Ο κόσμος μας συρρικνώνεται ταχύτατα. Τα συνωστισμένα αστικά κέντρα τώρα μοιάζουν με πόλεις-φαντάσματα, η ζωή μας έχει περιοριστεί – από την καραντίνα και το κλείσιμο των σχολείων, στους ταξιδιωτικούς περιορισμούς και τις απαγορεύσεις των μαζικών συγκεντρώσεων. 

Έχει σημειωθεί μία πρωτοφανής παγκόσμια αντίδραση στον COVID-19. Αλλά πότε θα μπορέσουμε να συνεχίσουμε τη ζωή μας; Αυτή η ασθένεια θα αλλάξει μόνιμα τον τρόπο που ζούμε; 

Οι ειδήσεις είναι γεμάτες συγκρίσεις με το οικονομικό κραχ, με περιόδους πολέμου, την πανώλη και την ισπανική γρίπη του 1918. Καθένα από αυτά τα γεγονότα άλλαξαν την κοινωνία μας μια για πάντα. Ο COVID-19 και η παγκόσμια καραντίνα θα αλλάξουν τον τρόπο που ζούμε, ταξιδεύουμε, τον τρόπο που ντυνόμαστε, τρώμε και κοινωνικοποιούμαστε και όλα εξαρτώνται από το βαθμό ασφάλειας και επιτήρησης που μπορούμε να ανεχτούμε. 

Για να προβλέψουμε το μέγεθος αυτών των αλλαγών, πρέπει πρώτα να καταλάβουμε πόσο θα πάρει η επιστροφή στην κανονικότητα. Ο Πρωθυπουργός Boris Johnson είπε ότι πιστεύει πως η Μεγάλη Βρετανία μπορεί να ανατρέψει την έξαρση μέσα στις επόμενες 12 εβδομάδες και να διώξει τον κορονοϊό. Ο Πρόεδρος Trump είπε ότι είναι πρόθυμος να στείλει την Αμερική πίσω στη δουλειά και ότι έχει συγκεκριμένη ημερομηνία στο μυαλό του.  

Η παρούσα κατάσταση δεν είναι βιώσιμη μακροπρόθεσμα. Οι αρμόδιοι φορείς της δημόσιας υγείας διστάζουν να θέσουν μια καταληκτική ημερομηνία για την κοινωνική αποστασιοποίηση. “Δεν θα είναι ένας διακόπτης που λέμε εντάξει είναι Ιούνιος, Ιούλιος ή οτιδήποτε” ανέφερε ο Dr. Anthony Fauci στο CNN.

Οι χώρες χρειάζονται μια στρατηγική εξόδου, έναν τρόπο να άρουν τους περιορισμούς και να επιστρέψουν στις φυσιολογικές συνθήκες ζωής. Αλλά καμία χώρα δεν φαίνεται να έχει στρατηγική. 

Μπορούμε να δούμε τις χώρες που προηγούνται στο μονοπάτι του κορονοϊού. Στην Κίνα, η πρώτη φάση της καραντίνας έχει ολοκληρωθεί, αλλά πραγματοποιούνται πολλοί έλεγχοι για να αποφευχθεί μια ενδεχόμενη αναζωπύρωση. 

Οι δυνάμεις ασφαλείας είναι έξω από τα διαμερίσματα. Κάποια μαγαζιά και εστιατόρια έχουν ξανανοίξει, επιτρέποντας την πρόσβαση στους πελάτες που έχει ελεγχθεί η θερμοκρασία τους. Στα εστιατόρια που έχουν ξανανοίξει, ο χώρος είναι περιορισμένος και οι άνθρωποι δεν μπορούν να κάτσουν ο ένας απέναντι από τον άλλον. Για να μπουν σε συνωστισμένους δημόσιους χώρους, οι άνθρωποι πρέπει να σκανάρουν QR codes που αποκαλύπτουν αν έχουν ταξιδέψει σε μέρη με έντονη μόλυνση τις τελευταίες 2 εβδομάδες. Τα αυστηρά μέτρα έχουν μειώσει σημαντικά τον εκτιμώμενο αναπαραγωγικό αριθμό του ιού από το 3,86 στο 0,32, δηλαδή κάθε άνθρωπος υπολογίζεται ότι μολύνει 0,32 νέα άτομα.. 

Αλλού στην Ασία, σε μεγάλο αριθμό δημόσιων χώρων έχουν τοποθετηθεί scanner θερμότητας για να προλάβουν μια ενδεχόμενη έξαρση και να διευκολύνουν την ιχνηλάτηση των επαφών. Πολλές από αυτές τις δομές είχαν τοποθετηθεί μετά την έξαρση του SARS το 2003.

Αυτό το επίπεδο παρεμβατικότητας μοιάζει απίθανο σε χώρες, όπου ο ατομικισμός και η ελευθερία από την κυβέρνηση είναι πιο πολύτιμοι. Πώς θα μοιάζει το τέλος του περιορισμού στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ; 

Πολλοί Δυτικοί αναμένουν ότι σύντομα όλοι θα μπορούν να επιστρέψουν στη δουλειά και το σχολείο. Τα νοσοκομεία θα εξοπλιστούν ώστε να περιθάλπουν τους αρρώστους και ένα εμβόλιο θα ανακαλυφθεί. Πολλοί ελπίζουν ότι το καλοκαίρι που έρχεται θα είναι αφιλόξενο περιβάλλον για τον ιό. Ωστόσο, ο COVID-19 εξαπλώθηκε ραγδαία στην Αυστραλία που διένυε την καλοκαιρινή της περίοδο. 

