Στα επόμενα 3 λεπτά θα μάθεις:

-Ποιες είναι οι ορμόνες του στρες.
-Τι μπορείς να κάνεις αν έχεις φορτωμένο πρόγραμμα.


Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει κανένα μαγικό κουμπί για να το πατήσεις και να σταματήσεις να έχεις στρες. Ιδιαίτερα αν ανήκεις σε εκείνους που η καθημερινότητα και το πρόγραμμά τους είναι φορτωμένο με πολλές και διαφορετικές υποχρεώσεις. Πώς θα σου φαινόταν, όμως, αν σου λέγαμε ότι υπάρχει τρόπος να μάθεις να χειρίζεσαι το στρες σου αντί να σε χειρίζεται αυτό και, κυρίως, χωρίς να επωμίζεσαι τις επιβαρυντικές για την υγεία σου συνέπειες; Ρωτήσαμε τον Γιώργο Χρούσο, καθηγητή παιδιατρικής και ενδοκρινολογίας, αφιερωμένο για δεκαετίες στην έρευνα, ο οποίος έχει να πει πολλά και ενδιαφέροντα πάνω σ’ αυτό το θέμα, αποκαλύπτοντας ότι υπάρχει τρόπος να νικήσουμε το χρόνιο άγχος.

Οι «ορμόνες του στρες» ανεβοκατεβαίνουν μέσα στη μέρα στον οργανισμό μας, επηρεάζοντας τα επίπεδα του στρες. Γνωρίζοντας πώς ακριβώς λειτουργούν, μπορούμε πιο εύκολα να επιλέξουμε τακτικές που διασφαλίζουν την ορμονική ισορροπία και έτσι να βάλουμε φρένο και στο στρες.

Κύριε Χρούσο, ποιες είναι οι «ορμόνες του στρες» και πώς λειτουργούν στο σώμα μας;

Είναι τρεις. Είναι η κορτιζόλη και οι δύο κατεχολαμίνες, η επινεφρίνη και η νορεπινεφρίνη. Τις δύο τελευταίες ίσως τις έχετε ακουστά και ως αδρεναλίνη και νοραδρεναλίνη. Όταν έχουμε στρες, και οι τρεις αυτές ορμόνες εκκρίνονται για να μας βοηθήσουνε να ανταπεξέλθουμε τη δύσκολη κατάσταση. Αυξάνουν τον καταβολισμό, προκαλούν διέγερση της καρδιακής λειτουργίας, σύσπαση των αγγείων και αύξηση στην αρτηριακή πίεση. Φυσιολογικά, όταν δεν είμαστε στρεσαρισμένοι, οι ορμόνες αυτές ξεκινούν ν’ ανεβαίνουν στο αίμα μας στις 2:00 με 3:00 το πρωί, για να μας προετοιμάσουν για την επόμενη μέρα, έτσι ώστε, όταν σηκωθούμε, να είμαστε γεμάτοι ενέργεια και έτοιμοι για δράση. Τις απογευματινές ώρες αρχίζουν να πέφτουν, προκειμένου να δώσουν την ευκαιρία στο σώμα μας να ξεκουραστεί και να αναλάβει. Όταν ο τρόπος ζωής δεν επιτρέπει στις λεγόμενες ορμόνες του στρες να ανεβαίνουν και να κατεβαίνουν τις ώρες που πρέπει μέσα στην ημέρα, τότε δημιουργείται χρόνιο άγχος, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε οργανικά προβλήματα όπως η αρτηριακή υπέρταση, για παράδειγμα. Ακολουθώντας το βιολογικό ρολόι του οργανισμού μας θα πρέπει να προτιμάμε τη δράση το πρώτο μισό της μέρας και τη χαλάρωση το δεύτερο μισό της μέρας. Τις απογευματινές και βραδινές ώρες καλό είναι να ρίχνουμε τους ρυθμούς μας και να κάνουμε στροφή σε χαλαρές δραστηριότητες, πράγμα που διασφαλίζει τη φυσιολογική διακύμανση των συγκεκριμένων ορμονών.

Αν όμως τις απογευματινές και βραδινές ώρες δεν καταφέρνουμε να χαλαρώσουμε και συνεχίζουμε να «τρέχουμε», να δουλεύουμε ή να βγαίνουμε έξω και να ξενυχτάμε;

Αν αυτό συμβαίνει μια φορά στο τόσο, σίγουρα δεν υπάρχει πρόβλημα. Αν όμως αυτό συμβαίνει σε καθημερινή βάση, τότε οι ορμόνες του στρες δεν μπορούν να πέσουν στα επιθυμητά χαμηλά επίπεδα τις ώρες που πρέπει. Όπως ανέφερα, οι ορμόνες αυτές ανεβοκατεβαίνουν μέσα στο 24-ωρο, με βάση το βιολογικό ρολόι του οργανισμού, που επίσης ρυθμίζει και τον ύπνο και την εγρήγορση. Έτσι είναι προγραμματισμένο το ανθρώπινο είδος: για δράση το πρώτο μισό της μέρας και για χαλάρωση το δεύτερο μισό.

