Στα επόμενα 3 λεπτά θα μάθεις:
-Πόσο συχνό είναι το φαινόμενο της ομίχλης εγκεφάλου.
-Πώς φτάνει ο ιός στον εγκέφαλο.
Ο όρος “ομίχλη εγκεφάλου” δεν είναι σωστός, αλλά τον χρησιμοποιούν όλο και περισσότεροι ειδικοί για να περιγράψουν ένα σύνολο νευρολογικών συμπτωμάτων που πολλοί άνθρωποι με Covid-19 εξακολουθούν να βιώνουν μετά την αρχική μόλυνση. Αυτά τα συμπτώματα περιλαμβάνουν προβλήματα μνήμης και συγκέντρωσης, καθώς και μια γενική έλλειψη οξύνοιας. Επίσης, περιλαμβάνουν πονοκεφάλους, κακή ποιότητα ύπνου, άγχος και άλλα επίμονα συμπτώματα που μοιάζουν να συνδέονται με τον εγκέφαλο.
Πόσο συνηθισμένη είναι η θόλωση του εγκεφάλου μετά την Covid;
Σε μια πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal of Infection, μια ομάδα γιατρών εξέτασαν 120 πρώην ασθενείς με κορονοϊό 3 μήνες μετά το εξιτήριό τους από το νοσοκομείο. Σχεδόν 1 στους 3 ανέφεραν ότι η απώλεια μνήμης ήταν ένα επίμονο ζήτημα και το 28% είπε ότι είχε ακόμη προβλήματα συγκέντρωσης.
Μια άλλη έρευνα, που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο από ερευνητές στο Indiana University, μελέτησε περισσότερους από 1.500 ανθρώπους που είχαν Covid-19 και εξακολουθούσαν να βιώνουν προβλήματα υγείας μήνες μετά. Τα προβλήματα συγκέντρωσης και μνήμης ήταν από τα πιο κοινά συμπτώματα ανάμεσα στους “long-haulers” της Covid-19, δηλαδή αυτούς με τις μακροχρόνιες επιπτώσεις.
Η Natalie Lambert, PhD, είναι συγγραφέας αυτής της έρευνας και επίκουρη καθηγήτρια στο Indiana University School of Medicine. Η ίδια συνεχίζει να συλλέγει δεδομένα από ασθενείς με μακροχρόνια συμπτώματα και είναι έτοιμη να δημοσιεύσει μια μεγαλύτερη μελέτη, στην οποία συμμετείχαν 4.000 άτομα. “Περισσότεροι από τους μισούς ανέφεραν ότι δυσκολεύονταν να συγκεντρωθούν και 39% ανέφεραν ότι είχαν προβλήματα μνήμης,” υποστηρίζει.
Σε αυτό το σημείο, είναι δύσκολο να εκτιμηθεί το ποσοστό των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν τον SARS-CoV-2 και μετά εμφανίζουν ομίχλη εγκεφάλου ή άλλα διανοητικά συμπτώματα. Η Lambert εξηγεί ότι δεν γίνεται έρευνα στους ανθρώπους που δεν χρειάζονται νοσηλεία. “Λιγότερο από το 1% των νοσούντων χρειάζεται νοσηλεία, οπότε δεν συλλέγουμε δεδομένα από την πλειοψηφία των ασθενών,” εξηγεί.
Αλλά σύμφωνα με μια άλλη έρευνα μέσω εφαρμογής, με περισσότερους από 4 εκατομμύρια συμμετέχοντες, που πραγματοποιείται από το Massachusetts General Hospital, το Harvard Medical School, και το King’s College London, σχεδόν 1 στους 20 νοσούντες από Covid-19 εξακολουθεί να βιώνει συμπτώματα όπως η ομίχλη εγκεφάλου, 8 εβδομάδες μετά τη μόλυνση. Όσο περισσότερα συμπτώματα έχει κάποιος στην αρχή της ασθένειας, τόσο πιο πιθανό είναι να εμφανίζει ομίχλη εγκεφάλου και άλλα επίμονα συμπτώματα, διαπίστωσε η έρευνα. Επίσης, διαπίστωσε ότι παρόλο που άλλοι ενήλικες είναι πιο πιθανό να εκδηλώσουν μακροχρόνια συμπτώματα της Covid, αυτά εμφανίζονται συχνά στις ηλικίες μεταξύ 18-49. “Υπάρχει η εντύπωση ότι αν είσαι νέος και υγιής, δεν θα έχεις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις,” αναφέρει η Lambert. “Αλλά από τα δεδομένα που έχουμε συγκεντρώσει από τους long-haulers, η μέση ηλικία είναι τα 40. Έχουμε δει αρσιβαρίστες και μαραθωνοδρόμους να αναφέρουν αυτά τα συμπτώματα,” προσθέτει. “Είναι σαφές ότι μπορεί να συμβεί στον καθένα.”
