Στα επόμενα 3 λεπτά θα μάθεις:
– Γιατί οι έφηβοι προτιμούν να ακούν δυνατά μουσική.
– Πόσες ώρες μουσικής ακούει κατά μέσο όρο ένας έφηβος.
Για ακόμα μία φορά ανοίγεις την πόρτα του δωματίου του εφήβου σου και τον ή την βλέπεις με τα ακουστικά στα αυτιά. Ενώ θα έπρεπε να μελετά. Nα έχει συμμαζέψει το δωμάτιο. Nα έχει πλυθεί, ντυθεί, χτενιστεί, φάει, πιει το γάλα του, βγάλει το σκύλο βόλτα. Όμως, γιατί ακριβώς προβληματίζεσαι; Δεν έχω καταλάβει. Αφού, αν μπεις για λίγο στο μυαλό του έφηβου, θα δεις σχεδόν ξεκάθαρα ότι είναι τόσο πιο ωραίο να ακούς μουσική από το να διαβάζεις. Ή να σκέφτεσαι τι έχεις να διαβάσεις. Ή να ακούς την κασέτα-κήρυγμα της μαμάς ή του μπαμπά σου και παράλληλα να προσπαθείς να ξεχάσεις με ποιον ή ποια είσαι ερωτευμένος. Ή μήπως ξέχασες ότι κι εσύ έκανες ακριβώς το ίδιο στην εφηβεία σου;
Το ξέρω φυσικά ότι έχουν περάσει έτη φωτός από την εποχή που άκουγες δυνατά τα δικά σου μουσικά κομμάτια και οι γονείς σου χτύπαγαν την πόρτα για να χαμηλώσεις την ένταση. Όμως, στο λέω αυτό για να θυμηθείς ότι εφηβεία χωρίς μουσική δεν γίνεται. Έχω μάλιστα να σου παραθέσω και μερικά ενδιαφέροντα δεδομένα που θα σε βοηθήσουν να κατανοήσεις καλύτερα αυτή τη σχέση εξάρτησης του παιδιού σου με τη μουσική, που συχνά το κάνει να μοιάζει – ιδιαίτερα όταν φοράει τα ακουστικά του – αποτραβημένο σ’ έναν δικό του κόσμο.
Γιατί είναι «κολλημένο» με τη μουσική;
Το πρώτο που χρειάζεται να ξέρεις είναι ότι κάθε έφηβος ακούει περίπου 2,5 ώρες την ημέρα μουσική, πράγμα που επιβεβαιώνει μελέτη από το πανεπιστήμιο του Cambridge. Επίσης, είναι σημαντικό να κατανοήσεις ότι γονείς και έφηβοι ακούν μουσική για διαφορετικούς λόγους. Οι περισσότεροι μεγάλοι ακούμε συνήθως μουσική για να χαλαρώσουμε ή για να φτιάξει το κέφι μας. Το παιδί που βρίσκεται στην εφηβεία, όμως, χρησιμοποιεί τη μουσική σαν εργαλείο εκτόνωσης και διαφυγής, σαν μέσο επιβίωσης και σαν στήριγμα, εξηγεί η ψυχολόγος Αλεξάνδρα Καππάτου και συνεχίζει: «Ένας βασικός λόγος ύπαρξης της μουσικής στη ζωή του εφήβου είναι η βοήθεια που του παρέχει στη μετακόμισή του από τη φωλιά της οικογένειας στην αγκαλιά της κοινωνίας. Καθώς σε αυτή τη φάση της ζωής του αμφισβητεί την οικογένεια, χρειάζεται να διαφοροποιηθεί από αυτή σε όλα: στη μουσική, στα ρούχα, στη συμπεριφορά. Ποια στολή, λοιπόν, θα φορέσει; Κάποια που θα του αρέσει, αλλά και θα τον κάνει να αισθάνεται πως ανήκει κάπου. Ρούχα, μαλλιά, μουσική είναι οι βασικές «στολές» ενός εφήβου με τις οποίες ντύνεται στην προσπάθειά του να διαφοροποιηθεί, αλλά και ταυτόχρονα να νιώσει ότι ανήκει κάπου. Με τη μουσική που διαλέγει να ακούει, ουσιαστικά δηλώνει ότι είναι κάτι που δεν ξέρει ούτε ο ίδιος καλά καλά.
Το παιδί που βρίσκεται στην εφηβεία, χρησιμοποιεί τη μουσική σαν εργαλείο εκτόνωσης και διαφυγής, σαν μέσο επιβίωσης και σαν στήριγμα.
