Η αλήθεια είναι πως, εκτός ενός λογικού ποσού που είναι φρόνιμο να κρατάει κάποιος «για ώρα ανάγκης», αν έχετε αποταμιεύσει ένα ποσό, μικρό ή μεγάλο δεν έχει σημασία, μαζεμένο από τη δουλειά σας, από κάποια πώληση ή από τις οικονομίες σας, συνηθίζετε να το κρατάτε σε κάποια τράπεζα και χωρίς απαραίτητα να είστε φοβισμένοι ή τρομοκρατημένοι από τις οικονομικές εξελίξεις, απλά να μην αποφασίζετε τι να το κάνετε- να το επενδύσετε, να το μετακυλίσετε, να το μεταφέρετε-και μένει για χρόνια έτσι.
Και βρίσκεστε μετά από χρόνια στη δυσάρεστη θέση να σκέφτεστε πόσα χρήματα χάσατε αφήνοντας εκείνο το ποσό ανεκμετάλλευτο.
Καλά τα λέμε;
Ο αναπληρωτής καθηγητής marketing στο Πανεπιστήμιο της Φλώριντας Aner Sela του οποίου η εργασία εστιάζει στις επιλογές που κάνουν οι ανθρωποι λέει πως «Υπάρχει κάτι στις αποφάσεις για τα οικονομικά θέματα που ξεπερνάει τη γνώση. Εχουν μια μοναδική γεύση η οποία κάτι έχει και δεν αρέσει στους ανθρώπους. Την αισθάνονται πολύ ψυχρή, πολύ θεωρητική, πολύ αναλυτική με αποτέλεσμα να μη θέλουν να κάνουν τίποτα».
Σύμφωνα με μια μελέτη του ίδιου αλλά και της Dr Jane Jeongin Park στην The Journal of Consumer Research αποδεικνύεται ότι μπορεί να υπάρχει ένας λόγος που κάποιοι από εμάς αποφεύγουμε να πάρουμε τέτοιες αποφάσεις και αυτό εξαρτάται από το πώς αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας.
Πολλοί άνθρωποι τείνουν να πιστέψουν ότι οι αποφάσεις για τα οικονομικά τους ζητήματα απαιτούν μια παρόμοια ψυχρή, θεωρητική και αναλυτική νοοοτροπία, λέει ο καθηγητής Sela. Αν λοιπόν αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας σαν ένα τύπο συναισθηματικού ανθρώπου σε ό,τι αφορά τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, κλίνουμε στο να αποφεύγουμε να πάρουμε αποφάσεις για τα οικονομικά μας διότι σκεφτόμαστε ότι «αυτά δεν είναι για εμάς»
Στην πραγματικότητα αποφεύγουμε να πάρουμε αποφάσεις για τα χρήματά μας, ακόμα και αν έχουμε τις σχετικές γνώσεις και ικανότητες.
«Εχω διδακτορικό δίπλωμα στις επιχειρήσεις και μεταπτυχιακό στα οικονομικά με υψηλό βαθμό στο σχεδιασμό των επιχειρήσεων, συνεπώς μπορώ να πω ότι αντιλαμβάνομαι πολύ καλά τα χρηματοοικονομικά» λέει ο καθηγητής Sela. «Ομως κάθε φορά που ετοιμάζω μια επιστολή προς την τράπεζά μου, το ένστικτό μου με κάνει να τη σπρώξω σε κάποιο συρτάρι»
Το κλειδί λοιπόν για να ξεφύγουμε από αυτό το μπλοκάρισμα είναι να αναδιαμορφώσουμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε για τις αποφάσεις που θα πάρουμε για τα χρήματά μας.
Για παράδειγμα είστε ένας από τους αναποφάσιστους που προβληματίζεστε τι να κάνετε με αυτό το ποσό που έχετε στην άκρη. Αντί να εξετάζετε αν θα το επενδύσετε σε προθεσμιακούς λογαριασμούς, σε αμοιβαία κεφάλαια, μετοχές ή ομόλογα καλύτερα σκεφθείτε τον τρόπο ζωής που θέλετε να κάνετε στο μέλλον. Να αποσυρθείτε, να ταξιδέψετε, να ζήσετε σε άλλη χώρα; Η απόφαση που θα πάρετε θα σας οδηγήσει στο τί να κάνετε το ποσό αυτό. «Είναι απλά τα ίδια δεδομένα σε διαφορετικό πλαίσιο» λέει ο καθηγητής Sela. “Μόλις του δώσετε διαφορετικό όνομα στο μυαλό σας θα έρθουν διαφορετικά πράγματα και αυτό κάνει τη διαφορά»
Πράγματι, ο καθηγητής Sela διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι αισθάνθηκαν πολύ πιο άνετα παίρνοντας μια απόφαση σχετικά με τα οικονομικά τους μετά την αναδιαμόρφωση των όρων του τρόπου ζωής τους. Για παράδειγμα, μια επιλογή για μελλοντικά έσοδα σε αντιδιαστολή με εμπειρίες ζωής- μπορεί βέβαια η απόφαση να είναι η ίδια και για τα δυο σενάρια.
Την επόμενη λοιπόν φορά που θα πρέπει οπωσδήποτε να αποφασίσετε τι να κάνετε με τα πιστωτικά σας ή πού να πάτε να φτιάξετε τη φωλίτσα σας, σκεφθείτε ότι ουσιαστικά είναι μια απόφαση για το τι ζωή θελετε να ζήσετε.
Διάβασε ακόμα:
Οικονομική ευεξία: Τα έξυπνα βήματα για να την αποκτήσεις
Έχεις άγχος με τα χρήματα; Καθημερινές πρακτικές για να αισθανθείς καλύτερα