Στα επόμενα 3 λεπτά θα μάθεις:
– Γιατί πρέπει να είσαι έτοιμος από την προηγούμενη ημέρα.
– Γιατί είναι σημαντικό να ορίσεις ώρα μελέτης.
Η σχολική χρονιά ξεκινά, όμως τόσο εσείς όσο και τα παιδιά είστε ακόμα εκτός ρυθμού; Η αλήθεια είναι πως η μετάβαση από την ανεμελιά του καλοκαιριού στο στρατιωτικό πρόγραμμα του χειμώνα δεν είναι εύκολη υπόθεση ούτε για τους μεγάλους, πόσω μάλλον για τα παιδιά. Όπως εξηγεί ο Λάμπρος Γκρέκας, Εκπαιδευτικός Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, ΜΑ in Education, η μετάβαση καλό είναι να είναι σταδιακή ενώ οι κανόνες και το πρόγραμμα να επιβάλλονται φυσικά και αβίαστα. Ορίστε πώς να κάνετε μια καλή αρχή.
Σταδιακή προσαρμογή στο ωράριο ύπνου
Με δεδομένο ότι με την έναρξη της σχολικής χρονιάς το παιδί θα πρέπει να ξυπνά πιο πρωί, για να εξασφαλίσει τις 10 περίπου ώρες ύπνου που χρειάζεται, θα πρέπει να κοιμάται όσο το δυνατόν πιο νωρίς. Επιπλέον, όσο πιο νωρίς κοιμάται το βράδυ τόσο πιο ευεργετικές είναι οι επιπτώσεις του ύπνου στο νευρικό του σύστημα και στον εγκέφαλο. Η μετάβαση ωστόσο θα πρέπει να είναι σταδιακή, αν το παιδί είχε συνηθίσει τους προηγούμενους μήνες να κοιμάται αργά. Ξεκινήστε, λοιπόν, βάζοντας το παιδί καθημερινά 15 λεπτά πιο νωρίς για ύπνο, μέχρι σταδιακά να φτάσετε στην ώρα που θέλετε να πηγαίνει για ύπνο, εκμεταλλευόμενοι το γεγονός ότι το φθινόπωρο νυχτώνει πιο γρήγορα. Επίσης, ο μεσημεριανός ύπνος σε παιδιά άνω των τεσσάρων ετών μπορεί να μεταθέσει την ώρα του βραδινού ύπνου, με αποτέλεσμα το παιδί να κοιμάται αργά, πράγμα που μπορεί να δυσκολέψει το πρόγραμμά σας. Για αυτό χρειάζεται να σκεφτείτε μήπως είναι καλύτερα να κόψετε τον μεσημεριανό ύπνο, έτσι ώστε το παιδί να κοιμάται όσο το δυνατόν πιο νωρίς το βράδυ.
Οργανωθείτε από την προηγούμενη
Ένας έξυπνος και αποτελεσματικός τρόπος για να κερδίζετε περισσότερο χρόνο το πρωί είναι να ετοιμάζετε ό,τι μπορείτε από το προηγούμενο βράδυ. Πριν ξεκινήσει η ρουτίνα ύπνου, φροντίστε να προτρέψετε το παιδί να ετοιμάσει την τσάντα του υπό την επίβλεψή σας. Επίσης, καλό είναι να έχετε αποφασίσει τι θα φάει το πρωί και ποιο θα είναι το κολατσιό του για το σχολείο την επόμενη μέρα, ελέγχοντας αν έχετε όλα τα υλικά για να τα ετοιμάσετε. Επιπλέον, καλό είναι να έχετε μία λίστα από πιθανά σνακ για το σχολείο, ρωτώντας πάντα το παιδί από την προηγούμενη τι θα προτιμούσε να πάρει μαζί του. Τέλος, καλό είναι να φροντίζετε να ετοιμάζετε τα ρούχα που θα φορέσει απ’ το προηγούμενο βράδυ, λαμβάνοντας υπόψη τη γνώμη του. Φυσικά, για οικονομία χρόνου καλό είναι να ετοιμάζετε και τα δικά σας ρούχα από την προηγούμενη.
Ενθαρρύνετε την αυτονομία
Παροτρύνετε το παιδί να κάνει όσο το δυνατόν περισσότερα πράγματα μόνο του. Να πλένει το πρόσωπο και τα δόντια του, να ντύνεται μόνο του, να χτενίζεται, να τρώει το πρωινό του, να φοράει τα παπούτσια του. Φροντίστε όμως να του κάνετε τη ζωή εύκολη, επιλέγοντας ευκολοφόρετα ρούχα και παπούτσια. Έτσι, κερδίζετε χρόνο και μεγαλώνετε ένα παιδί με μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στον εαυτό του και τις δυνατότητές του. Επίσης, θα πρέπει να το ενθαρρύνετε να μπορεί να χειρίζεται μόνο του τη σχολική του τσάντα, δηλαδή να βγάζει και να βάζει μόνο του τα βιβλία και τα τετράδιά του και να μάθει να χειρίζεται αποτελεσματικά την κασετίνα του και το περιεχόμενό της. Γιατί αν στο σπίτι είστε εσείς τα χέρια του παιδιού, τότε στο σχολείο το παιδί δε θα μπορεί να τα καταφέρει μόνο του. Να θυμάστε ότι οι παροτρύνσεις σας πρέπει να είναι διακριτικές κι όχι με τη μορφή διαταγών και η προσπάθεια του παιδιού θα πρέπει να επιβραβεύεται συχνά και ένθερμα.
