Η Arianna Huffington, απαντάει στις ερωτήσεις μας αναφορικά με το πόσο επηρέασε την ψυχική υγεία η πανδημία, ποια προειδοποιητικά καμπανάκια του οργανισμού μας πρέπει να προσέξουμε για να προλάβουμε την επαγγελματική εξουθένωση; Πότε συνειδητοποίησε η ίδια ότι πρέπει να φροντίζουμε τον εαυτό μας και ποια Μικροβήματα ακολουθεί; Ποιο ήταν το “μάθημα” που πήρε από την πανδημία και τι της έλειψε περισσότερο το διάστημα του lockdown; Ποια συμβουλή θα έδινε στο νεότερο εαυτό της και ποιος είναι ο Thrive στόχος της;

Ακόμα και πριν την εμφάνιση του COVID-19, βρισκόμασταν ήδη εν μέσω μιας κρίσης ψυχικής υγείας, με περισσότερους από 264 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως να παλεύουν με την κατάθλιψη – ποσοστά που διαρκώς αυξάνονται σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Πιστεύετε ότι η πανδημία έκανε αυτήν την κρίση ακόμα μεγαλύτερη;

Απολύτως! Όπως είπατε, το άγχος μας και η επιδημία της επαγγελματικής εξουθένωσης ολοένα και αυξάνονταν πολύ πριν την πανδημία. Το 2019 μάλιστα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτήρισε το burnout σαν ένα “επαγγελματικό φαινόμενο” (“occupational phenomenon”) και το προσέθεσε στην Διεθνή Κατηγοριοποίηση Ασθενειών του. Με την έλευση της πανδημίας, αυτή η ήδη μεγάλη κρίση μετατράπηκε σε μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της εποχής μας.

Σύμφωνα με έρευνα της Thrive Global, το 91% των Αμερικανών αγνοεί ή δεν αναγνωρίζει τα προειδοποιητικά σημάδια του έντονου άγχους, καθώς και ότι αυτό επηρεάζει αρνητικά την ψυχική του υγεία. Υπάρχουν κάποια καμπανάκια του οργανισμού μας που πρέπει να “ακούσουμε” για να συνειδητοποιήσουμε πως πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο ζωής μας;

Ο καθένας από εμάς είναι φυσικά διαφορετικός, ωστόσο υπάρχουν κοινά σημάδια που μαρτυρούν επαγγελματική εξουθένωση ή συσσωρευμένο στρες, μεταξύ των οποίων είναι η εξάντληση, η έλλειψη συγκέντρωσης, η ανικανότητα διαχείρισης συναισθημάτων μπροστά σε προκλήσεις, το άγχος και η έντονη ανησυχία. Το χειρότερο όμως είναι ότι το burnout επηρεάζει επίσης την ικανότητά μας να μπορούμε να κρίνουμε σωστά τόσο τον εαυτό μας, όσο και την απόδοσή μας. Τι θέλω να πω; Επειδή νομίζεις ότι δεν πάσχεις από burn out, ή επειδή (νομίζεις ότι) δεν βρίσκεσαι ένα βήμα πριν την επαγγελματική εξουθένωση, δεν σημαίνει ότι δεν έχεις! Πόσω μάλλον αν κοιμάσαι λιγότερες ώρες από τις συνιστώμενες, που είναι 7-9 ώρες την ημέρα. Επομένως είναι πολύ σημαντικό να κάνεις μικρά βήματα για να μπορέσεις να διαχειριστείς το στρες, προτού εκείνο αρχίσει να βλάπτει τη σωματική και ψυχική σου υγεία.

Έμαθα με πολύ σκληρό τρόπο πόσο σημαντική είναι η αυτοφροντίδα.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, οι διαταραχές που σχετίζονται με το άγχος, κοστίζουν ένα τρισεκατομμύριο δολάρια το χρόνο στην παγκόσμια οικονομία λόγω μειωμένης αποδοτικότητας! Ποια είναι η συμβουλή σας στους επικεφαλής των εταιρειών ως προς την βελτίωση της ψυχικής υγείας των εργαζομένων τους;

