Στα επόμενα 3 λεπτά θα μάθεις:
-Ποιοι είναι οι ρόλοι του τριγώνου.
-Ποιος είναι ο νικητής του τριγώνου.
Όλοι και όλες μας έχουμε βιώσει κάποια στιγμή μια δυσλειτουργική σχέση η οποία μας ταλαιπώρησε. Κάποιοι τα κατάφεραν και απεμπλάκησαν, κάποιοι άλλοι όμως συνεχίζουν να ταλαιπωρούνται από λάθος σχέσεις. Τι είναι αυτό που συμβαίνει και παραμένουμε σε σχέσεις που μας κάνουν δυστυχισμένους; Το Τρίγωνο του Δράματος είναι μια θεωρία που διατυπώθηκε από τον ψυχίατρο Karpman (1968) προκειμένου να ερμηνεύσει αυτή τη δυσλειτουργία σε διαπροσωπικές σχέσεις σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο. Το τρίγωνο εμπεριέχει (3) τρεις ρόλους: του Θύματος (Victim), του Θύτη (Persecutor) και του Διασώστη (Rescuer). Οι τρεις αυτοί ρόλοι είναι ασυνείδητοι και παρουσιάζονται όταν βρισκόμαστε σε υψηλή σύγκρουση με ένα άτομο αλλά μπορεί να αφορά και εσωτερικές μας συγκρούσεις.
Θύμα
Η στάση του θύματος είναι «εγώ ο άτυχος, εγώ η άτυχη». Το θύμα αισθάνεται καταπιεσμένο, αβοήθητο, μόνο και απελπισμένο. Νιώθει αδύναμο να λάβει αποφάσεις και να λύσει τα προβλήματά του. Δεν αντιλαμβάνεται συνήθως πόση δύναμη έχει, με αποτέλεσμα να νιώθει ενοχές, αλλά και θυμό για την αδικία της ζωής.
Ο Διασώστης
Η στάση του διασώστη είναι «εγώ θα σε βοηθήσω». Ο διασώστης έχει ως ρόλο ζωής να βοηθάει τους άλλους γιατί με αυτόν τρόπο έχει μάθει να αισθάνεται χρήσιμος και καλός. Η ανταμοιβή του διασώστη για αυτό το ρόλο είναι ότι εστιάζοντας την προσοχή του στο θύμα, ξεχνάει τα δικά του προβλήματα.
Ο Θύτης
Η στάση του θύτη είναι «Εσύ φταις για όλα». Ο θύτης ελέγχει, επικρίνει και θεωρεί ότι είναι ανώτερος από όλους. Επιπλέον, ασκεί ηθική και λεκτική παρενόχληση με σκοπό τη χειραγώγηση των άλλων. Η ανταμοιβή του για αυτό το ρόλο είναι ότι προβάλει τις δικές του αδυναμίες και αποτυχίες στο άλλο άτομο.
Υπάρχουν νικητές στο Τρίγωνο του Δράματος;
Δεν υπάρχουν νικητές, υπάρχουν μόνο ηττημένα και δυστυχισμένα άτομα ανεξάρτητα από το ποιο ρόλο αναπτύσσουν. Είναι ένα ψυχολογικό παιχνίδι από το οποίο είναι συνήθως δύσκολο να ξεφύγουμε χωρίς επαγγελματική βοήθεια. Αν όμως επιλέξουμε να προσπαθήσουμε να δραπετεύσουμε μόνοι μας απο το τρίγωνο, ας αναρωτηθούμε: Tι συμβαίνει εδώ; Γιατί επιτρέπω σε εμένα να ζω έτσι; Γιατί επαναλαμβάνω τις ίδιες συμπεριφορές; Πώς μπορώ να ξεφύγω από αυτή την κατάσταση που βιώνω;
Οι ανωτέρω ερωτήσεις είναι χρήσιμες γιατί βοηθούν το άτομο να συνειδητοποιήσει την κατάστασή του και είναι μια καλή πρώτη προσπάθεια επίγνωσης ότι θα πρέπει να απεμπλακεί από μια σχέση που το κάνει να μην μπορεί να απολαύσει τη ζωή.
Αξίζει να σημειωθεί ότι όταν παραμένουμε σε μια δυσλειτουργική σχέση, ξεκινάμε ασυνείδητα από ένα ρόλο του τριγώνου και σταδιακά περνάμε και στους άλλους ρόλους. Είναι ένα χειριστικό ψυχολογικό παιχνίδι με τεράστιο ψυχολογικό κόστος.
Η απεμπλοκή από το τρίγωνο επιτυγχάνεται μόνο όταν το άτομο αναλάβει την ευθύνη της ζωής του και των συναισθημάτων του. Η ανάληψη της ατομικής συναισθηματικής ευθύνης επιτυγχάνεται μέσω της ενδοσκόπησης και της αυτογνωσίας.
ΠΗΓΕΣ:
Βerne, E. (2015). Παιχνίδια που παίζουν οι άνθρωποι: Το Βασικό εγχειρίδιο της Συναλλακτικής Ανάλυσης. Αθήνα: Εκδόσεις. Μεταίχμιο.
Βerne, M (1964). Games people play: The psychology of human relationships: Penguin books.
Freud, S. (1901). The Psychopathology of everyday life. London: Hogarth.
Διάβασε ακόμα:
Το πιο σημαντικό μάθημα από την 80ετή έρευνα του Harvard για την ευτυχία
Ποιες είναι οι απαγορευμένες λέξεις όταν βάζεις στόχους και θέλεις να τους επιτύχεις;