Στα επόμενα 3 λεπτά θα μάθεις:
-Γιατί η μοναξιά αυξάνει το στρες.
-Τι είναι η νορεπινεφρίνη.
Η ανεξαρτησία και η ελευθερία του ατόμου είναι από τα λίγα πράγματα που θέτει ως πρώτη προτεραιότητα κάθε άνθρωπος και συχνά αγωνίζεται για να τα αποκτήσει. Συνήθως όμως αυτός ο αγώνας, για να έχει αποτέλεσμα, προϋποθέτει μια κάποια απομόνωση. Μερικές φορές όμως αυτός ο αγώνας καταλήξει στην μοναξιά. Και αυτή η μοναξιά όταν παγιώνεται σε μακροχρόνια κατάσταση μπορεί να γίνει απειλητική, γιατί τελικά προκαλεί ένταση, άγχος, κατάθλιψη και καμιά φορά μια στιγμιαία έκρηξη υπαρξιακού φόβου με αποτέλεσμα να αναρωτιόμαστε: Μα γιατί να είμαι μόνος ή μόνη;
Η αλήθεια είναι πως ο καθένας μας χρειάζεται κάποιο χρόνο να μείνει μόνος του. Οι επιστήμονες παρόλα αυτά συμφωνούν πως χρειαζόμαστε αρκετά την ανθρώπινη επικοινωνία, την ουσιαστική και με νόημα επαφή με άλλους ανθρώπους για να αισθανθούμε εκείνο το ασύλληπτο συναίσθημα του “να νιώσουμε γεμάτοι”.
Πώς, όμως, ο συνεχής αγώνας για ελευθερία και ανεξαρτησία επηρεάζει την υγεία μας; Μπορεί η μοναξιά να μας δώσει σημεία και δείκτες του τι συμβαίνει στο σώμα μας;
Αυξάνονται οι ορμόνες τους στρες
Ενδεχομένως να γνωρίζεις ότι το σώμα σου παράγει περισσότερη κορτιζόλη όταν αγχώνεσαι, οπότε μην εκπλαγείς αν σου πούμε ότι τα επίπεδα της κορτιζόλης πέφτουν όταν αρχίσεις να επικοινωνείς με άλλους ανθρώπους. Έρευνα που δημοσιεύθηκε στο άρθρο “Α problem shared really is problem halved” δείχνει ότι όταν παραπονιέσαι ή μοιράζεσαι τα προβλήματά σου με κάποιο φίλο που συμπάσχει μαζί σου και σου συμπαραστέκεται, αισθάνεσαι φυσική ανακούφιση και σωματική ανανέωση. Οταν για παράδειγμα «βγάζεις» από μέσα σου τα μικρά ή μεγάλα προβλήματά σου στη δουλειά και τα μοιράζεσαι με κάποιο συνάδελφό ή φίλο, αισθάνεσαι λιγότερο άγχος σχετικά με αυτά.
Το νευρικό σύστημα οδεύει προς μια αντίδραση φόβου «πάλης ή φυγής»
Πρόκειται για το «fight or flight» όπως είναι ευρέως γνωστό. Πρόκειται για απόκριση του οργανισμού στο στρες που χαρακτηρίζεται από έκρηξη της αδρεναλίνης, ταχυκαρδία και διεσταλμένες κόρες των ματιών. Πολύ συχνά αποτελεί μια κατάσταση που δυσκολεύει και τον ύπνο. Έρευνα που δημοσιεύθηκε σε στο άρθρο με τίτλο loneliness-may-warp-our-genes-and-our-immune-systems υποστηρίζει πως όταν κάποιος είναι μόνος ο εγκέφαλός του μπορεί να παράγει περισσότερη νορεπινεφρίνη, μια ορμόνη που αποτελεί ένα ζωτικής σημασίας σήμα κινητοποίησης κατά τη διάρκεια ενός αγώνα ή μιας μάχης.
Όταν το σώμα σου ανταποκρίνεται διαρκώς σε αυτό το άγχος είναι πολύ δύσκολο να καταφέρεις στο τέλος της ημέρας να ξεκουραστείς. Το μόνο που ίσως θέλεις είναι να είσαι μόνος και να σωριαστείς σε ένα κρεβάτι. Τι γίνεται όμως αν λάβεις μια κοινωνική πρόσκληση; Συχνά πυκνά όταν αγχωνόμαστε απομονώνουμε κοινωνικά τους εαυτούς μας ακυρώνοντας τα σχέδια για μια έξοδο με άλλους στέλνοντας ένα γλυκό sms: «Ωχ για απόψε ήταν; Το ξέχασα τελείως!» Στην πραγματικότητα, ακόμα κι αν αποφύγεις μια κοινωνική έξοδο, θα ήταν καλό να δοκιμάσεις να βγεις από το σπίτι για να συναντήσεις ένα φίλο ή απλά να περπατήσεις σε μια περιοχή με κόσμο, όπως ένα πάρκο κάνοντας ένα διάλειμμα από τη μοναξιά σου.
