Στα επόμενα 3 λεπτά θα μάθεις:
-Γιατί πρέπει να μην σταματάς να μαθαίνεις.
-Σε τι θα σε ωφελήσει η επιπλέον γνώση.
Στην Ελλάδα της κρίσης και της υψηλής ανεργίας, της συνεχιζόμενης ύφεσης και του αισθήματος αβεβαιότητας, ίσως προκαλεί έκπληξη ότι έχουν κατά καιρούς δημοσιευτεί έρευνες όπου μεγάλο ποσοστό εργοδοτών δηλώνουν ότι δεν μπορούν να βρουν προσωπικό με συγκεκριμένες δεξιότητες.
Είναι γεγονός ότι το «βιογραφικό μονοπάτι» των ατόμων έχει πλέον αλλάξει. Παλαιότερα, το μεγαλύτερο ποσοστό των ατόμων αφού ολοκλήρωνε τις σπουδές του και ξεκινούσε την επαγγελματική του καριέρα, παρέμενε τα περισσότερα χρόνια στο ίδιο επάγγελμα και μετά ακολουθούσε η συνταξιοδότηση.
Στην μετα-βιομηχανική κοινωνία που σήμερα ζούμε, στην κοινωνία της γνώσης και σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση αυτό πλέον δεν ισχύει. Στο πέρασμα των ετών, ένα άτομο είναι πιθανό να διανύσει μικρές ή μεγαλύτερες περιόδους ανεργίας, να αλλάξει επάγγελμα ή να καλείται να αναβαθμίσει τις γνώσεις και τις δεξιότητές του στο επάγγελμα που συνεχίζει να ασκεί. Ένα ακόμα χαρακτηριστικό αυτής της εποχής είναι η ανάγκη προσαρμογής σ’ ένα περιβάλλον που συνεχώς αλλάζει κυρίως εξαιτίας της ραγδαίας αύξησης της τεχνολογίας. Αυτές τις ανάγκες έρχεται να καλύψει η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση ειδικά και η δια βίου μάθηση γενικότερα. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο ΟΟΣΑ, η UNESCO και πλήθος ευρωπαϊκών και διεθνών οργανισμών δηλώνουν ότι η οικονομική ανάπτυξη των κρατών θα επιτευχθεί μέσα από την δια βίου μάθηση.
Τι είναι όμως η Δια Βίου Μάθηση
Η δια βίου μάθηση περιλαμβάνει όλες τις μορφές μαθησιακών δραστηριοτήτων στη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου, που αποσκοπούν στην απόκτηση ή την ανάπτυξη γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, οι οποίες συμβάλουν στη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης προσωπικότητας, στην επαγγελματική ένταξη και εξέλιξη του ατόμου, στην κοινωνική συνοχή, στην ανάπτυξη της ικανότητας ενεργού συμμετοχής στα κοινά και στην κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη. Η δια βίου μάθηση περιλαμβάνει την τυπική εκπαίδευση, τη μη τυπική εκπαίδευση και την άτυπη μάθηση.
Τα οφέλη της δια βίου μάθησης
Τα οφέλη της δια βίου μάθησης καλύπτουν όλους τους τομείς των δραστηριοτήτων ενός ατόμου και βοηθάνε το άτομο να ανταποκριθεί σε όλους τους ρόλους του, προσωπικούς, κοινωνικούς, οικογενειακούς, επαγγελματικούς. Η δια βίου μάθηση βοηθάει τα άτομα να ενταχθούν ή να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας. Η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας και η παγκοσμιοποίηση είναι δύο από τους βασικούς παράγοντες που νέα επαγγέλματα και ειδικότητες αναπτύσσονται και άλλα καταργούνται. Έτσι, κρίνεται αναγκαίο τα άτομα να ανανεώνουν, αναβαθμίζουν και να επικαιροποιούν τις γνώσεις και τις δεξιότητες τους. Μέσω της δια βίου μάθησης, τα άτομα μπορούν να διατηρήσουν την απασχολησιμότητά τους, να αλλάξουν επάγγελμα αν αυτό επιθυμούν ή αν αυτό επιβάλλουν οι δεδομένες συνθήκες, να εξελιχθούν επαγγελματικά. Πέρα όμως από τη συμβολή της στην επαγγελματική εξέλιξη του ατόμου, πλήθος θεωρητικών και ανεξάντλητες πηγές τεκμηριώνουν ότι η δια βίου μάθηση συμβάλλει στους υπόλοιπους ρόλους του ατόμου, όπως τους προσωπικούς και οικογενειακούς. Τέλος, η δια βίου μάθηση συμβάλει να γίνονται τα άτομα ενεργοί πολίτες με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα οφέλη μιας κοινωνίας και ενός κράτους συνολικά.
Συμμετοχή στην Δια Βίου Μάθηση
Και αφού τα οφέλη της δια βίου μάθησης, όπως αυτά αναλύθηκαν παραπάνω, είναι τόσα πολλά τι ακριβώς συμβαίνει και η Ελλάδα συνήθως βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις σε ό,τι αφορά στη συμμετοχή σε δράσεις Δια Βίου Μάθησης σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της Eurostat; Πώς μπορεί να αυξηθεί η ελκυστικότητα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης; Πώς μπορούν τα οφέλη που προκύπτουν από τη συμμετοχή σε οργανωμένες εκπαιδευτικές δραστηριότητες καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής ενός ατόμου να διαδοθούν σε μεγαλύτερο κοινό;
Πέρα από τη συμβολή της στην επαγγελματική εξέλιξη του ατόμου η δια βίου μάθηση συμβάλλει και στους υπόλοιπους ρόλους του ατόμου, όπως τους προσωπικούς και οικογενειακούς.
