Στα επόμενα 3 λεπτά θα μάθεις:

-Γιατί να ξεκινήσεις να κάνεις yoga.
-Πώς μπορεί να σε βοηθήσει η τέχνη.


Ζούμε μια παγκόσμια κρίση – ένα ιστορικό συμβάν – το οποίο ο κάθε άνθρωπος το βιώνει διαφορετικά, ανάλογα με την επαγγελματική, οικογενειακή και οικονομική του κατάσταση, την κατάσταση της υγείας του, τον χώρο και χρόνο που έχει ή δεν έχει να επεξεργαστεί τα όσα συμβαίνουν, τον χαρακτήρα του, το σώμα του. 

Οι άνθρωποι που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αυτής της μάχης – οι γιατροί και οι νοσοκόμοι βέβαια, αλλά και ο πυρήνας της κυβέρνησης και του κρατικού μηχανισμού, οι φαρμακοποιοί, οι επιστήμονες της υγείας, οι υπάλληλοι των σουπερμάρκετ, οι ντελιβεράδες – υφίστανται σωματική και ψυχική πίεση την οποία οι υπόλοιποι δεν μπορούμε καν να διανοηθούμε. 

Ωστόσο, ακόμη και για όλους εμάς που δεν είμαστε στην πρώτη γραμμή, ο εγκλεισμός στο σπίτι σε συνδυασμό με το «βάρος» των όσων συμβαίνουν τριγύρω μας, αποτελεί μια πρωτόγνωρη, δύσκολη, τραυματική εμπειρία. Θα δοκιμαστεί η ανθεκτικότητα μας, η υπομονή μας, η φυσική μας κατάσταση, και οι σχέσεις μας με τους άλλους και με τον εαυτό μας. 

Αν και συνηθισμένος στο να δουλεύω κυρίως απ’ το σπίτι, και έχοντας σχετική εργασιακή ασφάλεια, οι τελευταίες μέρες αποδείχθηκαν δύσκολες. Σχεδόν καθημερινά ένιωσα πίεση από πολλές και διαφορετικές πτυχές της δουλειάς και του περιβάλλοντός μου, μειωμένη ενέργεια, και μεταπτώσεις στη διάθεσή μου. Μιλώντας με φίλους νομίζω ότι είναι αρκετά κοινή εμπειρία το να νιώθεις αισιοδοξία, ευεξία και ένα αίσθημα ότι θα τα καταφέρουμε/καταφέρεις και όλα θα πάνε καλά, και μετά από δύο ώρες να νιώθεις απελπισία ή ατονία. 

Τις “αρχές” ή συμβουλές που ακολουθούν (και που είναι παρόμοιες με πολλά άλλα αντίστοιχα αφιερώματα) άρχισα να τις εφαρμόζω σχεδόν από την αρχή του «εγκλεισμού» ως μηχανισμό επιβίωσης, γιατί συνειδητοποίησα αρκετά νωρίς ότι αν δεν εφαρμόσω μια «δομή» στην καθημερινότητα και στο πώς λειτουργώ, τότε θα επέλθει είτε η κατάρρευση, είτε η ακινησία. 

1. Βάλε καθημερινά στόχους

Ξεκίνα τη μέρα σου με μία λίστα από δουλειές ή πράγματα που θέλεις να κάνεις, όσο ασήμαντα κι αν είναι αυτά ή ακόμη κι αν περιλαμβάνουν διασκέδαση ή διαφυγή. Είναι απόλυτα λογικό αυτές τις μέρες να δυσκολευόμαστε να συγκεντρωθούμε πνευματικά και να αφοσιωθούμε σε συγκεκριμένες δραστηριότητες, ενώ στο τέλος της μέρας συχνά κατηγορούμε τον εαυτό μας για το ότι «δεν κάναμε αρκετά» ή ότι σπαταλήσαμε τη μέρα. Έχοντας απ’την αρχή ένα ρεαλιστικό πλάνο του τί θέλουμε και μπορούμε να κάνουμε, αυτό μας δίνει μια κατεύθυνση και μας καθησυχάζει ότι έχουμε τον έλεγχο του χρόνου μας.