Οι επικεφαλής των εταιρειών πρέπει καταρχάς να συνειδητοποιήσουν ότι η μακροπρόθεσμη ευημερία στα καθαρά τους κέρδη, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την μακροπρόθεσμη υγεία και ευεξία των εργαζόμενων τους. Το σημαντικότερο περιουσιακό στοιχείο κάθε εταιρείας είναι οι άνθρωποί της. Ολοένα και περισσότεροι επικεφαλής συνειδητοποιούν ότι η ευεξία δεν είναι κάτι που απλά είναι καλό να έχουμε – είναι μία προϋπόθεση και απαραίτητη στρατηγική για την επιτυχία που πρέπει να ενσωματώνεται όχι μόνο στον τρόπο που εργαζόμαστε αλλά και την κουλτούρα της εταιρείας.

Τι σημαίνει αυτό; Η δημιουργία ενός περιβάλλοντος εργασίας όπου οι εργαζόμενοι δεν (θα) αισθάνονται ότι πρέπει να είναι διαθέσιμοι 24/7, όπου (θα) μπορούν να βάλουν ένα τέλος στην ημέρα τους για να αποφορτιστούν και όπου δεν (θα) χρειάζεται να επιλέξουν ανάμεσα στο να είναι επιτυχημένοι στο γραφείο ή χαρούμενοι στο σπίτι τους.

Αυτό ακριβώς κάνει η Thrive Global: δίνουμε στις εταιρείες την δυνατότητα να κάνουν κάτι τέτοιο, μέσα από προηγμένα εργαλεία, στρατηγικές και μικρά βήματα. Χρησιμοποιούμε την πιο πρόσφατη επιστήμη, αλλά και πρόσωπα και ιστορίες που εμπνέουν για να δημιουργήσουμε συστήματα και τεχνολογίες που επιτρέπουν στους ανθρώπους να (ξανά)λειτουργήσουν σωστά σε πραγματικό χρόνο και να επιτύχουν αλλαγή συμπεριφοράς μέσα από απλά Μικροβήματα που θα τους βοηθήσουν να κάνουν καλύτερες επιλογές.

Επειδή νομίζεις ότι δεν πάσχεις από burn out, ή επειδή (νομίζεις ότι) δεν βρίσκεσαι ένα βήμα πριν την επαγγελματική εξουθένωση, δεν σημαίνει ότι δεν έχεις!

Λόγω του τρόπου ζωής μας και της ατέλειωτης λίστας των υποχρεώσεών μας, έχουμε την αίσθηση ότι δεν προλαβαίνουμε να κάνουμε τίποτα και πως ο χρόνος κυλάει πολύ γρήγορα. Πιστεύετε πως μπορούμε να επαναπροσδιορίσουμε την σχέση μας με τον χρόνο, έτσι ώστε να τον ελέγχουμε εμείς κι όχι το αντίστροφο, αυξάνοντας τις πιθανότητες να επιτύχουμε μία “αφθονία χρόνου” (time affluence), αντί για την μεγάλη έλλειψη που παρατηρείται στις μέρες μας (time famine); Πόσο σημαντικό είναι να βάζουμε προτεραιότητες;

Το κλειδί είναι να βάζουμε όρια και προτεραιότητες. Αυτό μας επιτρέπει να βάζουμε ένα τέλος στην ημέρα μας για να μπορέσουμε να αποφορτιστούμε και να γεμίσουμε τις μπαταρίες μας. Όταν μπορούμε να προτεραιοποιούμε τον χρόνο μας, μπορούμε να ασχοληθούμε με τα πιο σημαντικά και επείγοντα tasks μας και να αφήνουμε ανολοκλήρωτα τα λιγότερο σημαντικά χωρίς να αγχωνόμαστε για αυτό. Αφιερώνοντας χρόνο για να αποφορτιστούμε, μπορούμε να επανέλθουμε την επόμενη ημέρα στη δουλειά γεμάτοι ενέργεια και έτοιμοι να αδράξουμε νέες ευκαιρίες.

