Στα επόμενα 2 λεπτά θα μάθεις:

– Πώς η σχέση με τους γονείς σου επηρεάζει τη διαδικασία της δέσμευσης.
– Τι ψάχνουν τα άτομα που δυσκολεύονται να δεσμευτούν.


Είναι γεγονός που μπορεί να το παρατηρήσει εύκολα κανείς στις μέρες μας. Αρκετοί άνθρωποι είναι μόνοι. Κάποιοι είναι single από επιλογή και άλλοι κατ’ ανάγκη. Κι άλλοι επειδή απλά δυσκολεύονται να βρουν εκείνον με τον οποίον θα ήθελαν να απολαύσουν μαζί μια συντροφική σχέση.

Το σίγουρο είναι ένα. Ότι παρατηρείται σε μια μεγάλη μερίδα ατόμων ένας γενικότερος φόβος γύρω από την δέσμευση, παρόλο που σχεδόν όλοι δηλώνουν πως αναζητούν απεγνωσμένα τον έρωτα και την αγάπη.

Και εδώ έρχεται μία νέα έρευνα να επιβεβαιώσει πως η προσωπικότητά μας και τα χαρακτηριστικά της – πέρα από τα γονιδιακά χαρακτηριστικά – έχουν να κάνουν με τον τρόπο που σχετιζόμαστε με τους γονείς μας ή γενικότερα με τους ανθρώπους που μας ανατρέφουν. Mε απλά λόγια, αν πήραμε πολλή προσοχή από τους γονείς μας ή πολύ λίγη, φαίνεται ότι αυτό δυσκολεύει τη διαδικασία της δέσμευσης. 

Πιο συγκεκριμένα η έρευνα έδειξε πως το ¼ των ατόμων που συμμετείχαν στη μελέτη σχετικά με τον τρόπο που σχετίζονται στις συντροφικές σχέσεις, είχαν υιοθετήσει ένα αποφευκτικό στυλ σε σχέση με τη δέσμευση.

Αυτό που φαίνεται μάλλον ξεκάθαρα είναι ότι η έντονη γονεϊκή υπερπροστασία και παρεμβατικότητα, μπορεί να κάνει κάποιους να αποφεύγουν έναν σύντροφο που απειλεί την ελευθερία τους και που τους κάνει να νιώθουν ότι τους περιορίζει, έστω και στο ελάχιστο. Στο ίδιο, όμως, αποφευκτικό στυλ ως προς τη δέσμευση μπορεί να καταλήγουν και εκείνοι που από τους γονείς πήραν ελάχιστη προσοχή και «συναισθηματική ζεστασιά». Μεγαλώνοντας με συναισθηματικά απόμακρους γονείς, έμαθαν να είναι αυτάρκεις και πιο ανεξάρτητοι, με αποτέλεσμα να οδηγούνται όπως και στην προηγούμενη περίπτωση, στην αποφυγή ενός συντρόφου που οι ίδιοι φοβούνται ότι θα προσκολληθεί πάνω τους.

Η πολλή ή η λίγη προσοχή που πήρε κάποιος από τους γονείς του, φαίνεται πως δυσκολεύει τη διαδικασία της δέσμευσης.

Ποιος σύντροφος τους ταιριάζει;

Τι ακριβώς όμως ψάχνουν τα άτομα που αποφεύγουν τη δέσμευση; Θα μείνουν για πάντα μόνα ή υπάρχει τελικά ο κατάλληλος σύντροφός για αυτούς; Ο Δρ. Sharon Dekel, ο πρώτος συγγραφέας της μελέτης, υποστηρίζει πως Τα άτομα που αποφεύγουν τη δέσμευση, αναζητούν κάποιον για να τα επικυρώσει, να τα δεχτεί όπως είναι, να ανταποκριθεί με συνέπεια στις ανάγκες τους και να παραμένει ήρεμος. Να μη δημιουργεί δηλαδή αναστάτωση για τίποτα και να μην παρεμβαίνει στα προσωπικά τους ζητήματα”.

Φαίνεται λοιπόν, πως μέσα από τη στάση αποφυγής της δέσμευσης, το ζητούμενο είναι ένα μοντέλο οικειότητας “παιδιού-μητέρας”. Με άλλα λόγια, τα άτομα που δυσκολεύονται να δεσμευτούν δεν ψάχνουν για έναν άλλο συναισθηματικά ώριμο σύντροφο ενήλικα, αλλά μάλλον για μια «μητέρα» ή «πατέρα», για ένα «σύντροφο-γονιό» που απλά θα τους φροντίσει, δίνοντάς τους ψυχολογική τροφή. Όλο αυτό φυσικά μοιάζει περισσότερο με ένα πρώιμο αναπτυξιακό στάδιο συγγένειας. 

Για να γίνει ακόμα πιο κατανοητό, εξηγώ πως όσον αφορά στις ανάγκες τους είναι σαν να αναζητούν ένα μοντέλο σχέσης, όπου ο σύντροφός τους θα λειτουργεί ως «τροφός» στις ψυχοσυναισθηματικές αλλά και σεξουαλικές τους ανάγκες, όπως και η μητέρα – εκτός βέβαια από την ικανοποίηση των σεξουαλικών αναγκών. Με λίγα λόγια, τα άτομα που δυσκολεύονται να δεσμευτούν ψάχνουν για έναν σύντροφο που θα χρησιμεύει για να τους επιβεβαιώνει, χωρίς όμως να τους κρίνει και θα τους αποδέχεται έτσι όπως είναι, χωρίς όμως δικούς του όρους, όπως ακριβώς κάνουν συνήθως οι γονείς.