2. Συνέχισε να φροντίζεις το σώμα σου

Είτε αυτό είναι λίγα λεπτά ασκήσεων, είτε ένας περίπατος, είτε ένα πιο δομημένο πρόγραμμα αεροβικής, η καθημερινή σωματική άσκηση στη φάση που ζούμε και με δεδομένο ότι δεν γνωρίζουμε πόσο θα κρατήσει είναι θέμα επιβίωσης. Μια καλή λύση είναι η καθημερινή γιόγκα (η Adriene παραδίδει ήπια, αναζωογονητικά και εξαιρετικά προσβάσιμα μαθήματα στο κανάλι της στο YouTube). 

3. Συνέχισε να φροντίζεις το μυαλό σου 

Η ενημέρωση, η χρήση Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης (ΜΚΔ) και η εργασία και επικοινωνία μέσω υπολογιστή είναι πιο απαραίτητα απο ποτέ. Ωστόσο, πρέπει και αυτά να τα κάνουμε συνειδητά και σε πεπερασμένα χρονικά διαστήματα, όπως κάθε άλλη δραστηριότητα. Όταν μαγειρεύεις, μαγειρεύεις. Όταν βλέπεις ταινία, βλέπεις ταινία. Όταν καθαρίζεις, καθαρίζεις. Με την ίδια λογική πρέπει να αντιμετωπίζουμε το διάβασμα ενός βιβλίου ή μιας εφημερίδας ή την ενασχόληση με ένα χόμπυ ή κάτι που το αγαπάμε. Πρέπει να προστατέψουμε τον χρόνο μας – να τον κάνουμε πραγματικα ελεύθερο και ποιοτικό – μειώνοντας τις άσκοπες επαφές και αυξάνοντας την εμπλοκή μας με το κάθε τι που κάνουμε. Με την ίδια λογική περιορίζουμε τη ροή πληροφοριών και επικοινωνίας σε συγκεκριμένες ‘ζώνες’ της μέρας, για να παραμένει αυτή η επικοινωνία ουσιαστική, αντί να μετατρέπεται σε ένα αέναο, επαναληπτικό και ανούσιο scrolling ή κουβεντολόϊ.

4. Συνέχισε να φροντίζεις τον εαυτό σου

Οι περισσότεροι από εμάς φροντίζουμε τον εαυτό μας επειδή πρέπει. Ντυνόμαστε καλά ή μακιγιαριζόμαστε ή ξυριζόμαστε ή φροντίζουμε τον εαυτό μας για να εντυπωσιάσουμε κάποιον ή για να μας πάρουν στα σοβαρά στον χώρο εργασίας μας ή για να νιώσουμε την επιβεβαίωση και αποδοχή της κοινωνίας. Γιατί όμως σεβόμαστε πιο πολύ τους άλλους απ’ ότι τον ίδιο μας τον εαυτό; Γιατί να μην φροντίσουμε τον εαυτό μας για να αρέσουμε σ’εμάς τους ίδιους; 

5. Μείωσε τις θερμίδες που καταναλώνεις

Πολλοί καταναλώνουμε (ήδη και πριν την καραντίνα) περισσότερες θερμίδες απ’ όσες πραγματικά χρειαζόμαστε. Τώρα χρειαζόμαστε ακόμη λιγότερες. 

6. Θέσε κανόνες συγκατοίκησης

Είτε ζεις με μέλη της οικογένειας σου, είτε με παιδιά ή γονείς, είτε με σύντροφο ή φίλο, είτε με συγκατοίκους, προστάτεψε τον προσωπικό σου χώρο και χρόνο. Θέσε χωρικά και χρονικά όρια στην επαφή σου με αυτούς, με τον ίδιο τρόπο που η ίδια η κανονικότητα της ζωής μας θα έθετε σοφά περιορισμούς στο πόσο συχνά βλέπουμε τους άλλους. Είναι καλύτερο να βρίσκεσαι με τους άλλους για μία ή δύο ώρες τη μέρα αλλά αυτές να είναι ποιοτικές – να έχεις δύο κουβέντες να πεις ή να δείτε μαζί κάτι ή να ασχοληθείτε ο ένας με τον άλλον – απ’ το να βρίσκεσαι σε μια διαρκή διαθεσιμότητα και τριβή. Ο ατομικός χρόνος ησυχίας, ηρεμίας και περισυλλογής είναι ιερός.