Στην Ελλάδα παρατηρείται το δίπολο υπερεκπαίδευση – υποεκπαίδευση, όπου άτομα με υψηλό εκπαιδευτικό υπόβαθρο συνεχίζουν να συμμετέχουν σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες και άτομα με χαμηλές γνώσεις και δεξιότητες να απέχουν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μεγαλώνει το χάσμα μεταξύ των δυο ομάδων. Με ποιο τρόπο θα μπορούσαμε να αυξήσουμε τη συμμετοχή σε εκπαιδευτικά προγράμματα των ατόμων που διαθέτουν χαμηλές γνώσεις και δεξιότητες; Οι έρευνες, οι μελέτες και οι προτάσεις για τις παραπάνω απαντήσεις δεν θα μπορούσαν να εξαντληθούν στο παρόν άρθρο και υπάρχει πλήθος θεωρητικών και ερευνητών που έχουν προσεγγίσει επαρκώς τα παραπάνω θέματα με ενδιαφέρουσες προτάσεις. Η αύξηση της ελκυστικότητας της δια βίου μάθησης και της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης είναι ένας από τους βασικούς στόχους της Ε.Ε. και πλήθος οργανισμών εργάζονται προς αυτήν την κατεύθυνση.
Τι μπορώ να κάνω για να συμμετέχω σε προγράμματα δια βίου μάθησης;
Το άτομο, ανάλογα τον τόπο διαμονής του, μπορεί να κάνει μία σειρά από ενέργειες προκειμένου να ενημερωθεί επαρκώς και να εκδηλώσει ενδιαφέρον προκειμένου να συμμετέχει σε εκπαιδευτικά προγράμματα, όπου τυχαίνει και αρκετές φορές αυτά να είναι είτε δωρεάν, είτε όμως και επιδοτούμενα. Το άτομο δηλαδή να λάβει και εκπαιδευτικό επίδομα από την συμμετοχή του σε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα.
Αρχικά, μπορεί να επισκεφτεί τον εργασιακό σύμβουλο του ΚΠΑ (Κέντρο Προώθησης της Απασχόλησης του ΟΑΕΔ) όπου πέρα από συμβουλές για εύρεση εργασίας, μπορεί να τον ενημερώσει και αναλυτικά για τα προγράμματα που ο ίδιος ο ΟΑΕΔ υλοποιεί. Στη συνέχεια, Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης διάφορων φορέων, όπως το ΙΝΕ της ΓΣΕΕ, το ΙΜΕ της ΓΣΕΕΒΕ διαθέτουν δομές στις μεγάλες πόλεις της χώρας και συχνά υλοποιούν προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης σε διάφορα αντικείμενα. Το άτομο μπορεί να εκδηλώσει ενδιαφέρον συμμετοχής στις δράσεις των παραπάνω φορέων είτε ηλεκτρονικά είτε με μία επίσκεψη στις δομές αυτές.
Επιπλέον, Ιδιωτικά Κέντρα Δια Βίου Μάθησης σε όλη την χώρα υλοποιούν προγράμματα δια βίου μάθησης και αρκετά εξ’ αυτών είναι επιδοτούμενα. Μέσω διαδικτύου, το άτομο μπορεί να αναζητήσει ποιοι φορείς δραστηριοποιούνται στην δική του περιφέρεια και να επισκεφτεί αυτούς τους φορείς προκειμένου να εκδηλώσει ενδιαφέρον συμμετοχής σε προγράμματα που είτε τρέχουν τώρα, είτε αναμένεται να ξεκινήσουν.
Μια πολύ σημαντική συμβουλή σε ότι αφορά τα παραπάνω είναι ότι όταν το άτομο επισκεφτεί αυτούς τους φορείς – δημόσιους ή ιδιωτικούς- να μη διστάσει να ρωτήσει που αλλού μπορεί ν’ απευθυνθεί προκειμένου να εκδηλώσει ενδιαφέρον, να ρωτήσει με ποιο τρόπο –ανάλογα τον τομέα που ενδιαφέρεται – μπορεί να αποκτήσει επιπλέον πρόσβαση σε δομές δια βίου μάθησης, να συζητήσει με το εκάστοτε στέλεχος ότι απορίες έχει σχετικά με τη δια βίου μάθηση, τα οφέλη αυτής και τις δράσεις που το ίδιο άτομο πρέπει να κάνει.
Όλοι όσοι εργαζόμαστε ή με οποιοδήποτε τρόπο εμπλεκόμαστε στη δια βίου μάθηση, θα πρέπει να υιοθετήσουμε ως «κοινό στόχο την οικοδόμηση μιας Ευρώπης στην οποία όλοι θα έχουν την ευκαιρία ν’ αναπτύξουν τις δυνατότητες τους στο έπακρο, να αισθάνονται ότι μπορούν να συνεισφέρουν και ότι ανήκουν».
Εσύ; Ξέρεις πώς θα αυξήσεις τις γνώσεις σου γρήγορα και αποτελεσματικά;
Αρχική δημοσίευση από τη Μαρία Γιαμπουλάκη στο www.epixeiro.gr.
Διάβασε ακόμα:
Νέος Στη Δουλειά; 5+1 Συμβουλές Για Ομαλή Μετάβαση Στην Επαγγελματική Ζωή