Στα επόμενα 3 λεπτά θα μάθεις:
-Πώς μπορείς να εντάξεις την ενσυνειδητότητα στην καθημερινότητά σου.
-Πώς μπορούν να βοηθήσουν τα μουσεία.
Συνάντησα την Λύντια Πετροπούλου, Ιστορικό Τέχνης, Art Educator and Mindfulness Coach, η οποία έχει εμπνευστεί, δημιουργήσει και υλοποιεί το workshop Τέχνη και Ενσυνειδητότητα, το οποίο πραγματοποίησε για πρώτη φορά στην Ελλάδα, με μεγάλη επιτυχία στο μουσείο Γ. Γουναρόπουλου.
Με προσκάλεσε να παρακολουθήσω ένα από τα workshop που πραγματοποίησε στο Μουσείο Γουναρόπουλου για να βιώσω την εμπειρία, η οποία κατά τη γνώμη της ήταν μοναδική. Δεν θα κρύψω ότι αρχικά ήμουν κάπως δύσπιστη, γιατί ήταν κάτι που δεν είχα ξανακούσει, ούτε φυσικά είχα βιώσει. Αλλά έφυγα από το χώρο πιο ήρεμη και έχοντας διαφορετικά συναισθήματα. Πρώτη φορά ένιωσα να παρατηρώ με τέτοια προσοχή ένα έργο τέχνης και να του δίνω τη σημασία που του αρμόζει. Του έδωσα χρόνο, συγκεντρώθηκα και άφησα τη φαντασία μου ελεύθερη. Βίωσα πράγματι μια στιγμή ενσυνειδητότητας, ήμουν πλήρως παρούσα, δεν σκεφτόμουν τίποτα άλλο και ήμουν αφοσιωμένη στην εμπειρία. Νομίζω άξιζε τον κόπο και σίγουρα θα το ξαναέκανα.
Με την κα. Πετροπούλου αναλύσαμε την έννοια του mindfulness και πώς επηρεάζει τη ζωή μας.
Τι είναι η Ενσυνειδητότητα (Μindfulness);
Zούμε σε έναν πολυάσχολο κόσμο. Οδηγούμε και δεν συνειδητοποιούμε το πότε φθάσαμε στον προορισμό μας, μιλώντας στο κινητό, ακούγοντας ραδιόφωνο και έχοντας στο μυαλό μας τα θέματα που μας απασχολούν στην δουλειά και τη ζωή μας. Μπορεί να είμαστε σπίτι να μαγειρεύουμε, να μιλάμε στο τηλέφωνο, να ελέγχουμε τα μαθήματα των παιδιών και συγχρόνως να ρίχνουμε και ένα βλέμμα στην τηλεόραση. Με το να κάνουμε ταυτόχρονα πολλά πράγματα και με τη βιασύνη να πετύχουμε τα απαραίτητα καθημερινά μας καθήκοντα, χάνουμε την προσοχή μας σε αυτό που κάνουμε τη δεδομένη στιγμή και το πώς νιώθουμε. Ενσυνειδητότητα (Mindfulness) είναι να «μάθω» να είμαι εξ’ ολοκλήρου συνειδητά στο παρόν και στην παρούσα στιγμή, με αγάπη, χωρίς καμία κριτική.
Πώς μπορεί να ενταχθεί στην καθημερινότητα μας (ως ιδέα);
Υπάρχουν πολλές απλές τεχνικές, τις οποίες μπορούμε να εφαρμόσουμε στην καθημερινότητα μας, στόχος, όμως, οποιασδήποτε τεχνικής είναι να επιτύχουμε να είμαστε χαλαροί, αλλά και σε εγρήγορση συγχρόνως, δίνοντας σκόπιμα προσοχή σε πράξεις, σκέψεις, συναισθήματα χωρίς κρίση.
Ενσυνειδητότητα είναι να «μάθω» να είμαι εξ’ ολοκλήρου συνειδητά στο παρόν και στην παρούσα στιγμή, με αγάπη, χωρίς καμία κριτική.
Μία απλή βασική τεχνική ενσυνειδητότητας είναι να καθίσουμε ήρεμα και να εστιάσουμε στον ήχο της φυσικής μας αναπνοής, αφήνοντας τις σκέψεις να περνούν, να μην τις κρατάμε και να μην τις κρίνουμε.
