Τη θαυμάζω χρόνια. Για την άμεση, δυναμική και πρωτότυπη γραφή της στα άρθρα που συντάσσει. Για τον επαγγελματισμό και την αμεροληψία που τη διακρίνει ως δημοσιογράφο. Για το εύστροφο, ανοιχτό μυαλό της. Για την αισιοδοξία και το χιούμορ της. Μα κυρίως και πάνω από όλα, για την απίστευτα ζεστή καρδιά της. Και η αλήθεια είναι ότι κάθε φορά που συζητώ μαζί της με μαγνητίζει με τον γεμάτο ειλικρινές ενδιαφέρον τρόπο που με κοιτάει με το … ένα γαλαζοπράσινό της μάτι. Και νιώθω τόσο να με κατακλύζει η θετική της αύρα, που είναι πραγματικά λίγες οι φορές που έχω  προσέξει το μη άρτιό της μάτι.

Η Φίλια Μητρομάρα είναι η δημοσιογράφος, web editor και blogger, που δεν άφησε την ατέλεια αυτή της φύσης να την πάει πίσω. Όχι μόνο την αποδέχτηκε αλλά τη μετέτρεψε σε μονοπάτι εξέλιξης.

Και παρά τις όποιες δυσκολίες με τις οποίες ήρθε αντιμέτωπη, για τις οποίες μιλά πιο κάτω, έχει να πει κάτι ιδιαίτερα σημαντικό σε όλους. Ότι η διαφορετικότητα αποτελεί τόσο μέρος της ζωής όσο και μέρος της γοητευτικής μας ύπαρξης. Σήμερα, εκτός από την επιτυχημένη επαγγελματικής της πορεία και την ήρεμη οικογενειακή ζωή που απολαμβάνει, διαγράφει μία πορεία δράσης για την αποδοχή της διαφορετικότητας. Με αφορμή φυσικά το προσωπικό της βίωμα και τι άλλο, το μικρό κλειστό και μη λειτουργικό της μάτι.

Φίλια, γεννήθηκες μονόφθαλμη;

Ναι, γεννήθηκα με μονόφθαλμη όραση και μικροφθαλμία. Δηλαδή δεν βλέπω καθόλου από το δεξί μου μάτι και είναι πιο μικρό από το αριστερό. Η αιτία δεν έχει διασαφηνιστεί, άλλοι πιστεύουν ότι προκλήθηκε από αυτοτραυματισμό, άλλοι από κάποια λοίμωξη στη μήτρα, κάποιοι άλλοι ότι ήταν σχιστία… Η επιστήμη σηκώνει ψηλά τα χέρια στην περίπτωσή μου!

Κάτι τόσο φαινομενικά απλό, ένα λίγο πιο κλειστό μάτι ή, τουλάχιστον, αυτή την εικόνα βλέπω εγώ, σε καθιστά διαφορετική;

Όλοι είμαστε διαφορετικοί. Αν κοιτάξεις γύρω σου, κανένας δεν έχει τα ίδια χαρακτηριστικά με κανένα άλλον. Επομένως, είμαστε και μοναδικοί. Ο καθείς με τις ατέλειές του.

Θα σε γυρίσω στο παρελθόν. Πώς αντιμετώπισαν οι γονείς σου αυτή σου τη διαφορετικότητα;

Πάντα θυμάμαι με συγκίνηση αυτό που μου διηγούνταν η μητέρα μου. Η μαμά μου, όταν γεννήθηκα, έκλαιγε, επειδή είχα αυτήν την ατέλεια. Ο πατέρας μου της είπε «Μην κλαις. Το παιδάκι μας θα το αγαπάω περισσότερο κι ας γεννήθηκε με ένα ματάκι». Χρόνια αργότερα η κόρη μου μου είπε σχεδόν το ίδιο πράγμα: «Μαμά, εγώ σε αγαπώ και με χαλασμένο ματάκι, γιατί έχεις καλή καρδιά».

