Στα επόμενα 5 λεπτά θα μάθεις:
-Γιατί δεν πρέπει να πιστεύεις τις ταινίες.
-Τι απαγορεύεται να κάνεις σε μια σχέση.
Μερικές συμπεριφορές θεωρούνται συνηθισμένες, όταν στην πραγματικότητα, είναι εξαιρετικά ανθυγιεινές. Πιστεύω ότι οι περισσότερες από αυτές τις συνήθειες προέρχονται από ταινίες, βιβλία και εκπομπές που αποτυπώνουν την αγάπη σαν όλα ή τίποτα, κάτι που τα καταβροχθίζει όλα. Οι ονειρεμένες σχέσεις δεν παρουσιάζονται ποτέ σταθερές ή ικανοποιητικές, αλλά δραματικές, δύσκολες και υπερσυναισθηματικές.
Στις περισσότερες ταινίες, το ιδανικό ζευγάρι βιώνει καβγάδες, σκηνές ζήλιας και εξαπάτηση. Χωρίζουν και τα ξαναβρίσκουν, γιατί κάποιος από τους 2 τελικά έχει μια επιφοίτηση και κάνει προσπάθεια επανασύνδεσης. Αυτό δημιουργεί τοξικές προσδοκίες για την αγάπη και τις σχέσεις, καθώς μας οδηγεί να πιστέψουμε ότι αυτή η συμπεριφορά είναι φυσιολογική. Λοιπόν, δεν είναι φυσιολογική και σίγουρα όχι υγιής.
Η πραγματική και δυνατή αγάπη δε χαρακτηρίζεται από αστάθεια και μεγάλες χειρονομίες. Πρόκειται για το μοίρασμα της ζωής μας με κάποιον που μας λατρεύει και μας σέβεται για αυτό που είμαστε. Πρόκειται για αμοιβαία προσπάθεια, αποδοχή και κατανόηση. Εννοείται ότι υπάρχουν προκλήσεις, αλλά αντιμετωπίζονται ήρεμα και με τάξη. Δεν περιλαμβάνουν δράμα. Για την ακρίβεια, το δράμα θα έπρεπε να είναι προειδοποιητικό σημάδι, όχι κάτι για το οποίο θα έπρεπε να είσαι περήφανος.
Η Βάσω Μακαρώνη, κλινική ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια, μας εξηγεί συμπεριφορές στη σχέση που θα έπρεπε να θεωρούνται τοξικές, αντί για συνηθισμένες.
1. Νομίζεις ότι οι έντονες διαμάχες ισοδυναμούν με πάθος
Είναι πολλοί αυτοί που νομίζουν ότι οι καυγάδες είναι δείγμα του απόλυτου έρωτα. Δεν τους σέβονται, τους απατούν και πάντα συγχωρούν τους συντρόφους τους γιατί “οι δυσκολίες είναι αναπόφευκτες”, γιατί “θα αλλάξουν” ή “μαλώνουμε γιατί η αγάπη μας είναι αληθινή.” Η αντιπαράθεση είναι αναπόφευκτη αλλά η διαρκής, έντονη αντιπαράθεση δεν είναι ένδειξη πάθους ή αγάπης. Για την ακρίβεια, είναι ένδειξη βαθύτερων ζητημάτων, όπως η ανασφάλεια, η ανωριμότητα, η συναισθηματική εκμετάλλευση ή η έλλειψη σεβασμού, ή ακόμα και η απουσία αγάπης.
2. Καταπιέζεις τα συναισθήματά σου
Αν δυσκολεύεσαι να πεις πώς αισθάνεσαι και γιατί είσαι θυμωμένος, λυπημένος ή πληγωμένος, το μόνο που θα καταφέρεις είναι να εξοργιστείς ακόμα περισσότερο με τον εαυτό σου και το σύντροφό σου. Η καταπίεση των συναισθημάτων και η αποφυγή έκφρασής τους είναι ακριβώς αυτό που οδηγεί στο θυμό και την πικρία σε μια σχέση. Αν ο σύντροφός σου σε αγαπά πραγματικά, δεν υπάρχει τίποτα που θα τον έκανε να σταματήσει να νοιάζεται για σένα.
