Στα επόμενα 3 λεπτά θα μάθεις:
-Γιατί είναι φυσιολογικό να νιώθεις εξουθενωμένος από την κατάσταση με τον ιό.
-Πώς να βρεις ξανά τον εαυτό σου.
Θυμάμαι καθαρά την ημέρα – ήταν ακριβώς την Τετάρτη το βράδυ, 11 Μαρτίου, και το μάθημα δημιουργικής γραφής μόλις είχε τελειώσει. Ο σύζυγός μου και εγώ καθόμασταν στο τραπέζι της κουζίνας μας στο μικροσκοπικό διαμέρισμα της Νέας Υόρκης στο Morningside Heights, όταν ξαφνικά ο σύζυγός μου, μου μετέφερε την είδηση ότι ο Τομ Χανκς είχε προσβληθεί από κορονοϊό και το ΝΒΑ είχε κλείσει. Εκείνη τη στιγμή κοιτάξαμε ο ένας τον άλλον και ο φόβος στα μάτια μας, έκανε σαφές το ότι ο COVID-19 ήταν κάτι πολύ μεγαλύτερο από ό, τι μπορούσε να φανταστεί ο καθένας μας. Εάν ακόμα και ο Τομ Χανκς μπορούσε να κολλήσει κορονοϊό, κανένας από εμάς δεν ήταν ασφαλής.
Τα πράγματα εξελίχθηκαν γρήγορα. Εννέα ημέρες αργότερα, ο Κυβερνήτης Andrew M. Cuomo, όπως πολλοί κυβερνήτες σε ολόκληρη τη χώρα, έθεσε σε εφαρμογή ένα ειδικό σχέδιο για τη Νέα Υόρκη και η πόλη που δεν κοιμάται ποτέ έγινε πόλη-φάντασμα.
Στη Νέα Υόρκη, δεν θα μπορούσε κανείς να ξεφύγει από την πραγματικότητα του COVID-19, όσο και αν το ήθελε, από εκείνο το σημείο και πέρα. Οι σειρήνες ηχούσαν όλο το 24ωρο, τα ελικόπτερα πετούσαν από πάνω μας, οι δρόμοι ήταν καλυμμένοι με πεταμένα χειρουργικά γάντια και μάσκες προσώπου και ένα νοσηρό σύννεφο έμοιαζε να καλύπτει όλη την πόλη. Καθώς περνούσαν οι μέρες και ο αριθμός των νεκρών ανέβαινε όλο και περισσότερο, η διάθεσή μου, η ψυχολογία μου και η ικανότητά μου να αντιμετωπίζω απλές δυσκολίες της ζωής, όπως όλοι, άρχισαν να μειώνονται. Χωρίς να το γνωρίζω εκείνη τη στιγμή, υπέφερα από «COVID fatigue».
Τι είναι η «COVID fatigue»
Αν και δεν είναι μια διαταραχή που μπορεί να διαγνωστεί επίσημα σύμφωνα με την θεραπευτή της Talkspace Catherine Richardson, LPC, τα πιο συνηθισμένα σημάδια της “κούρασης COVID”, αυτό που πολλοί από εμάς αποκαλούμε «COVID fatigue», περιλαμβάνουν μια μείωση της φυσιολογικής απόκρισης του σώματος στα ερεθίσματα ή υπεραισθησία και αποφυγή των σχετικών ειδήσεων, η οποία είναι μια αύξηση στην απόκριση του σώματός του καθενός μας στα ερεθίσματα. Η Richardson επισημαίνει επίσης συχνές μεταβολές της διάθεσης, ευερεθιστότητα όταν αντιμετωπίζει κάποιος με «COVID fatigue» και αδυναμία ύπνου λόγω υπερβολικής σκέψης ως μερικές από τις πιο συχνές ενδείξεις της«COVID fatigue».