Ο χρόνος, φυσικά, είναι σχετικός. Και ανάλογα με τον χρόνο που διαθέτει ο καθένας, τον εκμεταλλεύεται ανάλογα. Μία από τις πιο αγαπημένες μου έρευνες, υποστηρίζει ότι οι συμμετέχοντες που θυσίαζαν λίγο από τον χρόνο τους για να βοηθήσουν τους άλλους, επιτύγχαναν μία “αφθονία χρόνου” (time affluence), ή αισθάνονταν ότι πράγματι είχαν περισσότερο χρόνο. Επομένως ναι, πρέπει να προτεραιοποιούμε τον χρόνο μας. Θα πρέπει ωστόσο να έχουμε στο μυαλό μας ότι μπορούμε να διευρύνουμε την αίσθηση της “αφθονίας χρόνου” (time affluence) με άλλους τρόπους.

Κατά την περίοδο του lockdown η Τεχνολογία αναμφισβήτητα αποτέλεσε έναν από τους καλύτερους συμμάχους μας σε ό,τι αφορά στην επικοινωνία με τους φίλους, την οικογένειά μας, αλλά και τους συναδέλφους μας, επιτρέποντάς μας να δουλεύουμε από το σπίτι. Πιστεύετε πως τα όρια μεταξύ υγιούς σχέσης με την Τεχνολογία και εξάρτησής μας από αυτήν είναι ρευστά;

Η Τεχνολογία είναι απλά ένα εργαλείο – το πώς την χρησιμοποιούμε, εξαρτάται από εμάς. Μπορούμε να την χρησιμοποιήσουμε για να βελιώσουμε την ανθρωπιά μας ή μπορούμε να της επιτρέψουμε να την καταστρέψει. Σίγουρα κατά την διάκρεια της πανδημίας η τεχνολογία ήταν μία σανίδα σωτηρίας, επιτρέποντας σε εκατομμύρια κόσμου να εργαστούν από το σπίτι και να παραμείνουν σε επαφή με την οικογένεια, τους φίλους και τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Την ίδια στιγμή όμως, όλοι πλέον γνωρίζουμε πώς είναι η ψηφιακή κόπωση. Και όσο παράδοξο και αν ακούγεται αυτό, το όριο της τεχνολογίας είναι η τεχνολογία που μας βοηθά να διαχειριστούμε την σχέση μας με εκείνη! Για παράδειγμα, η Thrive συνεργάστηκε με το Zoom για την δημιουργία του Thrive Reset app για το Zoom, που επιτρέπει στους χρήστες να αποφύγουν την ψηφιακή κόπωση και το στρες σε πραγματικό χρόνο κατά την διάρκεια των ψηφιακών meetings. Επομένως, αν μπορέσουμε να διαχειριστούμε τη σχέση μας με την τεχνολογία, τα όρια αυτά δεν θα είναι ρευστά – ακόμα και αν τα εργαλεία που χρησιμοποιούμε για να τα διατηρήσουμε είναι.

Σε πρόσφατο άρθρο σας αναφερθήκατε στα όνειρα, τα οποία μπορούμε να κάνουμε σε κάθε ηλικία. Πιστεύετε πως η ευεξία και η ανθεκτικότητα συνδέονται με την πραγματοποίηση των ονείρων μας και αν ναι, με ποιον τρόπο;  

Ναι! Όταν βάζουμε σε προτεραιότητα την ευεξία και την ανθεκτικότητά μας, δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος να μην μπορούμε να δημιουργούμε. Ίδρυσα την Huffington Post στα 55 μου και την Thrive Global 11 χρόνια αργότερα, στα 66 μου. Και ποτέ ξανά δεν ήμουνα πιο πρόθυμη να συνεχίχω να μαθαίνω και να δημιουργώ. Και, πιστέψτε με, κάποιες φορές είναι πολύ πιο εύκολο να κάνεις πραγματικότητα τα όνειρά σου σε μεγαλύτερη ηλικία. Όταν δεν αντιμετωπίζεις τον θάνατο σαν το τέλος – εγώ ποτέ δεν το έκανα – όσο μεγαλώνεις, αισθάνεσαι πιο ελεύθερος. Είναι λες και όλα τα μη ουσιώδη εξαφανίζονται δια μαγείας, εσύ ο ίδιος δεν αναζητάς πια επιβεβαίωση και φυσικά δεν κάνεις τρομακτικά σενάρια για το μέλλον. Για όλους αυτούς τους λόγους, ελπίζω πως θα φτάσουμε σε συλλογικό επίπεδο να βλέπουμε το γεγονός ότι μεγαλώνουμε όχι σαν κάτι που πρέπει να αποφύγουμε, αλλά σαν κάτι που πρέπει να αγκαλιάσουμε.