Οι γονείς μου πήραν πολλές γνώμες ειδικών για το τι πρέπει να γίνει με το μάτι μου. Η μοναδική αποκατάσταση που μπορούσε να γίνει ήταν αισθητική, επειδή το οπτικό νεύρο ήταν κατεστραμμένο εξαρχής. Πριν 40 χρόνια η λύση ήταν η χειρουργική αφαίρεση του ματιού και η τοποθέτηση γυάλινου ματιού. Ευτυχώς που δεν επέλεξαν αυτήν τη λύση. Μόνον ο παπαγάλος και ο γάντζος θα μου έλειπε για να γίνω πραγματική … πειρατίνα!

Επίσης, πιστεύω ότι με βοήθησαν πολύ στο θέμα της αυτοπεποίθησης, δε με αντιμετώπισαν ως το παιδί που έχει πρόβλημα, αλλά ως ένα φυσιολογικό παιδί. Έτσι, δεν ένιωθα μειονεκτικά.

Πώς αντιλαμβανόσουν εσύ, ως παιδί ,τη διαφορετικότητά σου;

Δεν ένιωθα ότι διαφέρω σε κάτι, επειδή έμαθα να ζω με μονόφθαλμη όραση. Το θέμα ήταν πώς την αντιλαμβανόντουσαν οι άλλοι. Στα πρώτα χρόνια του δημοτικού είχα δεχτεί bullying από τους συμμαθητές μου. «Αλλήθωρη, στραβούλιακας, γκαβή» και άλλους τέτοιους χαρακτηρισμούς δεχόμουν καθημερινά. Εννοείται ότι με πλήγωναν, αλλά φρόντιζα να εστιάζω σε αυτό που με έκανε χαρούμενη. Και το κυριότερο: δεν έπεσα ποτέ στην παγίδα της αυτολύπησης. Το «πρόβλημά» μου πιστεύω ότι καθόρισε τον τρόπο με τον οποίο «βλέπω» τα πράγματα. Αν με ρωτήσεις πώς βλέπω, απαντώ το εξής: Βλέπω. Τελεία. Μονόφθαλμα, αλλά όχι κοντόφθαλμα.

Τι προβλήματα σου δημιούργησε;

Δεν έγινα πιλότος! Αστειεύομαι. Αν εξαιρέσεις ότι δεν έχω καλή περιφερική όραση, χρειάζεται να στρίβω το κεφάλι μου προς τα δεξιά για να δω καλύτερα και το ότι δεν βλέπω τρισδιάστατα (ταινίες 3D δε βλέπω), δε θα έλεγα ότι μου δημιούργησε ιδιαίτερα προβλήματα. Οδηγώ αυτοκίνητο (αν και αλλάζω δίπλωμα κάθε τρία χρόνια), έχω ταξιδέψει πολύ, κάνω μία δουλειά που αγαπώ, κοινωνικά ήμουν και είμαι εξωστρεφής.

Αντιθέτως, θα έλεγα ότι με βοήθησε να εκτιμήσω τα πράγματα με άλλο μάτι, γιατί με ένα μάτι μπορώ να δω την αγάπη της κόρης μου, τη στήριξη του συζύγου μου, την εκτίμηση των συναδέλφων μου, τη φιλία των φίλων μου κ.ο.κ. Δηλαδή, μπορώ να δω τα πάντα. Δεν είναι η ατέλεια, η κάθε μας ατέλεια, που μας εμποδίζει να είμαστε ευτυχισμένοι και να μη βλέπουμε τη φωτεινή πλευρά της ζωής. Αυτό που μας εμποδίζει είναι ο ατελής μας χαρακτήρας. Το μοναδικό πρόβλημα συνήθως το δημιουργούν οι άλλοι και ο τρόπος με τον οποίο με βλέπουν.