Πώς μπορεί η Ενσυνειδητότητα να βελτιώσει τη ζωή μας;
Πρώτα από όλα ενισχύει τη γνωστική και ακαδημαϊκή απόδοση. Το Mindfulness μας βοηθά να παρατηρούμε, να επικεντρωνόμαστε και να εστιάζουμε, παρά να αποσπόμαστε εύκολα από τις σκέψεις ή το περιβάλλον γύρω μας. Βοηθά δηλαδή να ελέγχουμε το μυαλό ‘’πεταλούδα’’. Επίσης τονώνει τη μνήμη ιδιαίτερα την βραχυπρόθεσμη. Βελτιώνει την ικανότητα επεξεργασίας πληροφοριών γρήγορα και με ακρίβεια. Αυξάνει την πυκνότητα σε περιοχές του εγκεφάλου, που σχετίζονται με την αυτογνωσία και την αισθητηριακή επεξεργασία. Τέλος, ενθαρρύνει τη χρήση της φαντασίας μας και τη δημιουργικότητα.
Εκτός από τις ακαδημαϊκές επιδόσεις βελτιώνει την ποιότητα ζωής;
Κυρίως μειώνοντας το άγχος και βελτιώνοντας την ικανότητα διαχείρισης του στρες. Επίσης μας βοηθά να ελέγχουμε και να αυτορρυθμίζουμε τα συναισθήματά μας. Αυξάνει τις θετικές ψυχολογικές καταστάσεις, το να έχουμε δηλαδή μια πιο θετική στάση για την ζωή γενικότερα.
Πώς βοηθά τις σχέσεις μας;
Η ενσυνειδητότητα κάνει τις σχέσεις μας πιο ουσιαστικές, γιατί βελτιώνει τις δεξιότητες που απαιτούνται για καλύτερες διαπροσωπικές σχέσεις και καλλιεργεί συναισθήματα, όπως η ενσυναίσθηση, η αγάπη, η ευγένεια, η συμπόνια, η συλλογικότητα.
Πώς η τέχνη συνδέεται με την ενσυνειδητότητα;
Για να έχουμε μία αισθητική εμπειρία μέσω των τεχνών δεν χρειάζεται να είμαστε «ειδικοί» (καλλιτέχνης ή θεωρητικός τέχνης). Η αισθητική εμπειρία επιτυγχάνεται και μέσα από τον ρόλο του δημιουργού, αλλά και μέσα από τον ρόλο του θεατή.
Η πρακτική της ενσυνειδητότητας (mindfulness) και η τέχνη έχουν πολλά κοινά γιατί, από τη μία, η τέχνη μας προσκαλεί να βρεθούμε στην παρούσα στιγμή, να αποσυνδεθούμε από τις καθημερινές ανησυχίες και σκέψεις και να εστιάσουμε όσο πιο βαθιά μπορούμε στο αντικείμενο, το έργο τέχνης που βρίσκεται μπροστά μας, ανακαλύπτοντάς το με τις αισθήσεις μας, με βιωματικό τρόπο και όχι με το μυαλό μας. Από την άλλη, με την ενσυνειδητότητα ενδυναμώνονται η φαντασία και η έμπνευση που συνιστούν ικανότητες της ανθρώπινης νόησης και είναι έννοιες στενά συνδεδεμένες με την δημιουργικότητα.
Mπορούν τα μουσεία να συμβάλλουν στην βελτίωση της ποιότητας ζωής και τι αλλάζει στην λειτουργία τους;
Έρευνες που έχουν διεξαχθεί αποδεικνύουν ότι τα μουσεία μπορούν να συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των ανθρώπων. Συγκεκριμένα, ερευνητές του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου (UCL) διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι που επισκέπτονται πιο συχνά μουσεία και γκαλερί είχαν 31% χαμηλότερο κίνδυνο να πεθάνουν νωρίς, σε σύγκριση με αυτούς που δεν το έκαναν.
Τα τελευταία χρόνια επικρατεί η τάση τα μουσεία να γίνονται πιο εξωστρεφή και να μετατρέπονται σε ζωντανούς χώρους ανοικτούς στην κοινότητα, μέσα από δράσεις που απευθύνονται σε ένα ευρύ κοινό.
Ένα από τα καλύτερα μέρη για να γνωρίσουμε την πρακτική της Ενσυνειδητότητας (Μindfulness) είναι τα μουσεία τέχνης, γκαλερί, ενώ κοιτάζουμε τα έργα τέχνης ή ενώ εκφραζόμαστε δημιουργικά.
Η ενασχόληση με την τέχνη μέσω της πρακτικής του Μindfulness μας βοηθάει: να γνωρίσουμε, να κατακτήσουμε, να εκτιμήσουμε πληρέστερα ένα έργο τέχνης ή αντικείμενο, αλλά και να επωφεληθούμε από τα οφέλη της Ενσυνειδητότητας (Μindfulness) καθώς με την Ενσυνειδητότητα, ο θεατής δεν είναι παθητικός, αλλά ενεργητικός.
Μάθε περισσότερα για τη σχέση Τέχνης και Ενσυνειδητότητας εδώ.