Φτάσατε στο burnout λόγω έλλειψης ύπνου και εξάντλησης. Πόσο σημαντική είναι η αυτοφροντίδα, το να αφιερώνουμε χρόνο στον εαυτό μας και να τον φροντίζουμε, έτσι ώστε να μην καταρρεύσει;

Έμαθα με πολύ σκληρό τρόπο ότι είναι πολύ σημαντική. Εξαιτίας της εξάντλησης και της επαγγελματικής εξουθένωσης, κατέρρευσα κυριολοεκτικά, με αποτέλεσμα πέφτοντας να σπάσω τα ζυγωματικά μου. Μετά από αυτό, άρχισα να υποστηρίζω ολοένα και περισσότερο πόσο πολύ συνδέονται η ευεξία και η αποδοτικότητα. Συνειδητοποίησα ότι η άποψη πως το burnout είναι το τίμημα που πρέπει να πληρώσουμε για την επιτυχία αποτελεί μία κοινή ψευδαίσθηση. Αντίθετα, η επιστήμη υποστηρίζει πως όταν βάζουμε σε προτεραιότητα την ευεξία μας, η ικανότητα λήψης αποφάσεων, η δημιουργικότητα, η απόδοση και η ψυχική μας ανθεκτικότητα αυξάνονται σε τεράστιο βαθμό.

Αναφερθήκατε προηγουμένως στα Μικροβήματα. Στην καθημερινότητά μας, ποια Μικροβήματα μπορούμε να ενσωματώσουμε για να μπορέσουμε να βάλουμε την ψυχική μας υγεία σε προτεραιότητα;

Ναι, θα σας αναφέρω τα 4 αγαπημένα μου Μικροβήματα που έχουν άμεσο αντίκτυπο στην ψυχική μας υγεία:

1.Επίλεξε μία ώρα το βράδυ, απενεργοποίησε τις ηλεκτρονικές σου συσκευές και απομάκρυνές τες από την κρεβατοκάμαρά σου

Το κινητό μας περιλαμβάνει όλα όσα μας προκαλούν άγχος και εμποδίζουν τον ύπνο μας: to-do lists, emails, projects και πολλά προβλήματα. Η αποσύνδεση από τον ψηφιακό κόσμο θα σε βοηθήσει να κοιμάσαι καλύτερα, να αποφορτίζεσαι πραγματικά και να επανασυνδεθείς με την γνώση, τη σοφία και την δημιουργικότητά σου.

2.Το πρωί με το που ξυπνήσεις, μην ξεκινήσεις την ημέρα σου με το να ασχοληθείς με το κινητό σου

Αντί για αυτό, αφιέρωσε ένα μόλις λεπτό, πάρε μία βαθιά αναπνοή και θυμίσου όλα εκείνα για τα οποία είσαι ευγνώμων και βάλε τους στόχους της ημέρας.

3.Η Νευροεπιστήμη αποδεικνύει ότι μπορούμε να διώξουμε το στρες μόλις σε 60-90 δευτερόλεπτα

Και αυτό μπορούμε να το κάνουμε εστιάζοντας στην αναπνοή μας, η οποία ενεργοποιεί το παρασυμπαθητικό νευρικό μας σύστημα, ελαττώνοντας τα επίπεδα της κορτιζόλης, της ορμόνης του άγχους. Ο Αμερικανικός Στρατός (Navy SEALs) χρησιμοποιεί μία μέθοδο περιορισμού του άγχους που ονομάζεται “box breathing.” Το μόνο που χρειάζεται να κάνεις είναι να πάρεις μία αναπνοή μετρώντας μέχρι το 4, να την κρατήσεις πάλι μετρώντας μέχρι το 4 και να την ελευθερώσεις σε 4 χρόνους.

