Στα επόμενα 3 λεπτά θα μάθεις:
– Πώς η δυσλεξία σχετίζεται με τον μηχανισμό ανάγνωσης.
– Πώς μπορεί γρήγορα και αξιόπιστα να διαγνωστεί.
Μετά από δέκα χρόνια ερευνών, ομάδα Ελλήνων επιστημόνων παρουσίασε μία μέθοδο που για πρώτη φορά παγκοσμίως προσφέρει τη δυνατότητα για συγκεκριμένες μετρήσεις σχετικά με ένα πλήθος παραμέτρων που επηρεάζουν την αναγνωστική ικανότητα. Ως εκ τούτου μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο διάγνωσης της δυσλεξίας.
Η πρωτοποριακή μέθοδος διάγνωσης της Δυσλεξίας R.A.D.A.R. αποτελεί αρκτικόλεξο των αγγλικών λέξεων Rapid Assessment for Dyslexia and Abnormalities in Reading (Τάχιστη Αξιολόγηση Δυσλεξίας & Ανωμαλιών της Ανάγνωσης) και η παρουσίασή της στο ελληνικό κοινό έγινε υπό την Αιγίδα του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών και του Ελληνικού Κολλεγίου Οφθαλμολογίας.
Ποια είναι η σχέση δυσλεξίας και ανάγνωσης
Οι μαθησιακές δυσκολίες απασχολούν ένα σημαντικό ποσοστό μαθητών, γονέων και εκπαιδευτικών. Αυτό όμως που ίσως δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι είναι ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτηρίζει την αναπτυξιακή δυσλεξία ως μια ειδική διαταραχή της ανάγνωσης.
Σύμφωνα με το ICD-10 (International Classification of Diseases-Διεθνής Ταξινόμηση Νοσημάτων), η αναπτυξιακή δυσλεξία (ή αλλιώς ειδική διαταραχή ανάγνωσης) είναι μια ειδική και σημαντική διαταραχή στην ανάπτυξη των αναγνωστικών δεξιοτήτων, η οποία δεν μπορεί να αποδοθεί στη νοητική ηλικία, στα προβλήματα οπτικής οξύτητας ή στην ανεπαρκή φοίτηση.
Η δυσλεξία επομένως είναι μια μαθησιακή ανικανότητα που εκδηλώνεται ως δυσκολία στην αποκωδικοποίηση και κατανόηση κειμένου και δεν πρέπει να συγχέεται με άλλες μαθησιακές ανικανότητες οι οποίες προκύπτουν από αδυναμίες στην όραση και στην ακοή, από χαμηλή νοημοσύνη ή από ελλιπή εκπαίδευση.
Το επίτευγμα της ελληνικής ομάδας
Η μέθοδος αναπτύχθηκε από τον Ιωάννη Ασλανίδη, Πρόεδρο του Ελληνικού Κολλεγίου Οφθαλμολογίας και Καθηγητή του Πανεπιστημίου Weill – Cornell των Ηνωμένων Πολιτειών και του Πανεπιστημίου Wenzhou της Κίνας και την ομάδα του. Ο Έλληνας καθηγητής, ωθούμενος από συμβάν δυσλεξίας στο στενό του οικογενειακό περιβάλλον, έψαξε να βρει λύση στο πρόβλημα της διάγνωσης, η οποία θα έπρεπε να είναι αντικειμενική και όχι υποκειμενική, όπως όλες οι προϋπάρχουσες.
Έτσι η ομάδα του που αποτελείται από τον Μαθηματικό του Πανεπιστημίου Columbia Γιάννη Σμυρνάκη, τον Μηχανικό Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου York Βασίλη Ανδρεαδάκη, τον Μηχανικό Πληροφορικής του Πανεπιστημίου City του Λονδίνου Βασίλη Σελίμη, την Ειδική Παιδαγωγό του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Δώρα Μπαχούρου και την Λογοπαθολόγο του Πανεπιστημίου της Βοστώνης Μαρία Ρουσοχατζάκη, μετά από δέκα χρόνια ερευνών κατάφερε να αναπτύξει ένα πολυπαραμετρικό διαγνωστικό εργαλείο.
Πώς λειτουργεί η διαγνωστική μέθοδος
Μέσω του λογισμικού της η μέθοδος R.A.D.A.R. μπορεί να καταγράψει τουλάχιστον 25 παραμέτρους, ενώ το παιδί διαβάζει σιωπηλά, που σχετίζονται με τον ανθρώπινο οφθαλμό, τις οποίες δεν μπορούν να αντιληφθούν το ανθρώπινο αυτί και το ανθρώπινο μάτι. Η εξέταση δίνει τη δυνατότητα να εξαχθούν αντικειμενικά και μετρήσιμα συμπεράσματα για το επίπεδο συγκέντρωσης του αναγνώστη, τη δυνατότητα αποκωδικοποίησης και σύνθεσης των λέξεων, καθώς και την αναγνωστική του ευχέρεια. H μέθοδος R.A.D.A.R., μέσω του ειδικού λογισμικού της, αξιολογεί εύκολα και γρήγορα την αναγνωστική ευχέρεια ενός παιδιού. Είναι η πρώτη φορά που υπάρχει η δυνατότητα να καταγραφούν συγκεκριμένες ποσοτικές μετρήσεις σχετικά με ένα πλήθος παραμέτρων που επηρεάζουν την αναγνωστική ικανότητα ενός ατόμου. Πρόκειται για μια εξέταση εξ’ ολοκλήρου ψηφιακή, γρήγορη και φιλική προς τον αναγνώστη, η οποία δεν είναι καθόλου παρεμβατική, με δεδομένο ότι το μόνο που έχουν να κάνουν τα παιδιά που υποβάλλονται σε αυτή είναι να διαβάσουν ένα κείμενο μπροστά από μια οθόνη ηλεκτρονικού υπολογιστή.
