουλειές, πρέπει να ασχοληθούν με τη διοικητική πλευρά της δουλειάς τους. Για παράδειγμα, θα μπορούσες να χρησιμοποιήσεις ένα ημερολόγιο, να διατηρήσεις τα τιμολόγια και τον προϋπολογισμό σου, να οργανώσεις το project σου ή γενικότερα να κάνειςκάτι άλλο για λίγο. Υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα ότι η αλλαγή εστίασης μέσω της ονειροπόλησης ή κάποιας άλλης δραστηριότητας, μας βοηθά να συγκεντρωθούμε. Σύμφωνα με μία έρευνα του 2009 στο Proceedings of the National Academy of Sciences, οι περιοχές του εγκεφάλου μας που εμπλέκονται στην επίλυση πολύπλοκων προβλημάτων είναι πολύ ενεργά, όταν το μυαλό μας είναι σε περιπλάνηση. “Όταν ονειροπολείς, ίσως δεν πετυχαίνεις τον άμεσο στόχο σου, όπως το να διαβάσεις ένα βιβλίο ή να προσέχεις στο μάθημα, αλλά το μυαλό σου αξιοποιεί αυτόν τον χρόνο για να αντιμετωπίσει πιο σημαντικά ζητήματα στη ζωή σου,” αναφέρει η Kalina Christoff, Ph.D., Καθηγήτρια Ψυχολογίας στο University of British Columbia και συγγραφέας της έρευνας.
Κοιμήσου αρκετά
Αυτό θα έπρεπε να θεωρείται δεδομένο, αλλά η αυτοφροντίδα είναι εξαιρετικά χρήσιμη για τη δημιουργικότητα. Υπάρχουν διαφορετικά επίπεδα αυτοφροντίδας, οπότε ξεκίνα από το πιο βασικό, φρόντισε να κοιμάσαι αρκετά. Αν δεν το κάνεις, για παράδειγμα, μπορεί να πλήξει τα πάντα, από την ικανότητά σου να παίρνεις καλές αποφάσεις, την αυτοπεποίθησή σου και τη δημιουργικότητά σου. Δεν είναι λογικό να σκέφτεσαι ότι θα μπορούσες να παράξεις νέες ιδέες, τέχνη ή κείμενα, αν δε δίνεις στο σώμα σου τον ύπνο που χρειάζεται.
Υπάρχουν επιστημονικές αποδείξεις για αυτό. Για παράδειγμα, μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Trends in Cognitive Sciences αποκάλυψε ότι ο ύπνος ενισχύει τη δημιουργικότητά μας όταν οι κύκλοι REM και non-REM εναλλάσσονται μεταξύ τους, διευκολύνοντας τη δημιουργική επίλυση προβλημάτων με συμπληρωματικούς τρόπους. Πιο συγκεκριμένα, οι συγγραφείς προτείνουν ότι ο ύπνος non-REM μας βοηθά να κατηγοριοποιήσουμε τις πληροφορίες, όσο ο ύπνος REM μας βοηθά να παραβλέπουμε αυτές τις κατηγορίες και να βρίσκουμε συνδέσεις που δεν είναι εκ πρώτης όψεως ορατές. Με άλλα λόγια, ο ύπνος δεν συμβάλλει μόνο στην πρόληψη του δημιουργικού burnout, αλλά μας κάνει πιο αποδοτικούς και αποτελεσματικούς σε οποιοδήποτε task.