Στα επόμενα 2 λεπτά θα μάθεις:

– Γιατί να αποφύγεις τις παράλογες απειλές.
– Ποιο είναι το πλεονέκτημα της δωροδοκίας.


Όσοι είναι γονείς ξέρουν πόσο δύσκολο είναι μερικές φορές να καταφέρεις να κάνεις ένα παιδί να υπακούσει σε αυτό που του ζητάς. Ειδικά αν είσαι εργαζόμενος γονιός και δυσκολεύεσαι να βάλεις όρια στο παιδί σου. Αντιδραστικότητα, πείσμα, κούραση, αμφισβήτηση ορίων μπορεί να τεντώσουν ακόμα και τα πιο γερά νεύρα. Και τότε οι περισσότεροι γονείς θα στραφούν στους γνωστούς δυο χειρισμούς που είναι πιο πιθανό να φέρουν το αποτέλεσμα που θέλουν: την απειλή ή τη δωροδοκία. Κι όμως υπάρχουν καλύτερες εναλλακτικές. Ας δούμε λοιπόν τι είναι καλύτερο να δοκιμάσετε αντι να πείτε στο παιδί σας αυτό:

«Σταμάτα τώρα αμέσως, γιατί αλλιώς…»

Ίσως αυτή να είναι η συχνότερη απειλή που εκτοξεύουν οι γονείς στα παιδιά τους για να τα κάνουν να σταματήσουν κάτι αρνητικό. Οι γονείς πιστεύουν ότι με αυτό τον τρόπο επικοινωνούν πολιτισμένα και δεν τσακώνονται με το παιδί. Στην πραγματικότητα όμως, κάνουν κακό στο παιδί τους γιατί, καταρχήν, το απειλούν και με τη συμπεριφορά τους του δείχνουν ότι και το ίδιο μπορεί να απειλεί άλλους, πιο αδύναμους από το ίδιο για να τους αναγκάσει να κάνουν κάτι που δεν θέλουν.

Το άλλο μεγάλο πρόβλημα με τις απειλές είναι ότι, συνήθως, είναι παράλογες και ο γονιός αναγκάζεται να μην κάνει αυτό που απείλησε ότι θα κάνει πάνω στα νεύρα του, με αποτέλεσμα να γίνεται αναξιόπιστος και το παιδί να αντιλαμβάνεται ότι κάθε φορά που ο γονιός ξεκινάει με το «Σταμάτα τώρα αμέσως, γιατί αλλιώς…» είναι μόνο λόγια και τελικά δεν γίνεται τίποτα αρνητικό.

Δοκιμάστε αυτό:

Μερικές φορές η απειλή φαίνεται να είναι ο μοναδικός τρόπος να σταματήσει ο γονιός μια ανεπιθύμητη συμπεριφορά. Ωστόσο, καλύτερη προσέγγιση που βοηθάει το παιδί να κινηθεί προς τη σωστή συμπεριφορά (και σταδιακά να την εμπεδώσει) είναι το να δείξει ο γονιός στο παιδί εναλλακτικές. «Αν δεν μπορείς να μοιραστείς αυτό το παιχνίδι που διάλεξε πρώτος ο μικρός σου αδερφός, θα πρέπει να βρούμε μια λύση, γιατί δεν γίνεται να τσακώνεστε. Μπορείς να υποχωρήσεις, να του το αφήσεις για λίγο και μετά να έρθει η σειρά σου να το πάρεις. Μπορείς να βρεις κάποιο άλλο παιχνίδι να παίξεις τώρα. Μπορείς να προτείνεις εσύ μία δίκαιη λύση. Αν δεν βρεθεί λύση, θα αναγκαστώ να πάρω το παιχνίδι και από τους δυο σας, για να μην τσακώνεστε». Με αυτό τον τρόπο βοηθάτε το παιδί να βρει λύση και να καλλιεργήσει σωστή συμπεριφορά, ενώ και εσείς και το παιδί βγαίνετε κερδισμένοι.

«Αν κάνεις (ή αν δεν κάνεις) αυτό, τότε θα σου δώσω εκείνο» 

Αυτό ουσιαστικά, είναι δωροδοκία στην πιο απλή της μορφή! Η δωροδοκία έχει το πλεονέκτημα ότι μπορεί να λύσει το πρόβλημα εκείνη τη στιγμή. Όμως δεν βοηθάει το παιδί να μάθει να βρίσκει λειτουργικές λύσεις, να συνεργάζεται και να κάνει πράγματα επειδή βασίζονται σε κάποιους κανόνες ή επειδή το ίδιο έχει ένα σύστημα αξιών (που του το μετέδωσαν οι γονείς του).

Δοκιμάστε αυτό:

Βοηθήστε το παιδί να καταλάβει ότι η συμπεριφορά που προσπαθείτε να του διδάξετε έχει από μόνη της αξία και ότι με το να την εντάξει στο “ρεπερτόριό” του θα ανταμειφθεί ηθικά, θα αναγνωριστεί σαν άτομο και θα έχει έναν σημαντικό ρόλο.

Έτσι, αντί να δωροδοκήσετε το παιδί που δεν θέλει για παράδειγμα να κάνει τα μαθήματά του λέγοντάς του: «Αν διαβάσεις θα πάμε στο πάρκο», μπορείτε να του πείτε: «Πρώτα πρέπει να τελειώσεις αυτά που σας έβαλε η δασκάλα και μετά, αν έχουμε χρόνο, θα πάμε στο πάρκο». Με αυτή τη λίγο διαφορετική διατύπωση, όχι απλώς δεν δωροδοκείτε το παιδί, αλλά το βοηθάτε να δει τις συνέπειες των επιλογών και των πράξεων του. Επιπλέον, δεν κινδυνεύετε να σας έρθει κάποια στιγμή μπούμερανγκ η δωροδοκία, όταν το παιδί σας πει «Δεν πρόκειται να κάνω τα μαθήματά μου αν δεν με πας στο πάρκο».

Αλλάζοντας λίγο τον τρόπο επικοινωνίας με το παιδί σας και φροντίζοντας η διατύπωση αυτών που του λέτε να είναι εποικοδομητική, θα μπορέσετε να το βοηθήσετε να βελτιώσει τη συμπεριφορά του και να αποκτήσει εσωτερικό σύστημα αξιών και ανταμοιβής.

Διάβασε ακόμα:

Τι (Δεν Πρέπει Να) Κάνεις Αντί Για Το Παιδί Σου

Πώς Να Μιλάς Στα Παιδιά Σου Για Δύσκολα Ζητήματα

Author(s)

  • Δρ Λίζα Βάρβογλη

    Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια

    Η Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D., είναι ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια. Εργάζεται με ενήλικες, παιδιά εφήβους και τις οικογένειές τους στην Αμερική και την Ελλάδα καλύπτοντας ευρύ φάσμα δυσκολιών. Συνεργάζεται με το νοσοκομείο Children’s Hospital του Harvard. Eίναι συγγραφέας πολλών παιδικών βιβλίων μεταξύ των οποίων και το βραβευμένο με το βραβείο Public “Το Μυστήριο του Σοκολατένιου Αυγού” και “Καταπληκτική Μαμά”. To τελευταίο της βιβλίο απευθύνεται σε ενήλικες κι έχει τίτλο “Συναισθηματικά Βαμπίρ” και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις mamaya.