Τι κρύβεται από πίσω;

Αν αναλύσουμε και άλλο αυτό το θέμα, θα δούμε πόσο έντονος είναι ο φόβος απόρριψης που κρύβεται από πίσω και πώς μπορεί να μειωθεί ή και να εξαφανιστεί όταν τα άτομα που δυσκολεύονται να δεσμευτούν συνάψουν σχέση με ένα σύντροφο που ενεργεί ελεγκτικά ή από την άλλη έχει περιορισμένη εγγύτητα ή δεν αναπτύσσει οικειότητα. Βέβαια, είναι εύκολο να καταλάβει κανείς ότι όλη αυτή η μη συνειδητή προσπάθεια των ατόμων που δυσκολεύονται να δεσμευτούν, τα αναγκάζει να είναι πάντα σε επαγρύπνηση βάζοντάς τα σε μία διαρκή εσωτερική σύγκρουση ανάμεσα στις ανάγκες προσκόλλησης που προσπαθούν χωρίς να το αντιλαμβάνονται να απενεργοποιήσουν και στην ανάγκη τους να σχετιστούν.

Αντιμετωπίζεται η αποφυγή της δέσμευσης;

Είναι η ερώτηση που ακολουθεί όταν τελικά ένας άνθρωπος αρχίσει να αντιλαμβάνεται τον τρόπο που λειτουργεί στις σχέσεις. Όταν αρχίζει να καταλαβαίνει ότι τελικά μπορεί να είναι ο ίδιος υπεύθυνος για το γεγονός ότι είναι μόνος. Η απάντηση είναι πως μέσα από την ψυχοθεραπεία, όλη αυτή η λανθάνουσα συμπεριφορά μπορεί να έρθει στην επιφάνεια και να αποκτηθεί η σχετική επίγνωση του «τι, πώς και γιατί κάνω αυτό που κάνω». Όταν γίνει αυτή η συνειδητοποίηση, τότε μπορεί κάποιος με δυσκολία για δέσμευση ή και άλλες δυσκολίες να πειραματιστεί, να δοκιμάσει να ενεργήσει και να αντιδράσει λίγο διαφορετικά, μέχρι να βρει το δικό του τρόπο, αυτόν που του ταιριάζει και τον κάνει νιώθει ασφαλής. Μέσα από τη διαδικασία της ψυχοθεραπείας και δοκιμάζοντας νέους τρόπους αντίδρασης και συσχέτισης, αυξάνεται η πιθανότητα να αφεθεί σιγά σιγά έτσι ώστε να εμπιστευτεί έναν πιθανό σύντροφο παραμερίζοντας τους φόβους του και αποφεύγοντας την βαθύτερη μοναξιά και τις ψυχοσωματικές παρενέργειές της.

Εσύ; Ξέρεις τι κρατάει την αγάπη μακριά σου;

Διάβασε ακόμα:

Τα 4 Σημάδια Που «Δείχνουν» Πως Βρίσκεσαι Σε… Ανθυγιεινή Σχέση

Το Δίλημμα Του Χωρισμού: Γιατί Είναι Τόσο Δύσκολο;

Author(s)

  • Μαρίνα Μόσχα

    Κλινική Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια

    Η Μαρίνα Μόσχα είναι κάτοχος M.Α. Κλινικής Ψυχολογίας, MSc Θετικής Ψυχοθεραπείας και είναι Ψυχοθεραπεύτρια με εξειδίκευση στη σεξουαλική υγεία. Είναι εκπαιδευμένη στην ψυχοθεραπεία Gestalt, έχει παρακολουθήσει εκπαιδευτικά σεμινάρια στη συμβουλευτική και οικογενειακή ψυχοθεραπεία, ενώ η πρακτική της άσκηση με εποπτεία, ήταν στο Larue Carter Memorial Hospital, Indianapolis USA με συμπεριφορική-γνωσιακή προσέγγιση. Έχει εργαστεί περίπου 20 χρόνια σε ψυχιατρικές κλινικές στην Αθήνα. Σήμερα ιδιωτεύει. Η κλινική εμπειρία της μετρά από το 1992 σε ψυχιατρικές κλινικές. Συνεργάστηκε επί 25 χρόνια με τον Θάνο Ασκητή στην Ελλάδα, ενώ ίδρυσαν το Ιατρικό Κέντρο Σεξουαλικής Υγείας, στη Λευκωσία Κύπρου το 2009. Έχει συμμετάσχει στη συγγραφή βιβλίων με θέματα γύρω από την ψυχολογία, τη σεξουαλική ζωή, τις σχέσεις ανάμεσα στα δύο φύλα αλλά και τη δύσκολη περίοδο της εφηβείας: "Σεξουαλική Υγεία", "Για σένα έφηβε", «Η ψυχική και σεξουαλική ζωή της γυναίκας», «Αφροδισιολογία: Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενες Λοιμώξεις των Γεννητικών Οργάνων» Ιωάννου Δ. Στρατηγού, "Ένας πρακτικός οδηγός για την κατάθλιψη" και σε πολλά βιβλία των δωρεάν εκδόσεων του ΙΨΣΥ, καθώς και στη συγγραφική ομάδα του Θάνου Ασκητή στα βιβλία πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης «Σεξουαλική Αγωγή και Διαφυλικές Σχέσεις» 6-12 ετών του Εθνικού Ιδρύματος Νεότητας του Υπουργείου Παιδείας, το 2008. Έχει συμμετάσχει σε συνέδρια, ημερίδες, διαλέξεις και βιωματικές ομάδες σε συλλόγους και σχολεία, σε επιστημονικές έρευνες, ενώ η πλούσια αρθρογραφία της έχει δημοσιευτεί στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο. Είναι μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας.