Στα επόμενα 3 λεπτά θα μάθεις:
-Τι είναι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση.
-Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά της.
Ζούμε σε μια εποχή γεμάτη ανασφάλεια, φόβο, ίσως και πανικό που απειλούν την καθημερινότητά μας. Παραδοχές και δεδομένα έχουν υποχωρήσει, άγχος και αγωνία έχουν βγει στο προσκήνιο, προσδοκίες και ελπίδες προσπαθούν να βρουν μια χαραμάδα για να ξεπηδήσουν. Ίσως αυτά που γίνονται τώρα να είναι συνέπεια των επιλογών του χτες, αλλά και υπό προϋποθέσεις να γίνουν μια παρακαταθήκη για το μέλλον. Βέβαια, η υγειονομική κρίση που πλήττει την ανθρωπότητα είναι τεράστια και οι συνέπειές της άγνωστες ακόμα. Σαν να βαδίζουμε σε αχαρτογράφητα νερά.
Αλλά και στην εκπαίδευση το σοκ είναι μεγάλο. Το κλείσιμο των σχολείων, αλλά και όλων των υπόλοιπων εκπαιδευτικών δομών, απαιτεί γρήγορη αναπροσαρμογή και νέο προγραμματισμό της μαθησιακής διαδικασίας. Έτσι, έπρεπε να ενσκήψει η πανδημία του κορονοϊού για να ανακαλύψουμε ότι υπάρχει η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, η ηλεκτρονική μάθηση.
Τι είναι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση;
Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση ή πιο σωστά ηλεκτρονική μάθηση (e-learning) είναι μια έννοια αρκετά γενική και περιλαμβάνει οποιαδήποτε μορφή εκπαίδευσης γίνεται με τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών. Πιο συγκεκριμένα, έχουν καθοριστεί δύο διαφορετικές μορφές, η σύγχρονη και η ασύγχρονη τηλεκπαίδευση. Η σύγχρονη και ασύγχρονη τηλεκπαίδευση δεν λειτουργούν ως ανταγωνιστικές έννοιες, αλλά μπορούν, και κάποιες φορές μάλιστα επιβάλλεται, να συμπληρώνουν η μία την άλλη.
Ίσως αυτά που γίνονται τώρα να είναι συνέπεια των επιλογών του χτες, αλλά και υπό προϋποθέσεις να γίνουν μια παρακαταθήκη για το μέλλον.
Τι είναι η σύγχρονη τηλεκπαίδευση;
Στη σύγχρονη τηλεκπαίδευση οι μαθητές, αν και δεν βρίσκονται στον ίδιο τόπο με τον δάσκαλο, μπορούν να έχουν μαζί του φωνητική και οπτική επικοινωνία, και με αυτό τον τρόπο εκμηδενίζουν τους περιορισμούς του χρόνου και της απόστασης. Έτσι, εξασφαλίζεται κάποιου είδους αμεσότητας της επαφής του δασκάλου με τους μαθητές του, δίνοντας μια διαφορετική διάσταση στο αντικείμενο της μάθησης.
Τι είναι η ασύγχρονη τηλεκπαίδευση;
Στην ασύγχρονη τηλεκπαίδευση, που είναι και πιο διαδεδομένη, ο μαθητής μαθαίνει όχι μόνο σε διαφορετικό χώρο από τον εκπαιδευτή, αλλά και σε διαφορετικό χρόνο από τη διαδικασία της παράδοσης ή δημιουργίας του μαθήματος.
Τα βασικά προβλήματα της ηλεκτρονικής μάθησης:
- Η έλλειψη συσκευών (Η/Υ, laptop, κινητά) ή/και σύνδεσης με το διαδίκτυο στα σπίτια αρκετών μαθητών και εκπαιδευτικών. Η ύπαρξη συσκευών αλληλεπίδρασης (κινητά, tablet, laptop, Η/Υ) και η σύνδεση με το διαδίκτυο είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Σύμφωνα με στοιχεία του 2019 ( https://wearesocial.com/global-digital-report-2019) στην Ελλάδα το 73% του πληθυσμού έχει πρόσβαση στο Internet. Σε ό,τι αφορά τις συσκευές, το 66% του πληθυσμού έχει πρόσβαση σε smartphone και το 63% σε laptop (https://wearesocial.com/global-digital-report-2019). Τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν ότι υπάρχει ένα ποσοστό μαθητών και εκπαιδευτικών που δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο ούτε σε κάποια συσκευή που απαιτείται, για να συμμετέχουν σε προγράμματα σύγχρονης και ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης.
- Η έλλειψη εκπαίδευσης και εξοικείωσης κάποιων εκπαιδευτικών με την τεχνολογία, και κυρίως με τη χρήση των εργαλείων ασύγχρονης και σύγχρονης τηλεκπαίδευσης.
- Η έλλειψη έτοιμου ψηφιακού υλικού (παρουσιάσεις, ασκήσεις), για να λειτουργήσει η τηλεκπαίδευση σε όλες τις τάξεις.
- Η κοινωνική αποξένωση των εκπαιδευομένων.
Τα πλεονεκτήματα της ηλεκτρονικής μάθησης:
- Δεν αντικαθιστά την παραδοσιακή διδασκαλία, αλλά μπορεί να την εμπλουτίσει και να τη συμπληρώσει (μαθησιακή ενίσχυση των απομακρυσμένων σχολείων, διδασκαλία για τους μαθητές που είναι ασθενείς στα σπίτια τους κλπ.).
- Ανεξαρτησία από την απόσταση και τον χρόνο, αφού και τα δύο μεγέθη δεν παίζουν σχεδόν κανένα ρόλο, καταργώντας γεωγραφικά συνόρων και φυσικά εμπόδια, διευκολύνοντας έτσι τη διάδοση της γνώσης.
- Πρόσβαση σε πλούσιο πληροφοριακό υλικό.
- Άπειρη επικοινωνία χωρίς εξαιρέσεις.
- Ηλεκτρονική Τάξη
Συμπερασματικά, η εκπαίδευση είναι ένας ζωντανός θεσμός. Μπορεί να «συνομιλεί» με το παρελθόν, αλλά το βλέμμα της είναι στραμμένο στο μέλλον. Οι ηλεκτρονικές αίθουσες διδασκαλίας που απέχουν εκατοντάδες ή χιλιάδες χιλιόμετρα η μία από την άλλη συνδέονται μέσω της σύγχρονης τεχνολογίας σε ένα σύστημα εικονικής πραγματικότητας. Βέβαια, η σχολική τάξη δεν είναι απλώς τέσσερις τοίχοι με θρανία και καρέκλες, αλλά είναι μια σχέση εμπιστοσύνης, μια κοινωνία σχέσεων, μια κοινότητα, που μπορεί να προσαρμόζεται σε κάθε συνθήκη, αλλά μπορεί και να διαμορφώνει τις συνθήκες, και γι’ αυτό και αντέχει.
Η εκπαίδευση είναι ένας ζωντανός θεσμός. Μπορεί να «συνομιλεί» με το παρελθόν, αλλά το βλέμμα της είναι στραμμένο στο μέλλον.
Φυσικά, ευχή κάθε εκπαιδευτικού είναι να επιστρέψει στην τάξη για να κάνει μάθημα έχοντας απέναντί του τους μαθητές του στα θρανία τους.