Κρίνοντας την κατάσταση με βάση τη δική μου εμπειρία, βίωσα όλα τα συμπτώματα που περιγράφει ο Ρίτσαρντσον μέσα σε μια εβδομάδα, μερικές φορές μάλιστα και πολλές φορές μέσα στην ημέρα. Υπήρχαν μέρες που φοβόμουν τόσο πολύ, αμέσως μόλις άνοιγα τα μάτια μου. Άλλες μέρες ήμουν τόσο ανήσυχη, που δεν μπορούσα να κοιμηθώ. Απέφευγα τις ειδήσεις, απομάκρυνα ακόμα και ανθρώπους που με ενδιέφεραν από δίπλα μου, ένιωθα απογοητευμένη και είχα την πεποίθηση ότι η πανδημία καταστρέφει όλα τα σχέδια που έκανα για το 2020.
Αν ταυτίζεσαι με όλα αυτά, να ξέρεις πως υπάρχουν τέσσερεις τρόποι για να ξεπεράσεις την «COVID fatigue»:
Κάνε ένα βήμα τη φορά
Για λίγο, ήμουν τόσο βυθισμένη στη θλίψη, το άγχος και την ανησυχία μου για την COVID-19 και πώς επηρέαζε τον κόσμο μας που σταμάτησα λίγο πολύ να κάνω τα πάντα. Ήταν δύσκολο να σκεφτεί κανείς πώς και αν θα ανακάμπταμε κάποτε ποτέ από μια τέτοια τραγωδία, ή πώς θα μπορούσαμε ποτέ να επιστρέψουμε σε κάποια φυσιολογική κατάσταση. «Σε πελάτες που αισθάνονται απελπισμένοι, απογοητευμένοι, φοβισμένοι και ανήσυχοι», εξήγησε η Ρίτσαρντσον, «είναι καλύτερο να θυμίζουμε το χρονοδιάγραμμα της εξέλιξης της πανδημίας». Η ίδια, συνιστά να υπενθυμίσετε στον εαυτό σας ότι αυτό είναι ένα μικρό κομμάτι της ζωής σας. Ενώ μπορεί να αισθάνεστε συντετριμμένοι και ότι αυτή η κατάσταση που διανύουμε, δεν έχει τελειωμό, θυμηθείτε πως θα περάσει. «Όπως πολλά πράγματα στην ιστορία», με διαβεβαίωσε, «θα τελειώσει ή τουλάχιστον θα υποχωρήσει αρκετά».
Φρόντισε να κάνεις ένα βήμα την φορά. Εάν οι σκέψεις σου δεν έχουν τελειωμό, η Ρίτσαρντσον θεωρεί χρήσιμο να δημιουργήσεις μια λίστα με όλα όσα μπορείς να επηρεάσεις, και με όλα όσα δεν μπορείς. «Εστιάστε στα πράγματα που μπορείτε να ελέγξετε», τονίζει, «και εάν παρατηρήσετε ότι το μυαλό σας αναλογίζεται όλα όσα δεν μπορείτε ελέγξετε, δώστε στον εαυτό σας δύο λεπτά για να τα σκεφτείτε και στη συνέχεια δοκιμάστε μια τεχνική χαλάρωσης όπως ο διαλογισμός, ώστε να αποσπάστε τον εαυτό σας».
Σκέψου το «σήμερα»
Τους πρώτους μήνες της πανδημίας, έπρεπε να επιμείνω στη ρουτίνα μου. Χρειάστηκε περισσότερη προσπάθεια από το συνηθισμένο για να ρυθμίσω το νευρικό μου σύστημα και να νιώθω αρκετά καλά για να δουλεύω και να φροντίζω τις καθημερινές εργασίες. Μία από τις μη διαπραγματεύσιμες καθημερινές πρακτικές αυτο-φροντίδας μου ήταν ο διαλογισμός. Η Ρίτσαρντσον συμφωνεί ότι ο διαλογισμός κάθε μέρα θα σε βοηθήσει να σκέφτεσαι το παρόν. “Ξεκίνα με 2-3 λεπτά και μετά κάνε διαλογισμό μέχρι 15 λεπτά”, προτείνει η Ρίτσαρντσον. Θεωρεί επίσης χρήσιμο να ξεκινήσεις και να τελειώσεις τη μέρα σου με μερικές στάσεις γιόγκα για να βοηθήσεις το σώμα σου να διώξει το άγχος.