Ορίστε ώρα μελέτης
Η ώρα μελέτης θα πρέπει να είναι σταθερή και συγκεκριμένη. Αποφασίστε ποια ώρα μέσα στην ημέρα θα ξεκινάει η μελέτη. Μετά την επιστροφή από το σχολείο; Μετά το μεσημεριανό φαγητό; Νωρίς το απόγευμα; Να θυμάστε ότι γενικά είναι προτιμότερο το παιδί να έχει τελειώσει με τη μελέτη πριν βραδιάσει και πριν ασχοληθεί με οποιαδήποτε μορφής οθόνη ή βγει έξω για παιχνίδι. Επίσης, να θυμάστε ότι χρειάζεται να κάνει οπωσδήποτε ένα διάλειμμα. Ακόμα κι αν πηγαίνει Πρώτη Δημοτικού και σας φαίνονται λίγα αυτά που έχει να κάνει για εκείνο είναι πολλά κι ένα διάλειμμα έστω και σύντομο είναι απαραίτητο. Καλό είναι επίσης να το προτρέπετε να ξεκινά τη μελέτη ολοκληρώνοντας πρώτα τις γραπτές υποχρεώσεις. Αν υπάρχει αδερφάκι που δεν πηγαίνει σχολείο, καλό είναι να φροντίζετε να είναι απασχολημένο την ώρα που μελετά το μεγαλύτερο, για να μην το ενοχλεί.
Μείνετε πιστοί στους κανόνες
Καλό είναι να ακολουθείτε πάντα καθορισμένη σειρά στις ημερήσιες ρουτίνες, φροντίζοντας να επαναλαμβάνετε συχνά τους κανόνες, γιατί τα παιδιά τούς ξεχνούν. Μην επιβάλλετε ωστόσο πολλούς νέους κανόνες μαζί, γιατί το παιδί σε συνδυασμό με την έναρξη του σχολείου ή του παιδικού σταθμού θα νιώσει ότι πιέζεται. Δώστε έμφαση στην αρχή σε βασικούς κανόνες και συνήθειες, π.χ. πλένουμε πάντα τα δόντια μετά το φαγητό, δίνοντας πρώτοι το καλό παράδειγμα και προσθέτοντας σταδιακά νέους κανόνες. Επίσης, το πρόγραμμα καλό είναι να είναι σταθερό και με συγκεκριμένη ροή. Π.χ. πρώτα τρώμε, μετά διαβάζουμε, μετά παίζουμε, μετά κάνουμε μπάνιο. Θα πρέπει επίσης να βάλετε συγκεκριμένα όρια στις ώρες που περνά το παιδί στην οθόνη με απλούς αλλά απόλυτα σαφείς κανόνες, π.χ. όχι οθόνη, αν δεν ολοκληρώσουμε τα μαθήματα.
Φροντίστε να υπάρχει χρόνος για παιχνίδι κάθε μέρα
Να θυμάστε ότι κάθε παιδί, σε όποια τάξη κι αν πηγαίνει, θα πρέπει να έχει χρόνο για να παίξει. Γι’ αυτό μην υπερφορτώνετε με πολλές εξωσχολικές δραστηριότητες το πρόγραμμά του. Εκτός του ότι θα νιώθει πιεσμένο, γεμίζετε ασφυχτικά και το δικό σας πρόγραμμα με δρομολόγια που τρώνε χρόνο. Να θυμάστε ότι το παιχνίδι δεν είναι μόνο για τα Σαββατοκύριακα. Είναι απαραίτητο να περισσεύει σε καθημερινή βάση χρόνος για να παίξει ένα παιδί.
Μη βασίζεστε στη μνήμη σας
Εφοδιαστείτε με ένα ημερολόγιο τοίχου, όπου απεικονίζεται ολόκληρη η εβδομάδα και σημειώστε αναλυτικά πάνω το πρόγραμμα της κάθε ημέρας. Ένα ημερολόγιο είναι ιδιαίτερα χρήσιμο στην αρχή της σχολικής χρονιάς, που οι αλλαγές στο πρόγραμμα είναι συχνές. Εκεί θα σημειώσετε τις ώρες για όλες τις εξωσχολικές δραστηριότητες των παιδιών, αλλά και σημαντικά ραντεβού της εβδομάδας. Φροντίστε από την προηγούμενη να ρίχνετε πάντα μια ματιά στην επόμενη μέρα, ώστε να προετοιμάζεστε ανάλογα.
Προσοχή στις αποκλίσεις το Σ.Κ.
Αν και είναι σημαντικό τα Σαββατοκύριακα να αλλάζει το παιδί παραστάσεις και να επιδιώκετε να κάνετε πράγματα που σας επιτρέπουν να ξεφύγετε από το αυστηρό πρόγραμμα της εβδομάδας, καλό είναι να μη σπάτε τις καθιερωμένες ρουτίνες, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το ωράριο ύπνου και γευμάτων. Επιτρέποντας π.χ. στο παιδί να κοιμάται πιο αργά ή περισσότερο, ξεκουρδίζεται το βιολογικό του ρολόι και δυσκολεύεται να μπει στο πρόγραμμα στην αρχή της εβδομάδας.