4.Βάλε την ευγνωμοσύνη στη ζωή σου

Ένας πολύ εύκολος τρόπος να επωφεληθείς από τα οφέλη της ευγνωμοσύνης στη ζωή σου, είναι μέσω αυτού που οι επιστήμονες ονομάζουν “habit stacking,” όταν δηλαδή ενσωματώνεις μία νέα συνήθεια σε μία ήδη υπάρχουσα. Έτσι ακριβώς κάνω το αγαπημένο μου combo-Μικροβήμα: κάθε φορά που βουρτσίζω τα δόντια μου, σκέφτομαι 3 πράγματα για τα οποία είμαι ευγνώμων. Η ευγνωμοσύνη είναι ένα από τα πιο δυνατά συναισθήματα και έρευνες δείχνουν πως βοηθάει στον περιορισμό του άγχους και του στρες. Επομένως, κάνοντάς το την ώρα που βουρτσίζεις τα δόντια σου, είναι ένας πολύ εύκολος τρόπος να απολαύσεις τα οφέλη της ευγνωμοσύνης στη ζωή σου, χωρίς να χρειάζεσαι τίποτα άλλο σε μία ήδη γεμάτη ημέρα.

Ναι! Όταν βάζουμε σε προτεραιότητα την ευεξία και την ανθεκτικότητά μας, δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος να μην μπορούμε να δημιουργούμε.

Ποια Μικροβήματα ακολουθείτε εσείς για να θωρακίσετε την ψυχική σας υγεία;

Πέρα από τα αγαπημένα μου, χρησιμοποιώ το Reset tool της εφαρμογής μας, Thrive app. Είναι ένα από τα πιο δημοφιλή features. Είναι παρόμοιο με το Thrive Reset για το Zoom, που επιτρέπει στους χρήστες να μειώσουν το στρες τους σε μόλις 60 δευτερόλεπτα είτε χρησιμοποιώντας ένα από τα Resets που υπάρχουν ήδη, είτε δημιουργώντας ένα προσωποποιημένο. Χρησιμοποιώ το δικό μου καθόλη τη διάρκεια της ημέρας για να αποφορτίζομαι όποτε το χρειάζομαι.

Ποιο “μάθημα” πήρατε από την πανδημία; Υπήρχε κάτι που θεωρούσατε δεδομένο και λόγω του κορωνοϊού, αναθεωρήσατε; Τι σας έλειψε περισσότερο το διάστημα του lockdown;

Από την πανδημία έμαθα ότι είμαι κατά βάθος εσωστρεφής. Πάντα αγαπούσα να περνάω χρόνο μόνη μου, συνειδητοποίησα όμως ότι μου αρέσει πολύ περισσότερο από όσο νόμιζα. Και όπως όλοι, αυτό το διάστημα επαναπροσδιόρισα όλα αυτά που έχουν αξία στη ζωή μας, όπως η επαφή με τους άλλους και τον εαυτό μας.

Ποιος είναι ο μεγαλύτερός σας φόβος; 

Ο μεγαλύτερος φόβος μου έχει να κάνει με τις κόρες μου  – οι φόβοι είναι είτε μισοσχηματισμένοι είτε εξαιρετικά απίθανοι, ωστόσο δεν μπορείς να βάλεις σε mute το μητρικό ένστικτο.

Τι συμβουλή θα δίνατε στον νεότερο εαυτό σας;

Θα έλεγα στο νεότερο εαυτό μου να μην πέσει στην παγίδα της ψευδαίσθησης πως το τίμημα για να γίνεις επιτυχημένος είναι το burnout και η εξάντληση. Θα της έλεγα ότι θα γινόταν πιο επιτυχημένη, πιο ευτυχισμένη και πιο γεμάτη – και πιο αποδοτική – αν αφιέρωνε χρόνο για να αποφοτιστεί και να γεμίσει τις μπαταρίες της. Το μεγάλο ερώτημα είναι φυσικά αν εκείνη θα άκουγε – μαντεύω πως όχι!

Και μία τελευταία ερώτηση, ποιος είναι ο Thrive στόχος σας;

Να τερματίσω την επιδημία άγχους και επαγγελματικής εξουθένωσης, αλλάζοντας τον τρόπο που ζούμε και εργαζόμαστε. Είναι ένας πολύ φιλόδοξος στόχος, είναι ένα τεράστιο πρόβλημα, αλλά είμαι απέραντα αισιόδοξη.

Διάβασε ακόμα:

Thrive time: Το είδος της ξεκούρασης που δεν είναι πολυτέλεια

Ανθρώπινη επαφή: Το κλειδί για το υβριδικό μας μέλλον