Στα επόμενα 3 λεπτά θα μάθεις:
-Τι είναι το digital eye strain.
-Γιατί να κάνεις την άσκηση 20-20-20.
Άλλη μια μέρα που περνάς με τα μάτια καρφωμένα στην οθόνη για ώρες, λόγω δουλειάς. Νιώθεις τα μάτια σου να τσούζουν ή να έχουν στεγνώσει, βλέπεις κάπως θολά, αισθάνεσαι τον αυχένα σου πιασμένο και τον πονοκέφαλο να σε επισκέπτεται όλο και πιο συχνά. Και το χειρότερο; Η συγκέντρωσή σου μάλλον δεν είναι στα φόρτε της, πράγμα που μειώνει την αποδοτικότητά σου. Όλα αυτά μπορεί να είναι τυπικά συμπτώματα όλων εκείνων που η εργασία τους απαιτεί να χρησιμοποιούν πολλές ώρες υπολογιστή. Στη σημερινή εποχή της τεχνολογίας και της εξάρτησης από τις ηλεκτρονικές συσκευές, η ψηφιακή καταπόνηση των ματιών (digital eye strain) είναι μάλλον κάτι συνηθισμένο, όμως παράλληλα φαίνεται ότι μπορεί να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την απόδοση στο χώρο εργασίας.
Όπως εξηγεί ο Δρ Αναστάσιος Ι. Κανελλόπουλος, καθηγητής Οφθαλμολογίας, η παρατεταμένη χρήση ψηφιακών συσκευών προκαλεί παρόμοια συμπτώματα με αυτά των ατόμων που κάνουν έντονη χρήση της κοντινής τους όρασης στο επάγγελμά τους, όπως οι ωρολογοποιοί και οι κοσμηματοποιοί. Όταν το βλέμμα προσηλώνεται σε μια οθόνη σε κοντινή απόσταση, χάνεται η αίσθηση του βάθους και της στερεοσκοπικής όρασης και επίσης λειτουργεί αδιάκοπα ο μηχανισμός της προσαρμογής. Η σύγκλιση των ματιών, που συμβαίνει όταν κοιτάζουμε σε κοντινή απόσταση, βρίσκεται σε συνεχή υπερδιέγερση. Ταυτόχρονα, λόγω προσήλωσης, μειώνεται η συχνότητα με την οποία ανοιγοκλείνουμε τα βλέφαρα και κατά συνέπεια αυξάνεται η αίσθηση της ξηρότητας, καθώς δεν ανανεώνεται επαρκώς η δακρυϊκή στιβάδα.
Ορισμένοι άνθρωποι μπορούν να εργάζονται για πολλές ώρες μπροστά σε οθόνες χωρίς να έχουν κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα, όμως υπάρχουν και εκείνοι στους οποίους η ψηφιακή καταπόνηση των ματιών μπορεί, εκτός από τα ενοχλητικά συμπτώματα, να μειώσει την εργασιακή τους απόδοση.
Ας δούμε λοιπόν τι συστήνει ο ειδικός για την πρόληψη της ψηφιακής καταπόνησης των ματιών.
Προτίμησε τη μεγάλη οθόνη
Η χρήση φορητών συσκευών με πολύ μικρότερες οθόνες προκαλεί επιπλέον καταπόνηση στα μάτια, καθώς αναγκάζεσαι να κρατήσεις αυτές τις συσκευές σε απόσταση κοντινότερη από τη φυσιολογική απόσταση «διαβάσματος», επιβάλλοντας έτσι στους μυς των ματιών να δουλεύουν πιο σκληρά, για να δεις τα μικρά γράμματα, παραδείγματος χάριν στην οθόνη του κινητού. Γι’ αυτό καλύτερα να προτιμάς την οθόνη του υπολογιστή.
Κάνε την άσκηση 20-20-20
Για να ξεκουράζονται τα μάτια κατά τη διάρκεια της εργασίας, συστήνονται συχνά διαλείμματα. Πιο συγκεκριμένα, στόχος πρέπει να είναι να κάνεις διάλειμμα κάθε 20 λεπτά συνεχόμενης εργασίας σε υπολογιστή. Ως άσκηση μπορείς να προσηλώνεις το βλέμμα σου σε ένα μακρινό σημείο (περίπου 6 μέτρα μακριά) για 20 δευτερόλεπτα, ώστε να χαλαρώνουν οι μύες της προσαρμογής.
Στην Αμερική αυτή η άσκηση ονομάζεται 20-20-20, καθώς κάθε 20 λεπτά κοιτάς στα 20 πόδια για 20 δευτερόλεπτα.