3. Περιμένεις ότι ο σύντροφός σου θα λύσει τα συναισθηματικά σου ζητήματα
Αυτό είναι πολύ συνηθισμένο, αλλά και τόσο τοξικό. Έχουμε αποκτήσει την ιδέα ότι οι σύντροφοί μας πρέπει να “βουλώνουν” τις τρύπες μας για να μας ολοκληρώνουν, γιατί φοβόμαστε κρυφά το αίσθημα κενού που βρίσκεται μέσα μας. Αυτές οι τρύπες μπορεί να περιλαμβάνουν πολλές ανάγκες: επιδοκιμασία, ασφάλεια, επιβεβαίωση, αποδοχή. Το θέμα είναι ότι κανείς δεν μπορεί να τις βουλώσει-πρέπει να ξεκινήσει από εμάς.
4. Γίνεσαι πράκτορας του FBI
Η κοινωνία μας πιστεύει ότι είναι φυσιολογικό να ελέγχεις το κινητό, το email ή τα social media του συντρόφου σου. Όχι, δεν είναι φυσιολογικό. Παραβιάζεις την ιδιωτικότητά του. Απλώς επειδή κάποιος σε αγαπά, δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να σέβεσαι την ανεξαρτησία και την ιδιωτικότητά του. Οι υγιείς σχέσεις απαιτούν απόλυτη εμπιστοσύνη. Αν νιώθεις την ανάγκη να το κάνεις, είτε πρέπει να δουλέψεις τις ανασφάλειές σου και την αυτοεκτίμησή σου ή να σκεφτείς ξανά τη σχέση σου (ή και τα 2).
5. Κάνεις αστεία που υποβιβάζουν το σύντροφό σου
Είναι φυσιολογικό τα ζευγάρια να πειράζονται μεταξύ τους, αλλά υπάρχει διαφορά μεταξύ του πειράγματος και του χιούμορ που πληγώνει το σύντροφό σου. Το πείραγμα μπορεί να είναι ένας τρόπος να δημιουργήσεις οικειότητα, αλλά μπορεί να καταλήξει σε έλλειψη σεβασμού. Όλα εξαρτώνται από τον τόνο της φωνής, τη γλώσσα του σώματος και φυσικά την πρόθεση. Ένα πράγμα είναι σίγουρο: αν αισθάνεσαι πληγωμένος, πρέπει να μιλήσεις και να ενημερώσεις το σύντροφό σου.
6. Παθητικο-επιθετική επικοινωνία
Αυτός ο τύπος επικοινωνίας συνίσταται στο κλείσιμο, την άρνηση να είσαι ανοιχτός συναισθηματικά, στην αποφυγή της συζήτησης ορισμένων ζητημάτων. Μια σχέση πρέπει να στηρίζεται σε γερά θεμέλια από την αρχή. Ξέρεις ότι αυτό σε αφορά αν εμπιστεύεστε απόλυτα ο ένας τον άλλον και μιλάτε μεταξύ σας με σεβασμό και ευγένεια. Δεν έχει σημασία αν δείχνετε υπερβολικά χαρούμενοι στα social media και δημόσια, αν στο παρασκήνιο, μαλώνετε διαρκώς ή δε σέβεστε ο ένας το χώρο και τα συναισθήματα του άλλου.
Ως κοινωνία, πρέπει να πάψουμε να εκλογικεύουμε αυτή τη συμπεριφορά. Διαφορετικά, οι άνθρωποι δε θα καταλάβουν ποτέ ότι αξίζουν υγιείς σχέσεις, γεμάτες αγάπη, εμπιστοσύνη, ειλικρίνεια και επικοινωνία.