Ο κ. Ασλανίδης τόνισε ότι το λογισμικό του R.A.D.A.R. βασίζεται σε κατοχυρωμένους αλγόριθμους, καθώς διαθέτει αναγνωρισμένη πατέντα τόσο στην ΕΕ όσο και στις ΗΠΑ. Επιπλέον, αυτή τη στιγμή υπάρχουν εν εξελίξει συνεργασίες με τα Πανεπιστήμια του Harvard και του Cardiff Metropolitan, ενώ άμεσα ξεκινούν έρευνες στα σχολεία Caroll και Bridge Boston Charter στη Βοστώνη.
Το πρόβλημα της υποδιάγνωσης
Το μεγαλύτερο πρόβλημα στη δυσλεξία παγκοσμίως αποτελεί το γεγονός ότι τα ποσοστά διάγνωσής της εξακολουθούν ακόμα και σήμερα να είναι πολύ χαμηλά και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μια σειρά από προβλήματα, τόσο του ίδιου του ατόμου που πάσχει από δυσλεξία, όσο και του ευρύτερου περιβάλλοντος που ζει το άτομο αυτό.
Με τη μέθοδο R.A.D.A.R.φιλτράρεται πολύ γρήγορα ο αριθμός των παιδιών που έχουν φυσιολογικό αναγνωστικό μονοπάτι, ενώ τα παιδιά που δεν έχουν φυσιολογικό αναγνωστικό μονοπάτι παραπέμπονται στον ειδικό για περαιτέρω έλεγχο.
Ιδιαίτερα στην Ελλάδα το πρόβλημα της υποδιάγνωσης είναι σαφώς πιο έντονο από ότι σε άλλες χώρες. Αξίζει να αναφέρουμε ότι σχετικά με τη διάγνωση της δυσλεξίας, στην Αγγλία γίνεται έλεγχος για φωνολογική ενημερότητα ήδη από την Α’ Δημοτικού, στην Ουαλία γίνεται έλεγχος για δυσλεξία στην Δ’ Δημοτικού, στην Αυστραλία υπάρχουν τέσσερις εξετάσεις για μαθησιακές δυσκολίες κατά τη διάρκεια όλου του μαθητικού βίου, ενώ στην Ελλάδα, που δεν υπάρχει συστηματικός έλεγχος όλων των μαθητών για δυσλεξία και γενικότερες μαθησιακές δυσκολίες, οι μαθητές που υστερούν σημαντικά σε μαθήματα παραπέμπονται στο ΚΕΣΥ ή στο ΕΚΕΨΥΕ, ενώ εκπαιδευτικά, παραπέμπονται σε υποστελεχωμένα τμήματα ένταξης.
To R.A.D.A.R., επομένως, πιθανόν να αποτελέσει στο μέλλον ένα γρήγορο screening test για Μαθησιακές Δυσκολίες σε όλα τα σχολεία, καθώς μέσα σε 10 λεπτά μπορεί να αναγνωριστεί αν το αναγνωστικό μονοπάτι ενός παιδιού είναι τυπικό ή όχι. Με τη μέθοδο αυτή φιλτράρεται πολύ γρήγορα ο αριθμός των παιδιών που έχουν φυσιολογικό αναγνωστικό μονοπάτι, ενώ τα παιδιά που δεν έχουν φυσιολογικό αναγνωστικό μονοπάτι παραπέμπονται στον ειδικό για περαιτέρω έλεγχο.
Ένα ακόμα πρόβλημα που μπορεί να αντιμετωπιστεί
Ένα ακόμα πρόβλημα που φιλοδοξεί να αντιμετωπίσει η νέα διαγνωστική μέθοδος είναι το «ελληνικό» φαινόμενο της προσποιητής δυσλεξίας. Πρόκειται για μαθητές και φοιτητές που επισταμένως επιδιώκουν προφορική εξέταση, καθώς αβάσιμα πιστεύουν ότι είναι ευκολότερη η προφορική από τη γραπτή εξέταση. Χρησιμοποιώντας, όμως, αυτή τη μέθοδο είναι σχεδόν αδύνατο να «ξεγελαστεί» η εξεταστική ομάδα και να γίνει λάθος διάγνωση.
Διάβασε ακόμα:
Πώς Σε Προστατεύουν Οι Αναμνήσεις Της Παιδικής Ηλικίας
Θες Αποδοτικότερη Μελέτη Για Το Παιδί Σου; Ξεκίνα Από Την Καρέκλα!