Γιατί θέλει ένταση;
Σε έρευνα που διεξήχθη από το University of Copenhagen στη Δανία σε 1800 εφήβους, εκείνοι δήλωσαν ότι οι τρεις βασικοί λόγοι που ακούν δυνατά μουσική είναι για να την απολαύσουν καλύτερα, για να νιώσουν ότι αποσυνδέονται από τον υπόλοιπο κόσμο και για να πάρουν ενέργεια. Ας δούμε τι σχολιάζει πάνω σ’ αυτό η ψυχολόγος Αλεξάνδρα Καππάτου:
«Η ένταση της μουσικής απελευθερώνει τον έφηβο από το άγχος του. Και πράγματι, ο έφηβος έχει ανάγκη τη δυνατή μουσική, επειδή με αυτήν αποκλείει τον έξω κόσμο. Για τον ίδιο λόγο μπορεί να φοράει τα ακουστικά του όταν ακούει μουσική. Οι μομφές των γονιών ή των καθηγητών, η ακμή, το άγχος για κάποιο τεστ, το κορίτσι ή το αγόρι που δεν του ή της χαμογέλασε, το πορτοφόλι που έχασε και δεν θέλει να το πει, όλα όσα βασανίζουν το μυαλό του χάνονται ως διά μαγείας για λίγες ώρες και ο μάγος, που καταφέρνει να εξαφανίσει τα πάντα, είναι η μουσική. Παράλληλα, η δυνατή μουσική προσφέρει στο παιδί τη στιγμιαία ψευδαίσθηση της παντοδυναμίας, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό για τον έφηβο, που πολύ συχνά νιώθει αδύναμος ή ότι περνά απαρατήρητος. Η δυνατή μουσική παίζει τον ρόλο της επίδειξης ισχύος, αφού με αυτήν οι έφηβοι καταλαμβάνουν περισσότερο ζωτικό χώρο».
Πώς να θέσεις τις βάσεις για μια καλύτερη σχέση με το παιδί σου;
Ορίστε ποιες συμβουλές προτείνει η κυρία Καππάτου για υγιή και όχι παρεμβατικά όρια, σε ό,τι αφορά το θέμα της μουσικής.
• Απόφυγε να κρίνεις τις μουσικές επιλογές του έφηβου παιδιού σου.
• Διαπραγματεύσου με το παιδί πότε μπορεί να βάζει δυνατά τη μουσική που του αρέσει, π.χ. μόνο σε ώρες που δεν ενοχλούνται οι γείτονες.
• Συμφώνησε με το παιδί σου να μην ακούει συνεχώς δυνατά μουσική με ακουστικά, επειδή θα προκαλέσει βλάβες στα αυτιά του. Για να μην εκληφθεί ως «κήρυγμα», ψάξε στο internet στοιχεία σχετικά με τη βλάβη που προκαλεί στο τύμπανο η δυνατή μουσική. Είναι πιο πιθανό να το πείσουν τα δεδομένα στο διαδίκτυο απ’ ότι εσύ.
• Εξέτασε το ενδεχόμενο να αλλάξεις διαρρύθμιση στο σπίτι, ώστε το παιδί να πάρει κάποιο δωμάτιο με την καλύτερη μόνωση, προκειμένου να ακούει πιο άνετα μουσική χωρίς ακουστικά.
• Βάλ΄ του να ακούσει ή ακόμα καλύτερα δείξ΄ του σε video στο youtube τι μουσική άκουγες εσύ στην ηλικία του. Υπενθυμίζοντάς του ότι έχεις υπάρξει στη θέση του, γεφυρώνεται το ηλικιακό χάσμα και αυξάνεται η μεταξύ σας κατανόηση.
• Εξέτασε αν το παιδί σου θα ήθελε να μάθει κάποιο μουσικό όργανο και δώσ΄ του την ευκαιρία να ξεκινήσει μαθήματα, αν και το ίδιο το επιθυμεί. Επίσης, μην του κόβεις τη φόρα, αν θέλει να συμμετέχει σε κάποια μουσική ομάδα με φίλους.
Διάβασε ακόμα:
Slowparenting: Το Γονικό Στυλ Που Ενισχύει Την Οικογενειακή Ευεξία
Θες Αποδοτικότερη Μελέτη Για Το Παιδί Σου; Ξεκίνα Από Την Καρέκλα!