Έλεγξε αν η οθόνη έχει τη σωστή απόσταση
Ένας εύκολος τρόπος είναι να απλώσεις το χέρι σου και να την αγγίξεις. Η οθόνη θα πρέπει να βρίσκεται σε απόσταση ίση με τον τεντωμένο βραχίονά σου (σε μια απόσταση δηλαδή 50 έως 100 εκατοστά). Επίσης, η οθόνη θα πρέπει να είναι πάντα σε απόλυτη ευθεία και κάθετα μπροστά σου κι όχι τοποθετημένη δεξιά ή αριστερά στο γραφείο σου.
Φρόντισε για τον σωστό φωτισμό
Η καταπόνηση συχνά σχετίζεται με το πολύ δυνατό φως, είτε αυτό είναι φυσικό (ήλιος), είτε τεχνητό (λάμπες). Όταν χρησιμοποιούμε κομπιούτερ, ο φωτισμός πρέπει να είναι ο μισός από αυτόν που τυπικά υπάρχει στα περισσότερα γραφεία – και βεβαίως να μη «χτυπάει» την οθόνη του κομπιούτερ, αλλά, αν είναι δυνατόν, να «έρχεται» από το πλάι και από το πάτωμα. Πολλοί χρήστες διαπιστώνουν ότι τα συμπτώματά τους στα μάτια βελτιώνονται, όταν δεν έχουν φως πάνω απ’ το κεφάλι τους.
Περιόρισε την αντανάκλαση
Η αντανάκλαση του φωτός στους τοίχους και στις λείες επιφάνειες, καθώς και στην οθόνη του υπολογιστή, επίσης κουράζει τα μάτια. Εξέτασε το ενδεχόμενο να επενδύσεις σε οθόνη που δεν αντανακλά το φως και, αν μπορείς βάψε τους λευκούς τοίχους σε ένα πιο σκούρο και ματ χρώμα. Άρα, ο χώρος που εργάζεσαι παίζει πολύ σημαντικό ρόλο.
Μην ξεχνάς την ενυδάτωση των ματιών
Αν το επάγγελμά σου απαιτεί να δουλεύεις μπροστά σε οθόνη, θα πρέπει να φροντίζεις μέσα στην ημέρα να χρησιμοποιείς τεχνητά δάκρυα για την καλύτερη ενυδάτωση της οφθαλμικής επιφάνειας και την πρόληψη ενοχλητικών συμπτωμάτων. Επίσης, βοηθάει να βλεφαρίζεις συχνά τα μάτια σου, 10 φορές με αργό ρυθμό κάθε 20 λεπτά ώστε να υγραίνονται.
Ενημερώσου για τα φίλτρα
Όχι μόνο για φίλτρα που μπορείς να χρησιμοποιείς στον υπολογιστή για πιο ξεκούραστη εργασία, αλλά και για ειδικά γυαλιά με κατάλληλα φίλτρα που υπάρχουν για την πολύωρη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή. Φυσικά, σε περίπτωση που τα συμπτώματα παραμένουν σε βαθμό που δυσκολεύουν την εργασία σου, θα πρέπει να γίνει οφθαλμολογικός έλεγχος και συζήτηση με τον οφθαλμίατρό σου.
Αν όλη μέρα δουλεύεις σε οθόνη, θα πρέπει, γυρίζοντας σπίτι, να κάνεις μια σχετική αποτοξίνωση. Μην πέφτεις επομένως πάλι στις οθόνες για να χαλαρώσεις. Κάνε πράγματα που θα επιτρέψουν στα μάτια σου να περιπλανηθούν μακριά ή ακόμα καλύτερα βγες έξω!
Αναστάσιος Κανελλόπουλος
Είναι Χειρουργός Οφθαλμίατρος, Ιδρυτής και Επιστημονικός Διευθυντής Ινστιτούτου Οφθαλμολογίας LaserVision, Καθηγητής Οφθαλμολογίας Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, NYU Medical School, και Πρόεδρος του International Society of Refractive Surgery. Παρίσταται ως προσκεκλημένος ομιλητής σε οφθαλμολογικά συνέδρια παγκοσμίως και θεωρείται διεθνώς πρωτοπόρος χειρουργός σε εφαρμογές του laser, τόσο στη διαθλαστική χειρουργική, όσο και σε λοιπές οφθαλμολογικές επεμβάσεις. Σήμερα διδάσκει για φροντιστήρια LASIK και για συναδέλφους οφθαλμιάτρους τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ.
Διάβασε ακόμα:
Οι Συνήθειες Που Επηρεάζουν Την Αποδοτικότητά Σου