Δηλαδή είχες πρόβλημα με τους άλλους;

Οι έρευνες λένε ότι ο εγκέφαλός μας χρειάζεται μόλις 100 χιλιοστά του δευτερολέπτου για να αξιολογήσει την ελκυστικότητα, την ανταγωνιστικότητα ή την αξιοπιστία ενός προσώπου που αντικρίζει για πρώτη φορά. Ε, λοιπόν, όταν με βλέπει κάποιος για πρώτη φορά χρειάζεται περισσότερα από 100 χιλιοστά του δευτερολέπτου για να με αξιολογήσει, επειδή το ανθρώπινο μάτι θέλει το χρόνο του να προσαρμοστεί στο διαφορετικό. Συνήθως νιώθει άβολα ή αμήχανα, επειδή δεν έχουμε, αυτό που λέμε και… στα ελληνικά, eye contact. Την αμηχανία την καταλαβαίνω, αλλά δε δέχομαι κάποιον να λέει για μένα «Αχ! την καημένη». Κανείς δεν είναι καημένος, επειδή είναι ατελής.

Τι δυσκολίες είχες στη μελέτη; Ως μαθήτρια, φοιτήτρια και επαγγελματίας. Κι επίσης, σήμερα που κάνεις ένα επάγγελμα που απαιτεί συνεχόμενη γραφή και διάβασμα. Σε δυσκολεύει το γεγονός ότι είσαι μονόφθαλμη;

Νομίζω ότι όλοι όσοι διαβάζουν και γράφουν εντατικά έχουν θέμα με τα μάτια τους όπως ξηροφθαλμία, κόπωση κλπ. Δυσκολίες δε θα έλεγα ότι είχα. Φόβο, όμως, ναι. Επειδή στην περίπτωσή μου ισχύει το «ένα ίσον κανένα», φοβάμαι μήπως χάσω την όρασή μου καθώς μεγαλώνω.

Πιστεύω ότι όλοι έχουμε τις δυσκολίες μας καθημερινά, το θέμα είναι πώς τις … βλέπουμε: με μισό μάτι, με ένα μάτι ή διάπλατα και ορθάνοιχτα σε ό,τι είναι να έρθει;

Με τον έρωτα πώς τα πήγες; Αποτέλεσε εμπόδιο το χαρακτηριστικό σου αυτό;

Δε θα το έλεγα. Υπήρξε και αποδοχή υπήρξε και απόρριψη. Σε όλους συμβαίνει αυτό! Αλλά, λόγω του δυναμικού μου χαρακτήρα και του χιούμορ μου, ξεπερνούσαν γρήγορα το μάτι και πήγαιναν κατευθείαν στην καρδιά!

Είσαι μητέρα ενός παιδιού. Ποιο είναι το πιο σπουδαίο μήνυμα που του περνάς για τη διαφορετικότητα;

Η κόρη μου μεγαλώνει με μία μαμά που έχει μονόφθαλμη όραση. Δε χρειάζεται να της περάσω κάποιο μήνυμα, το παράδειγμά μου «φωνάζει» από οποιοδήποτε μήνυμα. Βλέπει πώς με αντιμετωπίζουν, φυσιολογικά και με σεβασμό και κάνει το ίδιο και στους άλλους. Το βασικό πράγμα που της έχω διδάξει είναι ο σεβασμός. Να σέβεται όχι μόνο τα άτομα με δυσκολίες, αλλά και κάθε είδους διαφορετικότητα.

Στον επαγγελματικό τομέα τα έχεις πάει πολύ καλά. Ήσουν πάντα σε ανώτερες θέσεις (αρχισυντάκτρια, διευθύντρια). Ένιωσες ότι κάποιοι ίσως δε σε επέλεξαν σε κάποια θέση λόγω του ότι ήσουν μονόφθαλμη; Αισθάνθηκες ότι χρειάζεται να προσπαθήσεις περισσότερο για να αποδείξεις την αξία σου;

Κάποιες φορές ίσως να χρειάστηκε να προσπαθήσω περισσότερο, προκειμένου να αποδείξω τι πραγματικά αξίζω, αλλά δε νομίζω πως το θέμα ήταν το μάτι μου.