Οι πιθανές αιτίες της θόλωσης του εγκεφάλου μετά την Covid
Μια από τις βασικές εξηγήσεις της ομίχλης εγκεφάλου και άλλων εγκεφαλικών συμπτωμάτων που σχετίζονται με τον κορονοϊό περιλαμβάνει την αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος στον SARS-CoV-2.
“Όταν το ανοσοποιητικό σύστημα ενεργοποιείται για να αποκρούσει έναν ιό, μπορεί να πραγματοποιηθεί μια έκρηξη κυτοκίνης στον εγκέφαλο που προκαλεί πολλά είδη βλάβης,” εξηγεί ο Leonard Jason, PhD, καθηγητής κλινικής ψυχολογίας και διευθυντής του Center for Community Research στο DePaul University. “Οπότε πλήττεται το ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο στη συνέχεια προκαλεί δομικές βλάβες στον εγκέφαλο.” Έρευνα στο περιοδικό Nature Reviews Neurology εξηγεί πώς οι κυτοκίνες και η σχετική ανοσολογική τους δραστηριότητα μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολικά υψηλά επίπεδα φλεγμονής στον εγκέφαλο των ανθρώπων με Covid-19. Επίσης, μπορούν να προκαλέσουν μικρά εγκεφαλικά που αρχικά δεν παρατηρούνται, αλλά μπορούν να προκαλέσουν διανοητική βλάβη ή διαταραχή.
Δεν είναι σαφές πώς ο SARS-CoV-2 μπαίνει στον εγκέφαλο. Αλλά υπάρχουν αποδείξεις ότι ο ιός έχει την ικανότητα μολύνει τα κύτταρα του αίματος και τα αγγεία, κάτι που σύμφωνα με τους ερευνητές μπορεί να είναι ένας δρόμος μέσω του οποίου ο ιός κινείται μέσα στο σώμα και προκαλεί επιπλοκές σε πολλά όργανα, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου. Ο Jason υποστηρίζει ότι είναι πιθανό η αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος στον SARS-CoV-2 να μπορεί να διαταράξει τους κύκλους του οργανισμού. “Το βράδυ ο εγκέφαλος ίσως λειτουργεί πιο γρήγορα, ενώ το πρωί να είναι πιο αργός,” αναφέρει. Αυτή η μορφή απορρύθμισης ίσως εξηγεί την ομίχλη εγκεφάλου και άλλα συμπτώματα που σχετίζονται με τον εγκέφαλο στους long-haulers. Αλλά σε αυτό το σημείο, υπάρχουν περισσότερες θεωρίες από απαντήσεις.
Τι μπορεί να γίνει;
Είναι πολύ νωρίς και η κατανόηση της ιατρικής κοινότητας για τα μακροχρόνια συμπτώματα της Covid είναι σε πρώιμο στάδιο, ώστε να γνωρίζει τι μπορεί να βοηθήσει αυτούς που έχουν εκδηλώσει χρόνια διανοητικά συμπτώματα. “Σε ό,τι αφορά την ομίχλη εγκεφάλου ή τη δυσκολία μνήμης ή διαφορετικές μορφές απορρύθμισης του νευρικού συστήματος, δεν διαθέτουμε τους ιδανικούς τρόπους να θεραπεύσουμε αυτούς τους ανθρώπους,” αναφέρει η Lambert. Ωστόσο, τονίζει ότι μερικοί άνθρωποι ανάρρωσαν πλήρως από τα εγκεφαλικά συμπτώματα που εκδήλωσαν. Αλλά οι προγνώσεις σε αυτό το στάδιο δεν βοηθούν. Προς το παρόν, αυτή και άλλοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι όσοι βιώνουν αυτά τα συμπτώματα χρειάζονται συναισθηματική στήριξη αν και δυστυχώς πολλοί δεν τη λαμβάνουν.
Διάβασε ακόμα:
Ποιους κινδύνους θέτει ο COVID-19 για την εξάλειψη των παιδικών θανάτων