Μην κρίνεις τον εαυτό σου αυστηρά
Είναι αυτονόητο ότι αυτή είναι μια ιδιαίτερα δύσκολη στιγμή, ειδικά αν είσαι μόνος ή ζεις μόνος κατά τη διάρκεια της COVID-19. Εάν νιώθεις μόνος ή αναστατωμένος, μην φοβάσαι να αναφέρεις αυτά τα συναισθήματα. Δείξε στον εαυτό σου συμπόνια και προσπάθησε να μην σε κρίνεις αυστηρά για τα όσα νιώθει. Όπως λέει η Ρίτσαρντσον, “δώστε στον εαυτό σας την άδεια να νιώσετε την απώλεια όλων όσων πια δεν μπορείτε να κάνετε».
Αναλογίσου τι μπορεί να φέρει το αύριο
Ένας από τους λόγους για τους οποίους η αρχή της COVID-19 με επηρέασε τόσο πολύ ήταν γιατί με ανάγκασε να αναλογιστώ τη ζωή μου και να σκεφτώ τι πήγε καλά και τι ήθελα να αλλάξω. Χωρίς τόσους περισπασμούς και τη φασαρία της «κανονικότητας», τελικά είχα τον χρόνο να κοιτάξω μέσα μου και να θέσω στον εαυτό μου μεγάλα ερωτήματα: «Ποια είμαι» και «Τι θέλω να κάνω με τη ζωή μου;»
Δεν είμαι μόνη σε αυτήν τη διαδικασία αυτοανακάλυψης. Η Ρίτσαρντσον παρατήρησε επίσης ότι η COVID-19 φάνηκε να έχει δώσει στους ανθρώπους το χώρο να σκεφτούν πράγματα που συνήθως είναι πολύ απασχολημένοι για να σκεφτούν. «Έχοντας περισσότερο χρόνο στο σπίτι κάνουμε ενδοσκόπηση σε προσωπικό επίπεδο», είπε, «και ευτυχώς, οι άνθρωποι ανταποκρίνονται στην πρόκληση να γίνουν καλύτεροι και να κάνουν την κοινωνία μας καλύτερη στο σύνολό της». Η Ρίτσαρντσον πιστεύει ότι αυτός είναι ο λόγος που υπήρξε μια τέτοια αύξηση στις ανάγκες τηλε-υγείας: «Η αυξημένη αυτογνωσία έχει δώσει τη δυνατότητα στα άτομα να κάνουν ό, τι ίσως δεν είχαν το θάρρος να κάνουν πριν», εξηγεί και συνεχίζει: «Είναι σε θέση να δουν τον εαυτό τους εις βάθος -όπως και το ποιοι είναι πραγματικά- και να κάνουν κάτι για αυτό.»
Αυτή είναι μια δύσκολη στιγμή για όλους μας. Αντιμετωπίζουμε με διαφορετικούς τρόπους, τις ίδιες δυσκολίες. Ταυτόχρονα, υπάρχει μια αίσθηση ενότητας και ανακούφισης που προέρχεται από το να θυμόμαστε ότι είμαστε μαζί σε αυτό και ότι κανείς δεν είναι μόνος. Ας ελπίσουμε ότι, όταν περάσει η πανδημία, όλοι θα βγούμε από αυτό με περισσότερη γνώση του με το ποιοι είμαστε, τι είναι σημαντικό για εμάς και πώς θέλουμε να συνεχίσουμε να ζούμε τη ζωή μας.