Μίλησέ μας για τη συμμετοχή στο TEDx Θεσσαλονίκης. Ποιο ήταν το βασικό μήνυμα που θέλησες να περάσεις;

Η εμπειρία στο TEDx Θεσσαλονίκης ήταν μια από τις καλύτερες εμπειρίες της ζωής μου! Οκτακόσια άτομα και 200 εθελοντές άκουσαν αυτό: να δούμε τη διαφορετικότητα με … άλλο μάτι, χωρίς μιζέρια και οίκτο. Ο οίκτος γενικά είναι άχρηστος για όλους όσοι είναι διαφορετικοί. Να αποκτήσουμε ενσυναίσθηση για να καταφέρουμε να εκτιμήσουμε τους ανθρώπους όπως πραγματικά είναι και όχι όπως φαίνονται. Πιστεύω ότι η ενσυναίσθηση είναι η δεξιότητα του 21ου αιώνα, που οφείλουμε να κατακτήσουμε για να αλλάξει η στάση μας απέναντι στη διαφορετικότητα.

Πώς σκέφτεσαι, γενικότερα, στο μέλλον να δράσεις σχετικά με τη διάδοση του μηνύματος για την αποδοχή της διαφορετικότητας;

Υπάρχουν κάποιες σκέψεις, αλλά προς το παρόν αφήνω να κοπάσει λίγο ο απόηχος των ομιλιών.

Μία έντονη διαφορετικότητα, ένα φαινομενικό μειονέκτημα ή ακόμα κι ένα αρνητικό βίωμα μπορεί να ανοίξει δρόμους δράσης και εξέλιξης. Το πιστεύεις αυτό;

Η διαφορετικότητα μπορεί να ανοίξει δρόμους αρκεί να είναι και το ίδιο το άτομο ανοιχτό προς τους άλλους, να αποφασίσει να κάνει αυτό το βήμα μπροστά και να μοιραστεί το πρόβλημά του. Μέχρι πριν κάποια χρόνια δε μιλούσα καθόλου για το μάτι μου, επειδή δεν το θεωρούσα «πρόβλημα», τουλάχιστον όπως το θεωρούν οι άλλοι. Κάποια στιγμή πόσταρα μία φωτό μου στα social, ανφάς, χωρίς να καλύπτω το μάτι μου με μαύρα γυαλιά και συνειδητοποίησα πόσο σημαντικό είναι να μοιράζεσαι την ιστορία σου. Υπάρχει πολύς κόσμος που θέλει να ακούσει και να πάρει θάρρος, να εμπνευστεί. Σίγουρα οι ιστορίες διαφορετικότητας εμπνέεουν. Στο TEDx Θεσσαλονίκης, μετά την ομιλία μου, με προσέγγισαν κάποιοι από το κοινό ζητώντας μου να μιλήσω σε φίλους τους ή συγγενείς τους που έχουν παρόμοιο πρόβλημα με μένα, να πάρουν δύναμη από το παράδειγμά μου. Αυτό και μόνο ήταν εκπληκτικό και συγκινητικό. Γιατί το να ανοίγεσαι στους άλλους και να μοιράζεσαι με τους άλλους μπορεί να κάνει τελικά τον κόσμο μας καλύτερο.

Διάβασε ακόμα:

Αθανασία Παππά: Το Καλύτερο “Φάρμακο” Για Μένα Είναι Η Δράση

Τρέξε Γι’ Αυτούς Που Δεν Μπορούν

Author(s)

  • Φλώρα Κασσαβέτη

    Δημοσιογράφος Υγείας και Ευεξίας

    Η Φλώρα Κασσαβέτη είναι δημοσιογράφος υγείας ευεξίας. Υπήρξε Αρχισυντάκτρια στο περιοδικό Forma και περιοδικό Παιδί και Νέοι Γονείς και στα site Τhriveglobal.gr και Bestofyou.gr του Ομίλου Αntenna.