Ακολουθώντας ένα life style που μας αναγκάζει να είμαστε σε συνεχή δραστηριότητα όλη μέρα, δε διασφαλίζουμε τη φυσιολογική διακύμανση των ορμονών του στρες, με αποτέλεσμα να δημιουργείται χρόνιο άγχος και ανεπαρκής συντήρηση των ιστών μας, συμπεριλαμβανομένων και των αγγείων μας.

Και τι έχετε να προτείνετε σε όλους εμάς που έχουμε διευρυμένα εργασιακά ωράρια, φορτωμένο πρόγραμμα, πολλαπλές υποχρεώσεις, όχι μόνο το πρώτο αλλά και το δεύτερο μισό της ημέρας, που όπως λέτε πρέπει να επιδιώκουμε να είμαστε χαλαροί…

Συχνά διαλείμματα! Ακόμα κι αν το πρόγραμμά μας είναι φορτωμένο, πρέπει ανεξαιρέτως όλοι να επιδιώκουμε να κάνουμε διαλείμματα, ιδιαίτερα από τις 5 το απόγευμα και μετά. Κατά τη διάρκειά τους να επιδιώκουμε να ξεκουραστούμε, να ηρεμήσουμε, να κάνουμε κάτι που μας ευχαριστεί και μας αρέσει και φυσικά να κοιμηθούμε… νωρίς και περίπου την ίδια ώρα κάθε βράδυ.

Για πολλούς, χαλάρωση τις απογευματινές ώρες σημαίνει καναπές και οθόνη. Είναι υγιές αυτό;

Και αυτός ο τρόπος εξασφαλίζει χαλάρωση. Δεν είναι κακό να καθίσεις στο καναπέ και να χαλαρώσεις, βλέποντας τηλεόραση ή οτιδήποτε σου αρέσει στο laptop. Αρκεί να μην τρως χωρίς μέτρο και ανθυγιεινά μπροστά στην οθόνη και να φροντίζεις να έχεις εντάξει μέσα στο πρόγραμμά σου τη μέτρια καθημερινή άσκηση. Το σωστό είναι η παρακολούθηση της οθόνης να γίνεται χωρίς να συνδέεται με συνήθειες που αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης της παχυσαρκίας.

Ένα άτομο που βγαίνει έξω καθημερινά για νυχτερινή διασκέδαση μπορεί να έχει χρόνιο στρες;

Ναι, μπορεί κι αυτό να είναι στρεσαρισμένο, με αποτέλεσμα να δημιουργεί χρόνια προβλήματα υγείας για τον εαυτό του. Μερικές φορές ίσως είναι σκόπιμο να βάλουμε μέτρο στη νυχτερινή διασκέδαση και να στραφούμε σε πιο ποιοτικές και ξεκούραστες επιλογές.

 

Ο Γιώργος Χρούσος είναι Καθηγητής παιδιατρικής και ενδοκρινολογίας, Διευθυντής της Α’ πανεπιστημιακής παιδιατρικής Κλινικής Ιατρικής Σχολής στο Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία», ενώ κατέχει την έδρα της UNESCO στην Εφηβική Υγεία και Ιατρική. Στην επαγγελματική του σταδιοδρομία έχει εστιάσει την έρευνά του στις νευροενδοκρινολογικές μεταβολές που συσχετίζονται με τις διαταραχές του συναισθήματος, ύπνου, αντίληψης του πόνου, και ανοσολογικής λειτουργίας, και έχει ανοίξει νέους ορίζοντες σε ένα φάσμα χρόνιων πολύπλοκων διαταραχών του ανθρώπου, όπως η κατάθλιψη, το μεταβολικό σύνδρομο, οι αυτοάνοσες και αλλεργικές παθήσεις, οι διαταραχές της διατροφής, οι διαταραχές του ύπνου και τα ψυχοσωματικά νοσήματα, η παχυσαρκία και το χρόνιο στρες. Έχει λάβει πολυάριθμα διεθνή βραβεία για το έργο του, ενώ το Institute of Scientific Information τον έχει χαρακτηρίσει ως έναν από τους πιο υψηλά αναφερόμενους επιστήμονες στον κόσμο.

Διάβασε ακόμα:

Διώξε Το Στρες Σε 3 Βήματα

Τι Είναι Το Έμμεσο Στρες Και Πώς Θα Το Νικήσεις

Author(s)

  • Φλώρα Κασσαβέτη

    Δημοσιογράφος Υγείας και Ευεξίας

    Η Φλώρα Κασσαβέτη είναι δημοσιογράφος υγείας ευεξίας. Υπήρξε Αρχισυντάκτρια στο περιοδικό Forma και περιοδικό Παιδί και Νέοι Γονείς και στα site Τhriveglobal.gr και Bestofyou.gr του Ομίλου Αntenna.