Στα επόμενα 5 λεπτά θα μάθεις:
-Πόσο τρομακτικά είναι τα νούμερα που σχετίζονται με τη σπατάλη τροφίμων.
-Σε τι βαθμό ευθύνεται ο καθένας από εμάς.
Αν ζεις στο δυτικό κόσμο, ίσως ανήκεις στους προνομιούχους που το φαγητό δε λείπει από το τραπέζι τους και μάλιστα βρίσκεται σε αφθονία. Μια αφθονία που συχνά καταλήγει στα σκουπίδια. Γιατί; Γιατί απλά δεν μας νοιάζει και πιστεύουμε ότι το φαγητό είναι ανεξάντλητο. Γιατί νομίζουμε αφελώς ότι δεν υπάρχει κόστος ή το κόστος είναι μικρό. Μάντεψε! Κάνουμε σε όλα λάθος. Συνέχισε να διαβάζεις για να μάθεις γιατί.
Τα νούμερα είναι σοκαριστικά
-Στην ΕΕ, δημιουργούνται περίπου 88.000.000 τόνοι τροφικών απορριμμάτων κάθε χρόνο, τα οποία υπολογίζεται ότι κοστίζουν 143.000.000.000 ευρώ.
-Η σπατάλη φαγητού ευθύνεται περίπου για το 8% των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και συμβάλλει στην κλιματική αλλαγή.
-Περίπου 43.000.000 άνθρωποι στην ΕΕ δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά ένα ποιοτικό γεύμα κάθε δεύτερη μέρα και η απόρριψη των τροφίμων αποτρέπει την αναδιανομή του φαγητού σε αυτούς.
Όλοι οι συμμετέχοντες στην τροφική αλυσίδα παίζουν ρόλο στην αποτροπή και τη μείωση της σπατάλης φαγητού, από αυτούς που παράγουν και επεξεργάζονται τα τρόφιμα (αγρότες, κατασκευαστές) σε αυτούς που συμμετέχουν στην κυκλοφορία των τροφίμων και στο τέλος οι ίδιοι οι καταναλωτές.
Δυστυχώς, δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι η σπατάλη φαγητού είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα, που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα σήμερα. Γιατί όμως;
Μια διαχρονική αποτυχία της αγοράς
Μεταξύ 33-50% όλου του φαγητού που παράγεται παγκοσμίως δεν καταναλώνεται ποτέ και η αξία αυτού του φαγητού είναι πάνω από ένα τρισεκατομμύριο. Η σπατάλη φαγητού υποδεικνύει μια τεράστια αναποτελεσματικότητα της αγοράς, ένας είδος αναποτελεσματικότητας που δεν βρίσκουμε σε άλλους κλάδους.
Ηθικά προβληματικό
Γιατί 800.000.000 άνθρωποι κοιμούνται κάθε βράδυ νηστικοί. Δηλαδή 1 στους 9 ανθρώπους στον πλανήτη πεινούν ή δεν τρέφονται επαρκώς. Όλοι αυτοί θα μπορούσαν να τρέφονται επαρκώς με λιγότερο από το ¼ του φαγητού που σπαταλάται στις ΗΠΑ, τη Μεγάλη Βρετανία και την Ευρώπη κάθε χρόνο.
Καθώς έχουμε ένα παγκοσμιοποιημένο σύστημα προμήθειας φαγητού, η ζήτηση για φαγητό στη Δύση μπορεί να αυξήσει την τιμή για τα προς εξαγωγή στις αναπτυσσόμενες χώρες τρόφιμα, καθώς και να μετατοπίσει τις καλλιέργειες για να θρέψει τους γηγενείς πληθυσμούς και να οδηγήσει στην επιτάχυνση της υποβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος.
Και η πείνα δεν είναι ένα πρόβλημα που απλά συμβαίνει “κάπου αλλού” – στη Μεγάλη Βρετανία, για παράδειγμα, πάνω από 1 εκατομμύριο άνθρωποι είχαν πρόσβαση σε μια τράπεζα τροφίμων πέρσι, ενώ 40 εκατομμύρια Αμερικανοί ζουν στην πείνα.
Περιβαλλοντικά καταστροφικό
Η σπατάλη τροφίμων είναι πραγματικά πολύ κακή για το περιβάλλον. Απαιτεί μια έκταση γης, μεγαλύτερη από την Κίνα για να καλλιεργηθούν τα τρόφιμα κάθε χρόνο, από τα οποία ένα μεγάλο μέρος καταλήγει να μην καταναλωθεί. Πρόκειται για μια έκταση γης που έχει αποψιλωθεί, για είδη ζώων που έχουν οδηγηθεί στην εξαφάνιση, για ιθαγενείς πληθυσμούς που έχουν μετακινηθεί, για ένα έδαφος που έχει υποβαθμιστεί – όλα αυτά για να καλλιεργηθούν τρόφιμα, που στη συνέχεια πετάμε. Επιπροσθέτως, το φαγητό που δεν καταναλώνεται ευθύνεται για το 25% του καθαρού νερού που δαπανάται παγκοσμίως.
Δεν πάνε χαμένοι μόνο οι πόροι που χρησιμοποιήθηκαν για να παραχθεί το φαγητό που τελικά δεν καταναλώνεται (γη, νερό, εργασία, παρασκευή, συσκευασία κ.α), αλλά όταν τα τρόφιμα καταλήγουν στη χωματερή, όπου καταλήγουν τα περισσότερα, αποσυντίθενται χωρίς οξυγόνο και δημιουργείται μεθάνιο, που είναι 23 φορές πιο θανατηφόρο από το διοξείδιο του άνθρακα.
Από όποια πλευρά κι αν το δεις, η σπατάλη τροφίμων ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την καταστροφή του πλανήτη. Για την ακρίβεια, αν η σπατάλη φαγητού ήταν χώρα, θα ήταν η τρίτη πιο μεγάλη πηγή διοξειδίου του άνθρακα, μετά την Κίνα και τις ΗΠΑ.
Ποιος ευθύνεται
Είναι εύκολο για πολλούς ανθρώπους να αντιμετωπίζουν τη σπατάλη τροφίμων ως ένα πρόβλημα που δεν τους αφορά ή να εστιάζουν μόνο στα πιο επιφανειακά παραδείγματα σπατάλης. Ωστόσο, στην πραγματικότητα, στον “αναπτυγμένο” κόσμο, περισσότερο από το 50% της σπατάλης τροφίμων παρατηρείται στα σπίτια μας. Αντιθέτως, λιγότερο από το 2% της σπατάλης πραγματοποιείται στα καταστήματα, αν και τα σούπερ μάρκετ ευθύνονται άμεσα για πολύ μεγαλύτερη σπατάλη τροφίμων από οπουδήποτε αλλού στην παραγωγική αλυσίδα.
Οπότε, τα άσχημα νέα είναι ότι είμαστε το μισό πρόβλημα. Αλλά τα καλά νέα είναι ότι αυτό σημαίνει πως μπορούμε να είμαστε και η μισή λύση!
Διάβασε ακόμα:
Ανακύκλωση: όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις
Η συμπόνια είναι η έκτη αίσθηση που η ανθρωπότητα έχει ανάγκη