Στα επόμενα 3 λεπτά θα μάθεις:
– Πώς το burnout απειλεί την υγεία σου.
– Πώς να το αναγνωρίσεις πριν καταρρεύσεις.
Η αλήθεια είναι ότι πολλές φορές έχουμε την τάση να μην παίρνουμε στα σοβαρά κάτι επιβαρυντικό για την υγεία μας, παρά μόνο αν χαρακτηριστεί επίσημα ως ασθένεια. Τίποτα δεν αρκεί να μας ταρακουνήσει και να μας κάνει να προσέξουμε τον εαυτό μας περισσότερο, παρά μόνο αν ακούσουμε τον γιατρό να λέει: “νοσείς” ή “έχεις την τάδε ασθένεια και χρειάζεσαι θεραπεία”.
Πάρε για παράδειγμα τον πονόλαιμο. Όσο είσαι σπίτι, τον υποτιμάς και λες “θα περάσει”. Μόλις πας στον γιατρό και σου πει ότι έχεις αμυγδαλίτιδα και ότι χρειάζεσαι αντιβίωση, αρχίζεις να παίρνεις τον πονόλαιμό σου πιο σοβαρά και ξεκινάς να φροντίζεις τον εαυτό σου. Έτσι κάπως εξελίχθηκαν τα πράγματα τον τελευταίο καιρό και με το burnout, που στα ελληνικά ο όρος αναφέρεται ως “επαγγελματική εξουθένωση”.
Πόσο σοβαρά το έχεις πάρει;
Ότι το burnout ήταν και είναι παντού γύρω σου το ξέρεις. Το ακούς να χτυπά δεξιά και αριστερά εργαζόμενους, φίλους, συγγενείς και συναδέλφους, ενώ το πιθανότερο είναι ότι έχεις βιώσει κι εσύ τα συμπτώματά του. Σύμφωνα, εξάλλου, με τη μελέτη Gallup study, το 23% των εργαζομένων παρουσιάζει συμπτώματα επαγγελματικής εξουθένωσης πολύ συχνά ή συνεχώς, ενώ το 44% περιστασιακά. Όλα δείχνουν μάλιστα ότι τα κρούσματα είναι αυξανόμενα μεταξύ των εργαζομένων κι ότι η επαγγελματική εξουθένωση είναι κάτι που εξελίσσεται σε παγκόσμια επιδημία.
Πόσο όμως σοβαρά το έχεις πάρει; Εσύ; Εγώ; Όλοι μας; Και στο δια ταύτα. Έχεις καταλάβει πόσο σοβαρά μπορεί να πλήξει την υγεία σου;
Σήμερα γνωρίζουμε ότι το burnout σχετίζεται με συγκεκριμένα προβλήματα στην υγεία, όπως διαβήτη τύπου 2, υψηλή χοληστερίνη, υπέρταση, εμφράγματα, εγκεφαλικά, ακόμα και θάνατο πριν την ηλικία των 45 ετών.
Παρόλα αυτά, αντιμετωπίζεται περισσότερο ως αναγκαίο κακό και λιγότερο ως φαινόμενο που υποβαθμίζει σοβαρά την υγεία. Κάτι, ωστόσο, φαίνεται ότι πάει να αλλάξει …
Ποιος χτυπάει το καμπανάκι;
Η είδηση έφτασε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και κατέκλυσε τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Η εργασιακή εξουθένωση εντάσσεται πλέον στη διεθνή Λίστα Ταξινόμησης Ασθενειών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ). Παρόλο όμως που προηγουμένως η υπερκόπωση στην εργασία είχε συμπεριληφθεί στη Διεθνή Λίστα Ταξινόμησης Ασθενειών, ο ΠΟΥ έδωσε διευκρινίσεις, υπογραμμίζοντας ότι η επαγγελματική εξουθένωση δεν είναι ασθένεια. Είναι ένα φαινόμενο που συνδέεται με την εργασία.
