Στα επόμενα 3 λεπτά θα μάθεις:
-Ποια είναι η διαφορά μεταξύ wellness και well-being.
-Πόσες διαστάσεις έχει η ευεξία.
«Η μεγαλύτερη ευτυχία μας δεν εξαρτάται από τις συνθήκες της ζωής στις οποίες έχουμε βρεθεί κατά τύχη, αλλά είναι πάντα το αποτέλεσμα μιας καλής συνείδησης, καλής υγείας, εργασίας και ελευθερίας σε όλες τις αναζητήσεις».
Το παραπάνω απόσπασμα του Τόμας Τζέφερσον στα τέλη του 18ου αιώνα είναι πιο εφαρμόσιμο σήμερα από ποτέ. Και είναι ένα καλό μέρος για να ξεκινήσουμε αν θέλουμε να κατανοήσουμε τη διαφορά μεταξύ ευεξίας (Wellness) και καλής «κατάστασης» ύπαρξης (Well-being).
Ενώ μπορεί να φαίνεται σαν οι δύο έννοιες να είναι συνώνυμες, κατέχουν διαφορετικές σημασίες και περιλαμβάνουν διαφορετικά συστατικά αν και είναι έννοιες αλληλένδετες και αλληλεξαρτώμενες.
Τι είναι λοιπόν το Wellness και τι είναι το Well-being;
Λαμβάνοντας το παραπάνω απόσπασμα ως παράδειγμα, μπορούμε να θεωρήσουμε το wellness ως «καλή υγεία», σύμφωνα με αυτά που επικρατούν στην κοινωνία μας και την ιατρική κοινότητα, ενώ το well-being θα περιλαμβάνει ολόκληρη την πρόταση – «καλή συνείδηση, καλή υγεία, επάγγελμα, ελευθερία και ευτυχία σε όλες τις αναζητήσεις».
Σύμφωνα με το λεξικό της κοινής νέο-ελληνικής, ευεξία είναι η γενική αίσθηση πολύ καλής ψυχο-σωματικής κατάστασης και υγείας.
Σύμφωνα με τον ορισμό του μη κερδοσκοπικού οργανισμού National Wellness Institute, που ασχολείται αποκλειστικά με την προώθηση της ευεξίας ανά τον κόσμο, η ευεξία ορίζεται ως “η διαδικασία του να έχουμε επίγνωση και να κάνουμε επιλογές προς μια πιο επιτυχημένη ύπαρξη» και αφορά την κατάσταση του ανθρώπου στο σύνολό του, σε όλες του τις διαστάσεις (σώμα-ψυχή-πνεύμα).
Όπως φαίνεται ξεκάθαρα, η ευεξία δεν είναι κάτι μονοδιάστατο ή δυσδιάστατο (πχ διατροφή ή/και άσκηση). Οι διαστάσεις της ευεξίας είναι πολλές (6 έως 12, στη βιβλιογραφία), ανάλογα με την τοποθέτηση και την ανάλυση που θέλει να κάνει κάποιος. Η ευεξία δεν είναι μια στατική κατάσταση, όπως το well-being. Έχει διαβαθμίσεις και επίπεδα, όπως ακριβώς έχει και η ασθένεια. Είναι καθαρά ζήτημα επιλογών, που ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες και βαθύτερες ανάγκες τους καθενός: σωματικές, ψυχικές, πνευματικές, κοινωνικές, εργασιακές, περιβαλλοντικές κλπ.
Η έννοια του well-being, μιας καλής δηλαδή κατάστασης ύπαρξης, χαρακτηρίζεται από υγεία, ευτυχία και ευημερία. Περιλαμβάνει εκτός από την καλή ψυχο-σωματική υγεία, την υψηλή αίσθηση ικανοποίησης από τη ζωή μας, την ευημερία, και την αίσθηση της ευτυχίας.
Έτσι, δεν μπορούμε να πούμε ότι κάποιος απολαμβάνει ευεξία (wellness) ούτε όμως και μια καλή κατάσταση ύπαρξης (well-being) όταν ακολουθεί μια ισορροπημένη διατροφή και γυμνάζεται συστηματικά, αλλά έχει τρομερό στρες στον χώρο εργασίας και αγωνία για το μέλλον. Ούτε όταν κάποιος είναι οικονομικά άνετος όμως αισθάνεται ότι είναι δυστυχισμένος ή πάσχει από κατάθλιψη.
Το Well-being, εν κατακλείδι, συμπεριλαμβάνει το wellness. Είναι έννοιες αλληλεξαρτώμενες και δεν μπορούμε να έχουμε το ένα δίχως το άλλο. Η ευεξία (wellness) είναι η διαρκής και ενεργητική διαδικασία, στην οποία ο κάθε άνθρωπος μαθαίνει ότι υπάρχουν επιλογές, που μπορούν να τον οδηγήσουν προς μια μακροβιότερη και ποιοτικότερη ζωή, προς ένα γενικότερο “ευ ζην”, σε μια καλύτερη και ευτυχέστερη κατάσταση ύπαρξης (well-being). Όσοι φροντίζουν εξίσου τα επίπεδα ευεξίας τους στους διαφορετικούς τομείς της ζωής του, έχουν την αίσθηση του ολόκληρου, την αίσθηση της ευτυχίας, την αίσθηση του well-being!