7. Κράτα ένα ημερολόγιο

Ένας μηχανισμός τακτικής καταγραφής σκέψεων ή έστω παρατήρησης της καθημερινότητας είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο αναστοχασμού και επεξεργασίας συναισθημάτων και σκέψεων. Τα ΜΚΔ παίζουν σε ένα βαθμό αυτόν τον ρόλο αν και στον ημιδημόσιο χώρο τους μπαίνει και ο παράγοντας ‘performance’ που μπορεί να λειτουργήσει ανασταλτικά (δηλ. να οδηγήσει σε αυτολογοκρισία) ή αντιθέτως στην υπέρμετρη εξάρτηση από την αποδοχή των άλλων. Μια καλή και πολύ εύκολη λύση είναι το να σημειώνεις κάθε μέρα μία ή δύο στιγμές ευχαρίστησης ή ευτυχίας (από τα μικρά και καθημερινά μέχρι τα μεγάλα και σημαντικά).

8. Χρησιμοποίησε την Τέχνη σαν όπλο

Ο Αλαίν ντε Μποτόν λέει ότι «η τέχνη που αγαπάμε είναι συχνά κάτι το οποίο μας ελκύει επειδή μας αποζημιώνει γι’ αυτά που δεν έχουμε. Μας εξισορροπεί. Όταν συγκινούμαστε από ένα έργο τέχνης, αυτό ίσως συμβαίνει επειδή περιέχει συμπυκνωμένες δόσεις από στοιχεία που χρειαζόμαστε περισσότερο στη ζωή μας». Ψάξε για τους πίνακες και τις φωτογραφίες που θα σου παρέχουν τα χρώματα, τα τοπία, την ατμόσφαιρα που έχεις ανάγκη. Χάσου στα βιβλία που θα σου δώσουν τη διαφυγή που έχεις ανάγκη. Άκου τις αρμονίες και τις μελωδίες που ταιριάζουν με τη διάθεση σου.

9. Φίλτραρε τις τοξίνες.

Όχι, δεν αναφέρομαι κυριολεκτικά σε αυτά που τρώμε, πίνουμε και καπνίζουμε, αλλά σε αυτά που αναπαράγουμε και σε αυτά με τα οποία ασχολούμαστε. Αυτά που διαβάζουμε και γράφουμε καθημερινά είναι μια αντανάκλαση του εαυτού μας  – του σώματος, του μυαλού και του σπιτιού μας. Για τον ίδιο λόγο για τον οποίον δεν θα βάζαμε σπίτι μας ανθρώπους που παραβιάζουν τους πιο θεμελιώδεις αισθητικούς ή αξιακούς μας κώδικες, δεν βοηθάει κανέναν το να καταναλώνουμε τη ζωή μας μαζί τους. Αφορμές για αγανάκτηση θα υπάρχουν πάντα. Ωστόσο εκτός απο δέκτες είμαστε και πομποί. Μπορούμε να φιλτράρουμε και τους εαυτούς μας και τους άλλους.

10. Άντλησε δύναμη απ’ το να βοηθήσεις τους άλλους.

Το μεγάλο πρόβλημα της μετανεωτερικότητας – η αγωνία του ατόμου της μεταψυχροπολεμικής εποχής – ήταν η έλλειψη νοήματος στη ζωή, η απώλεια συλλογικής ταυτότητας, η μοναξιά, η κρίση αξιών, η αίσθηση ότι δεν υπάρχει κάτι μεγαλύτερο ή πιο σημαντικό από τον εαυτό. Ωστόσο λίγα πράγματα δίνουν περισσότερο νόημα στη ζωή από το να μπορείς να βοηθάς τους άλλους, να τους είσαι χρήσιμος. Είτε μέσω του εθελοντισμού, είτε με το να ακούσεις τους άλλους και να ενδιαφερθείς για τα προβλήματα και τις ανάγκες τους, η κρίση αυτή μπορεί να μετατραπεί σε πηγή νοηματοδότησης μιας ολόκληρης γενιάς.

Διάβασε ακόμα:

Νέα γνωριμία με τον εαυτό μας και τον χρόνο

Συνέντευξη: Ρωμανός Γεροδήμος

Ρωμανός Γεροδήμος: “Η Ουσιαστική Επικοινωνία Με Τους Άλλους Ανθρώπους Είναι Το Νόημα Της Ζωής”

Author(s)

  • Ρωμανός Γεροδήμος

    Πολιτικός Επιστήμονας, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Bournemouth

    Ο Ρωμανός Γεροδήμος γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα και ζει στο Λονδίνο. Είναι πολιτικός επιστήμονας, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Bournemouth και ιδρυτής του Greek Politics Specialist Group. Κείμενα, άρθρα, ταινίες και φωτογραφίες του είναι διαθέσιμα στον προσωπικό του ιστότοπο.