Στα επόμενα 3 λεπτά:

-Τα ποσοστά αύξησης των περιστατικών διατροφικών διαταραχών παγκοσμίως.

-Τα αίτια που πυροδοτούν νέα περιστατικά και υποτροπές.


Τη σχέση μας με τη τροφή. Και αυτό -μεταξύ άλλων- έχει επηρεάσει η πανδημία. Πρόκειται για μια λιγότερο “φωτισμένη” συνέπεια της πανδημίας όχι όμως και λιγότερο ανησυχητικά. Πιο συγκεκριμένα η έντονη ενασχόληση του γενικού πληθυσμού με την τροφή και το σώμα είναι μια αντίδραση στο φόβο της πανδημίας και του lockdown. Ως εκ τούτου έχει σημειωθεί αύξηση των διατροφικών διαταραχών.

Σύμφωνα με τη Δρ. Μαρίας Τσιάκα, Προέδρο του Ελληνικού Κέντρου Διατροφικών Διαταραχών οι συνέπειες που έχει η πανδημία του COVID-19 στις διατροφικές συμπεριφορές, τόσο στο γενικό πληθυσμού, όσο και στους ανθρώπους που βρίσκονται σε διαδικασία ανάρρωσης από τις διατροφικές διαταραχές είναι δεδομένες και τα νούμερα που καταγράφουν διεθνείς μελέτες είναι άκρως ανησυχητικά.

Τι δείχνουν τα νούμερα;

Επιδημιολογική μελέτη στην Αυστραλία, όπου το 28% του δείγματος κατέγραψε αυξημένα ποσοστά περιορισμού τροφής, ενώ το  35%  δήλωσε αυξημένα ποσοστά υπερφαγικών επεισοδίων.

Όσον αφορά τους ασθενείς με διατροφική διαταραχή σημαντικό ποσοστό ασθενών κατέγραψαν αύξηση συμπτωμάτων (περιορισμός, υπερφαγικά επεισόδια), πρακτικών εκκαθάρισης (πρόκληση εμέτων, χρήση καθαρτικών κτλ), υπεργυμναστικη. Συγκεκριμένα, ο περιορισμός αυξήθηκε στο 65%, ενώ οι υπερφαγικές κρίσεις κατά 36% και η υπεργυμναστική κατά 48%.

Τα αίτια της έξαρσης

Οι Δρ. Τσιάκα εξηγεί ποιοι είναι εκείνοι οι παράγοντες που μπορούν εν δυνάμει να ενεργοποιήσουν  και να πυροδοτήσουν την έξαρση διατροφικών διαταραχών στο γενικό πληθυσμό.

1.Περιορισμός των καθημερινών δραστηριοτήτων και κινήσεων

Αυτή η αύξηση των συμπτωμάτων είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το ενισχυμένο άγχος, καθώς και με τον έντονο φόβο της αύξησης βάρους, λόγω παρατεταμένης παραμονής στο σπίτι. Η παρουσία, δε, στοκ μεγάλων ποσοτήτων τροφής στο σπίτι πυροδότησε μια σειρά από αλυσιδωτές αντιδράσεις που χαρακτηρίζονταν, είτε από έντονο περιορισμό, είτε από απώλεια ελέγχου στην κατανάλωση τροφής.

2.Ο ρόλος των Social Media

Βάσει των πρόσφατων ερευνών, η πανδημία του COVID-19 συσχετίζεται άμεσα με τον αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης συμπεριφορών διατροφικής διαταραχής λόγω των social media, εξαιτίας του αυξημένου βαθμού έκθεσης και προώθησης μη ωφέλιμων πρακτικών διαχείρισης της τροφής και της εικόνας σώματος. Ειδικότερα, η προώθηση της κουλτούρας της δίαιτας και της απόκτησης του τέλειου ιδανικού λεπτού σώματος, σε συνδυασμό με την πανδημία, καθώς και η συνεχής, καθημερινή έκθεση του κοινού (ιδιαιτέρως εφήβων) σε όλες αυτές τις εικόνες και τα βίντεο είχαν και έχουν ως αποτέλεσμα την ενίσχυση της αρνητικής εικόνας σώματος, η οποία αποδεδειγμένα θεωρείται παράγοντας κίνδυνου εμφάνισης συμπτωμάτων διατροφικής διαταραχής.

3. Ο φόβος μετάδοσης COVID19

Η πανδημία -μεταξύ άλλων των άλλων- ενεργοποίησε υψηλοτέρα επίπεδα άγχους και ανησυχίας σε ό,τι αφορά στην ποιότητα της τροφής που πρέπει να καταναλωθεί, με στόχο την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος για την αποφυγή της νόσου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση του υποσιτισμού, μέσω του περιορισμού συγκεκριμενών διατροφικών ομάδων (πχ πρωτεΐνης και γαλακτοκομικών), λόγω του φόβου μόλυνσης.  Όταν η τροφή αντιμετωπίζεται ως  βασικό μέσο ή όπλο αναχαίτισης μιας πιθανής μόλυνσης από τον ιο , αναπόφευκτα εμφανίζονται συμπτώματα και συμπεριφορές που συσχετίζονται με την ορθορεξία (μια από τις αναγνωρισμένες διατροφικές διαταραχές).

Με βάση τα παραπάνω, η επιστημονική κοινότητα έχει θορυβηθεί και «κρούει τον κώδωνα», καθώς τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι η τρέχουσα πανδημία αυξάνει τον κίνδυνο να νοσήσει κάποιος από διατροφική διαταραχή ή και να επιδεινωθούν τα συμπτώματα σε ασθενείς που είναι σε ανάρρωση. Αναμένουμε λοιπόν, ακόμη μεγαλύτερη αύξηση των κρουσμάτων και υποτροπές σε άτομα που νοσούν, παγκοσμίως.

Αυτό που χρειάζεται, ωστόσο, να καταλάβουμε όλοι είναι ότι η ανατροπή της καθημερινότητας λόγω της πανδημίας επιδείνωσαν τον ανθρώπινο βιορυθμό, πρωτίστως σε ό,τι σχετίζεται με τα γεύματα και τις διατροφικές επιλογές και δεν θα πρέπει να υποτιμούνται καθόλου οι πιθανές επερχόμενες συνέπειες.

Η Δρ. Μαρία Τσιάκα είναι Πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Διατροφικών Διαταραχών και διδάκτωρ στο Τμήμα Ψυχολογικής Ιατρικής και Ψυχιατρικής του Institute of Psychiatry, King’s College London. Οικογενειακή θεραπεύτρια, εξειδικευμένη στις διατροφικές διαταραχές. 

Διάβασε ακόμα:

Εμβόλιο γρίπης 2020. Ποιοι το χρειάζονται τη φετινή χρονιά.

Βιταμίνη D: συμβάλλει και στην απώλεια βάρους

Author(s)

  • Φλώρα Κασσαβέτη

    Δημοσιογράφος Υγείας και Ευεξίας

    Η Φλώρα Κασσαβέτη είναι δημοσιογράφος υγείας ευεξίας. Υπήρξε Αρχισυντάκτρια στο περιοδικό Forma και περιοδικό Παιδί και Νέοι Γονείς και στα site Τhriveglobal.gr και Bestofyou.gr του Ομίλου Αntenna.