Πιο συγκεκριμένα, ο εκπρόσωπος του ΠΟΥ διευκρίνισε ότι το burnout περιλαμβανόταν ήδη στην προηγούμενη ταξινόμηση στο κεφάλαιο: “Παράγοντες που επηρεάζουν την κατάσταση της υγείας”. Η νέα ταξινόμηση που ονομάζεται CIP-11 υιοθετήθηκε επίσημα κατά τη φετινή 72η Παγκόσμια Συνέλευση του ΠΟΥ και θα τεθεί σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2022. Σε τι χρησιμεύουν όμως όλα αυτά;
Σε τι χρησιμεύει η ταξινόμηση Ασθενειών του ΠΟΥ;
Η συγκεκριμένη ταξινόμηση παρέχει μια κοινή γλώσσα, χάρη στην οποία οι επαγγελματίες της υγείας μπορούν να ανταλλάσσουν πληροφορίες παντού στον κόσμο. Και κυρίως να κάνουν ορθή διάγνωση με οδηγό συγκεκριμένα συμπτώματα. Με βάση αυτά, το burnout περιγράφεται ως ένα σύνδρομο που προκύπτει από το χρόνιο εργασιακό στρες, του οποίου η διαχείριση δεν έχει γίνει με επιτυχία και χαρακτηρίζεται από τρία στοιχεία: αίσθημα εξάντλησης, κυνισμό ή αρνητικά συναισθήματα σε σχέση με την εργασία και μειωμένη επαγγελματική αποτελεσματικότητα. Πρόσεξέ το, όμως, αυτό που μόλις διάβασες. Burnout δεν είναι μόνο η στιγμή που θα καταρρεύσεις και θα πέσεις στο κρεβάτι ή στο πάτωμα. Είναι και το όλο διάστημα προ της κατάρρευσης, κατά το οποίο βιώνεις τα πιο πάνω συμπτώματα.
Και ποιο είναι το όφελος για τον ασθενή;
Ίσως πράγματι να δυσκολεύεσαι να καταλάβεις σε τι μπορεί να αποδειχθούν χρήσιμα τα παραπάνω για έναν εργαζόμενο με επαγγελματική εξουθένωση.
Ρωτήσαμε λοιπόν τον Γιώργο Τρίμη, Παιδίατρο, Διδάκτορα Πανεπιστημίου Αθηνών, Υπεύθυνο Ιατρικού Τμήματος Εμβολίων της φαρμακευτικής εταιρείας MSD, ο οποίος ανέφερε τα εξής: “Η ταξινόμηση ενός συγκεκριμένου συνδυασμού συμπτωμάτων στη λίστα των νοσημάτων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ως ξεχωριστή ιατρική κατάσταση έχει προφανή οφέλη για τους ασθενείς που αφορά αυτή η οντότητα. Η απουσία μίας κατάστασης, δηλαδή μίας σειράς συμπτωμάτων που κατατάσσονται ως ξεχωριστή νόσος, από αυτή τη λίστα δεν ευαισθητοποιεί τους ιατρούς να την αναγνωρίζουν και να παρεμβαίνουν θεραπευτικά, συνεπώς ασθενείς που υποφέρουν από αυτή την πάθηση μένουν αβοήθητοι. Αντιθέτως, η ευαισθητοποίηση της ιατρικής κοινότητας συντελεί στην άρση των συμπτωμάτων λόγω της κατάλληλης προσέγγισης των ασθενών. Άτομα που μένουν αβοήθητα περιθωριοποιούνται από το οικογενειακό και εργασιακό περιβάλλον, αφού ο μη χαρακτηρισμός των συμπτωμάτων τους ως νόσημα τους κατατάσσει σε άτομα με απροσδιόριστα ή και αναίτια λειτουργικά προβλήματα, με αποτέλεσμα να μη λαμβάνουν την αναγκαία υποστήριξη από τα οικεία πρόσωπα ή τον εργοδότη τους. Οι επακόλουθες συνέπειες μπορεί να είναι πολύ σοβαρές, όπως απόλυση από την εργασία, διαζύγιο, ψυχικές διαταραχές”.
Με βάση τα παραπάνω, είναι ευνόητο ότι το ζητούμενο δεν είναι η αναρρωτική άδεια που θα μπορούσε να διεκδικήσει ένας εξουθενωμένος εργαζόμενος. Το θέμα είναι να πάρουν πιο σοβαρά τόσο οι εργαζόμενοι, όσο οι εργοδότες αλλά και η ιατρική κοινότητα το φαινόμενο burnout και να δράσουν μεταρρυθμιστικά για την πρόληψή του και οργανωμένα για την αντιμετώπισή του. Κι όπως φαίνεται, ο δρόμος προς αυτήν την κατεύθυνση έχει ανοίξει.
Γι’ αυτό λοιπόν νίκησε το burnout πριν σε νικήσει!
Διάβασε ακόμα:
Μαρίνα Βερνίκου: “Δεν Παθαίνω Βurnout, Γιατί Υπάρχει Η Επόμενη Μέρα Και Δε Χάλασε Ο Κόσμος”
Γραφεία Ανοιχτού Τύπου: Πώς Επηρεάζουν Τις Σχέσεις Μεταξύ Των Συναδέλφων