Τα περισσότερα από τα υπάρχοντα σχέδια οικονομικής συνέχισης δεν περιλαμβάνουν μια γρήγορη επιστροφή σε μια κανονικότητα, από την οποία λείπει ένα αποτελεσματικό εμβόλιο. 

Ο Neil Ferguson του Imperial College London προτείνει μια φάση 5 μηνών επιθετικής κοινωνικής αποστασιοποίησης, άνευ προηγουμένου στην ιστορία της καραντίνας. 

Πολλά πλάνα για το τέλος της καραντίνας οραματίζονται μια δεύτερη φάση με ηλεκτρονική επίβλεψη του πληθυσμού. Σε αυτό το πλάνο, οι πολίτες κατεβάζουν ένα app για να ελέγχουν τις κινήσεις και τις επαφές τους. Το app ειδοποιεί τους πολίτες αν έχουν συναντήσει κάποιον που αργότερα εμφάνισε κορονοϊό, ώστε να μπουν σε 14ήμερη απομόνωση. Αυτοί που δεν χρησιμοποιούν το app δεν θα επιτρέπεται να χρησιμοποιούν τα ΜΜΜ ή να μπαίνουν σε δημόσιους χώρους υψηλού κινδύνου. Το GPS tracking θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να επιβάλλει την καραντίνα σε αυτούς που είναι θετικοί στον ιό μέχρι την πλήρη ανάρρωση. 

Τα εμπόδια για την εφαρμογή τόσο μεγάλης επίβλεψης στις ελεύθερες κοινωνίες είναι τεράστια. Οι μάσκες ίσως να απαιτούνται για πολύ χρόνο μετά την έξοδο από την καραντίνα. Παρόλο που οι μάσκες είναι συνηθισμένες στην Ασία, αυτή η ιδέα προκαλεί αντιδράσεις στις ΗΠΑ. Σε πολιτείες  χωρίς νόμο για το κράνος στις ΗΠΑ λιγότεροι από τους μισούς από τους μοτοσυκλετιστές φορούν κράνος. Οι μάσκες θα μπορούσαν ενδεχομένως να στιγματίσουν κάποιον, καθώς θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι είναι άρρωστος ή δειλός. Απλά επειδή αυτές οι ιδέες προτείνονται δεν σημαίνει ότι θα εφαρμοστούν. 

Το πιο πιθανό τέλος της κοινωνικής αποστασιοποίησης θα έρθει με την ανάπτυξη εμβολίου. Πήρε 15 χρόνια από την ανακάλυψη του ιού του AIDS μέχρι την πρώτη γενιά φαρμάκων που χάρισαν τη ζωή σε ανθρώπους που έπασχαν. Πήρε 5 χρόνια για την ανάπτυξη ενός εμβολίου για τον Ebola. Τον προηγούμενο Δεκέμβριο, ο COVID-19 δεν είχε όνομα, σήμερα πραγματοποιούνται δοκιμές για το εμβόλιο του κορονοϊού σε όλον τον κόσμο.

Αν ένα εμβόλιο δεν έρθει, η ανοσία της αγέλης είναι η επόμενη λύση. Αυτό θα συνέβαινε αν η πλειοψηφία των ανθρώπων μολυνόταν, με αποτέλεσμα ο ιός να μην μπορεί πλέον να προκαλεί εξάρσεις. 

Η ιδέα των διαβατηρίων ή πιστοποιητικών ανοσίας έχει προταθεί – αν πέρασες την ασθένεια και έχεις αντισώματα, τότε μπορείς να συνεχίσεις τη ζωή σου. Ωστόσο, δεν διαθέτουμε ένα έγκυρο τεστ αντισωμάτων, ούτε γνωρίζουμε πόσο διαρκεί η ανοσία. 

Εναλλακτικά, αν ένα αποτελεσματικό φάρμακο μπορούσε να αποτρέψει την εξέλιξη του COVID-19 σε σοβαρή ασθένεια, θα μπορούσαμε εύκολα να επιστρέψουμε στη φυσιολογική ζωή. 

Ίσως πλησιάσουμε την κανονικότητα τους επόμενους μήνες, το σύστημα υγείας θα βελτιωθεί στην αντιμετώπιση του ιού και η επιστήμη θα βρει στο τέλος λύσεις, αλλά δεν περιμένουμε να τελειώσει όλο αυτό σύντομα και πρέπει να περιμένουμε αλλαγές στο μέλλον. 

Διάβασε ακόμα:

COVID-19: Ο δρόμος προς την επόμενη μέρα

Πότε και πού φοράμε μάσκα

Author(s)

  • Patrick E. Boyle

    Καθηγητής-Συγγραφέας

    Ο Patricke E. Boyle διδάσκει Οικονομικά στο King’s College London και στο Queen Mary University of London. Είναι συγγραφέας 3 πανεπιστημιακών εγχειριδίων στην Οικονομική Επιστήμη.