Τα λευκά αιμοσφαίρια ανεβαίνουν οδηγώντας σε μακροχρόνια φλεγμονή
Ενώ η ορμόνη κορτιζόλη καταπολεμά τη φλεγμονή, η αντίδραση φόβου «πάλης ή φυγής» στην οποία οδηγεί η μοναξιά ωθεί το σώμα μας να παράξει νορεπινεφρίνη. Αυτή με τη σειρά της αυξάνει την παραγωγή των λευκών αιμοσφαιρίων, πράγμα που ρίχνει τη φυσική άμυνα του οργανισμού. Γι’ αυτό μακροπρόθεσμα, οι μοναχικοί άνθρωποι είναι οι περισσότερο επιρρεπείς να παρουσιάσουν χρόνιες φλεγμονές.
Κρυώνεις στην κυριολεξία
Tο 2012 ερευνητές από τις Κάτω Χώρες διαπίστωσαν πως μόνο η ιδέα να αποκλειστεί κοινωνικά ένα άτομο ήταν αρκετή για να μειωθεί η θερμοκρασία του σώματός του. Αυτό υποστηρίζει έρευνα που που δημοσιεύθηκε στο www.nytimes.com με τίτλο “Τhe chill of loneliness”.
Επιπλέον η ίδια έρευνα ανακάλυψε ότι η μνήμη του κοινωνικού αποκλεισμού είναι αρκετή για να κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται ότι…κρυώνουν. Αυτό το σύγκρυο της μοναξιάς, όμως, μπορεί να αποκατασταθεί τόσο με την απεικονιστική και ψυχολογική ζεστασιά μιας κοινωνικής επαφής όσο και από την πραγματική φυσική ζεστασιά που προσφέρει ένα φλιτζάνι καυτού καφέ ανάμεσα στα χέρια σου.
Ο ερωτευμένος εγκέφαλος πέφτει θύμα μιας βιαστικής δέσμευσης
Και στη συνέχεια του παραπάνω ευρήματος διαπιστώνεται και κάτι άλλο. Όταν οι θερμοκρασίες μειώνονται τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες, δεκαπλασιάζεται ο αριθμός των δεσμεύσεων, των σχέσεων και των περιστασιακών γνωριμιών σε κοινωνικούς κύκλους. Το φαινόμενο αυτό είναι ως επί το πλείστον κοινωνικό, καθώς σημειώνουν οι ειδικοί της Fusion. Αυτή η αίσθηση του κρύου μπορεί να ευθύνεται για το ότι νιώθουμε πιο έντονη την πολιτισμική πίεση που μας ασκείται να βιαστούμε να κάνουμε σχέση και που έχει βιοχημική ρίζα στη μοναξιά. Ο χειμώνας με λίγα λόγια είναι η εποχή που η μοναξιά μπορεί να σε κάνει να βιαστείς να δημιουργήσεις μια λιγότερο σταθερή ή περιστασιακή σχέση, αν δεν έχεις εννοείται ήδη κάτι σταθερό.
Ζεις λιγότερα χρόνια
Όπως διάβασες στα προηγούμενα παραδείγματα, η μοναξιά μπορεί να προκαλέσει όλες τις αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία σου. Με την παροδο του χρόνου, αυτό επηρεάζει το ποσοστό θνησιμότητας σύμφωνα με έρευνα που έχει δημοσιευθεί στο time.com με τίτλο “Loneliness-Mortality”, δεδομένου ότι γενικά η κακή υγεία οδηγεί σε μικρότερη διάρκεια ζωής.
Τα αντίδοτα στην μοναξιά
Η άσκηση, η χαλάρωση, οι τεχνικές του διαλογισμού και του καλά δομημένου χρόνου εργασίας, είναι καθοριστικής σημασίας για μια πιο γεμάτη μοναξιά. Σε κάθε περίπτωση φρόντισε στην περίοδο της μοναξιάς σου να έχεις ισορροπημένες κοινωνικές επαφές που θα αντισταθμίσουν τις χρόνιες επιπτώσεις από την παρατεταμένη απομόνωσή σου. Και φυσικά φρόντισε να βγαίνεις συχνά έξω από το σπίτι.
Διάβασε ακόμα:
Υπάρχουν 4 Τρόποι Για Να Αντιμετωπίσεις Τους Τσακωμούς Και Οι 3 Είναι Τοξικοί!